Ommegang Sint-Antonius

Inleiding

Deze kapel ter ere van Sint-Antonius abt werd gebouwd in 1894. De ommegang dateert uit 1896 en werd geschilderd door de Gentse kunstschilder Honoré Verwilgen.

Van de zes oorspronkelijke panelen zijn er nog drie kunnen geconserveerd worden namelijk de vierde, vijfde en zesde statie. Deze hangen achteraan in de kerk. De huidige taferelen werden in 2022 met respect voor het oorspronkelijk concept en de stijl ontworpen en gerealiseerd door de firma Profiel uit Wevelgem.

Wie was Antonius abt, ook wel Antonius eremijt of Antonius van Egypte genoemd ?

Hij leefde in de 3de eeuw in Egypte. Na de dood van zijn ouders deed hij als jongvolwassene afstand van zijn bezittingen en trok als kluizenaar de woestijn in. Tijdens zijn kluizenaarschap werd hij onder meer geplaagd door demonen in de gedaante van leeuwen, schorpioenen, slangen,... Toch slaagde Antonius erin een deugdzaam leven te leiden vol boetedoening. Hij kreeg heel wat volgelingen, die kleine gemeenschappen vormden in de woestijn. Na zijn dood verspreidde zijn verering zich al vlug over vrijwel heel Europa. Vandaag wordt Antonius beschouwd als de eerste christelijke kluizenaar en als een van de stichters van het kloosterwezen. Hij stierf op 17 januari 356. Op zondag 17 januari of de zondag die er op volgt worden er traditioneel vieringen gehouden voor deze heilige. In 2023 werd de Antoniusviering erkend als Immaterieel Cultureel Erfgoed.

In de 11de eeuw ontstond in Frankrijk de lekenorde van de Sint-Antoniusbroeders, die zich toelegde op de verpleging van zieken. Om de zieken eten te verschaffen, kweekte de orde varkens die gevoed werden door de omwonenden. Als vergoeding voor hun verpleging mochten zij als enigen hun varkens vrij laten rondlopen in de dorpen. Deze varkens droegen een belletje om hun nek om aan te geven dat zij van de verpleegorde waren. Op de naamdag van Antonius werden de varkens geslacht en werd het vlees onder de armen verdeeld. Aan dit gebruik heeft Antonius zijn bijnaam "Antonius met het varken"" te danken.

Antonius Abt is de patroonheilige van heel wat beroepen: o. a. van wevers, slagers, mandenmakers, zwijnenhoeders,... Hij wordt aanbeden als beschermer van de dieren. Verder wordt hij ingeroepen tegen pest, (huid) ziekten en antoniusvuur, maar ook tegen hedendaagse veeziekten.

Antonius abt wordt afgebeeld met een varken. Andere attributen zijn de staf, een boek, een kruisbeeld, een gebedssnoer.

Deze ommegang is uniek in het Meetjesland.