دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) با نشر گزارشی دربارهی کارنامه وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان گفته است که فعالیتهای این وزارت تأثیرات منفی بر حقوق و آزادیهای شهروندان افغانستان بهویژه تأثیر تبعیضآمیز و نامتناسب بر زنان داشته است.
در این گزارش که امروز (سهشنبه، ۱۹ سرطان) منتشر شده، آمده است که مأموریت و دیدگاه وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان «اصلاح جامعه است – بهگونهای که مردم از مجموعه ارزشهای سازگار با دیدگاه طالبانی و تفسیر این گروه از قانون اسلامی طبعیت کنند».
به نقل از گزارش یوناما، وزارت امر به معروف طالبان، فرمانهای رهبر این گروه و دستورالعملهایی را که امر به معروف و نهی از منکر میپندارد، تطبیق میکند.
در این گزارش آمده است که عدم پابندی به هر یک از این دستورالعملها، گاهی ممکن است منجر به مجازات شدید شود.
براساس این گزارش، وزارت امر به معروف طالبان تأکید دارد که دستورالعملهای این وزارت ماهیت توصیهای دارد؛ اما یوناما از آگست ۲۰۲۱ تا ۳۱ مارچ ۲۰۲۴، دستکم هزار و ۳۳ مورد سوء استفاده مأموران امر به معروف را مستند کرده است که آنان هنگام اجرای دستورالعملها از زور کار گرفته و باعث نقض آزادی، و سلامت جسمی و روحی افراد شدهاند.
یوناما در گزارش خود گفته است که بسیاری از دستورالعملها با زندگی اجتماعی و خصوصی زنان تداخل دارند.
از جمله به گفتهی یوناما، ممنوعیت آرایشگاههای زنانه، ممنوعیت حضور زنان در فیلمها و تعطیلکردن عمدی سایر مشاغل و کسبوکار زنان، حق آنان برای کار و دستیابی به معیارهای زندگی مناسب را محدود میکند.
همچنین به گفته یوناما، الزام سفر زنان با محرم مرد، باعث محدودیت بر حق آزادی و گشتوگذار و دسترسی آنان به اشتغال و مراقبتهای صحی میشود.
در ادامه گزارش یوناما آمده است که ممنوعیت دسترسی زنان به پارکها، ورزشگاهها و حمامهای عمومی، بر حق آنان برای حصول سلامت جسمی و روحی تأثیر میگذارد.
یوناما اشاره کرده است که محدودیت بر دسترسی زنان به داروهای پیشگیری از بارداری، حق آنان به سلامت جنسی و صحت باروری را نقض کرده است.
یوناما افزوده است که بحش حقوق بشر این دفتر در ولایتهای بلخ و میدان وردک، مواردی را ثبت کرده است که امر به معروف و نهی از منکر به مراکز محلی صحی دستور داده است که برای زنان داروی جلوگیری از بارداری ندهند. طالبان اما گفته که ادویه جلوگیری از بارداری هرگز منع نشده است.
یوناما در گزارش خود گفته است که وزارت امر به معروف طالبان طیفی وسیعی از ممنوعیتها را بههدف جلوگیری از فعالیتهایی که غیراسلامی میداند، وضع کرده است.
از جمله این وزارت، شنیدن موسیقی، استفاده از قلیان، نصب تصاویر انسان و حیوان، تجلیل از نوروز و روز عاشقان را منع کرده است.
در گزارش یوناما آمده است که نقش وزارت امر به معروف طالبان در بخشهای بیشتر از زندگی و رفتار عمومی در حال گسترش است.
پیش از این هم نهادهای حقوق بشری گفته بودند که امر به معروف طالبان نقش گستردهای در نقض حقوق و آزادیهای شهروندان دارند.
این وزارت در ساختمان وزارت امور زنان افغانستان تأسیس شده و از دید منتقدان طالبان، ابر وزارت در حکومت این گروه است.