ဆိုမာလီယာနိုင်ငံဟာ ရာသီဥတုပြဿနာရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုကို ခံစားနေရပြီး ဘာမှလုပ်ကိုင်ဖန်တီးလို့ မရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်  အန်တိုနီယို ဂူတာရက်စ်က ဧပြီလ ၁၂ ရက်မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ 

မနှစ်က လူပေါင်း ၄၃,၀၀၀ လောက် သေဆုံးခဲ့တဲ့ မိုးခေါင်မှုကြောင့် နိုင်ငံဟာ အငတ်ဘေး ကျရောက်စေဖို့ အန္တရာယ်ရှိနေကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။ 

ဂူတာရက်စ်ဟာ မိုးခေါင်ရေရှားမှုကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေနဲ့ အယ်လ်ကိုင်ဒါအဖွဲ့ အယ်လ်ရှာဘတ်အဖွဲ့နဲ့ အစိုးရတပ်ဖွဲ့တွေအကြား တိုက်ပွဲတွေကြောင့် စစ်ဘေးရှောင်သူတွေ အတွက် နေရာစီစဉ်ပေးထားတဲ့ ဆိုမာလီယာ အနောက်တောင်ပိုင်းက ဘိုင်ဒိုအာရှိစခန်းတစ်ခုကို သွားရောက်ပြီးနောက်မှာ  နိုင်ငံ့လူဦးရေ ထက်ဝက်နီးပါး ရှိတဲ့ ဆိုမာလီ ၈ ဒသမ ၃ သန်းလောက်ဟာ လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု အကူအညီတွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေကြောင်း ပြောပါတယ်။ 

မိုးခေါင်ရေရှားမှုကြောင့် ဆိုမာလီလူမျိုး ၁ ဒသမ ၄ သန်း အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရပြီး အဲ့ဒီထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေက ၈၀ ရာခိုင်နှုန်း လောက် ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ 

၅ နှစ် ဆက်တိုက် မိုးမကောင်းခဲ့ပဲ အခုနှစ် နိုင်ငံအတွက် လိုအပ်တဲ့ အကူအညီ ၂ ဒသမ ၆ ဘီလီယံရဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ပဲ ရရှိတယ် လို့လည်း သူက ဆိုပါတယ်။

စားနပ်ရိက္ခာအကျပ်အတည်းရဲ့ ပြင်းထန်မှုကို ဆုံးဖြတ်ဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့စံနှုန်းကို သတ်မှတ်ပေးတဲ့ (IPC) အဖွဲ့ကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလတုန်းက အငတ်ဘေးကို ယာယီ ရှောင်လွှဲနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပေမယ့် အခြေအနေက ပိုပြီးဆိုးရွားလာကြောင်း သတိပေးခဲ့ပါတယ်။

 

လေကြောင်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုတွေ၊ အရပ်သားနေအိမ်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှုတွေ၊ နိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်တွေအပေါ် ဖမ်းဆီးခြိမ်းခြောက်နှောက်ယှက်မှုတွေကြားမှာ မြန်မာစစ်တပ်က ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲကို စိုးရိမ်ပူပန်တဲ့အကြောင်း ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ် အန်တိုနီယိုဂူတာရပ်စ်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

မြန်မာပြည်သူတွေကို သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးအခွင့်အရေးတွေ လွတ်လပ်စွာဆောင်ရွက်ခွင့်ပေးထားတဲ့ အခြေအနေမရှိဘဲ ဆန္ဒမဲပေးပွဲလုပ်ဖို့ အဆိုပြုတာဟာ တိုင်းပြည်မတည်ငြိမ်မှုကို ပိုလို့ ဆိုးရွားစေလိမ့်မယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်မှာ ကြေညာချက်ပြန်ပါတယ်။

နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သမ္မတဦးဝင်းမြင့်တို့ကို မတရားဖမ်းဆီးထောင်ချပြီး စစ်တပ်က တရားမဝင်အာဏာသိမ်းယူခဲ့တာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့မှာ ၂ နှစ်ပြည့်သွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်က ကာလုံအစည်းအဝေးခေါ်ယူပြီး အာဏာကို ဆက်လက်ရယူထားဖို့ ပြင်ဆင်နေသလို တဖက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့အတွက် နိုင်ငံရေးပါတီများမှတ်ပုံတင်ဥပဒေထုတ်ပြန်ပြင်ဆင်နေချိန်မှာ ကုလသမဂ္ဂက အခုလို ထုတ်ပြန်လိုက်တာပါ။

ကုလသမဂ္ဂအတွင်းရေးမှူးချုပ်အနေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေနဲ့အတူ သွေးစည်းညီညွတ်စွာ အတူဆက်လက် ရပ်တည်ကြောင်း၊  အားလုံးပါဝင်၊ ငြိမ်းချမ်း၊ တရားမျှတတဲ့ လူ့အသိုက်အဝန်းတခုဖြစ်ဖို့ ဒီမိုကရေစီရေးရည်မှန်းချက်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေအပါအဝင် အသိုက်အဝန်းတခုလုံးကို ကာကွယ်ဖို့  အားပေးထောက်ခံတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

မြန်မာပြည်မှာ ပဋိပက္ခတွေ ဘက်ပေါင်းစုံကနေ ဆက်လက်ဆိုးရွာလာနေပြီး ဒေသအပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ရိုက်ခတ်မှုတွေရှိလာတဲ့ အလျှောက် အကြမ်းဖက်မှုပုံစံအားလုံးကို အပြင်းအထန်ရှုတ်ချတယ်လို့လည်း အတွင်းရေးမှူးချုပ်က ပြောပါတယ်။

၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကနေ ဖြစ်လာတဲ့ အကာအကွယ်မဲ့နေသူ ပေါင်းစုံရဲ့ အခြေအနေတွေကိုပြောပြဖို့ ကုလသမဂ္ဂနေနဲ့ မြန်မာပြည်မှာဆက်နေဖို့ သန္နိဋ္ဌာန်ချထားတယ်၊ ကုလသမဂ္ဂအေဂျင်စီတွေနဲ့ မိတ်ဖက်တွေရဲ့ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးကို ဦးစားပေးကာ ထိခိုက်နစ်နာနေတဲ့ လူ့အသိုက်အဝန်းအတွက်အကူအညီတွေ အတားအဆီးမရှိပေးနိုင်ရေး လိုအပ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

စစ်ခေါင်းဆောင်တွေအနေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒလိုအပ်ချက်တွေနဲ့ ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းတွေကို လေးစားလိုက်နာလာဖို့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ တခြားကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက တိုက်တွန်းပေးကြဖို့လည်း  ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

PHOTO-UN