حسن کاظمی قمی، نمایندهی ویژه و سرپرست سفارت ایران گزارشها در مورد «تیرباران» دهها شهروند افغانستان در تیراندازی مرزبانان ایرانی در مرز این کشور و پاکستان را رد کرده است. همزمان طالبان اعلام کردهاند که در این مورد تحقیق میکنند.
نمایندهی ویژه ایران عصر امروز (چهارشنبه، ۲۵ میزان) در ایکس نوشته است: «در نتیجه پیگیریهای مستقیم از طریق منابع معتبر تا این لحظه، مشخص گردید که اخبار در زمینهی جانباختن دهها اتباع غیرقانونی در مرز سراوان صحت ندارد.»
او افزوده است که «برخورد قانونی با ورود غیرقانونی اتباع غیرمجاز، حق مشروع کشورهاست و نیروهای مرزبانی هر کشوری موظف به جلوگیری از ورود اتباع غیرقانونی هستند».
کاظمی قمی مدیریت مرزها را یک مسئولیت متقابل دانسته و گفته است که «کشورهای همسایه وظیفه دارند در قبال عبور غیرقانونی عناصر مشکوک و ترددهای غیرمجاز اتباع خود ممانعت به عمل آورند و در صیانت از مرز خود به تکالیف و تعهدات بینالمللی پابند باشند».
او تأکید کرده است که «جمهوری اسلامی ایران مصمم به بازگرداندن پناهجویان غیرمجاز و برخورد قانونی با ورود غیرقانونی آنها در تمامی مبادی مرزی است؛ اما در این زمینه کاملا قانونمند، مسئولانه و مبتنی بر سیاست دیرینهی حسن همسایگی، شفقت اسلامی و تعهد به مفاد معاهدات بینالمللی عمل میکند».
کاظمی قمی در ادامه گفته است که «در هیاهوی رسانههای دروغآفرین، پذیرش هر محتوا، نیازمند دقت، امانتداری، مسئولیتپذیری و اطلاعرسانی مسئولانهی رسانههای خبری است».
همزمان ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان اعلام کرده است که نهادهای مختلف و نمایندگیهای دیپلماتیک طالبان در حال تحقیق در این مورد هستند.
او افزوده است از آنجایی که محل وقوع این رویداد در خارج از کشور است، هنوز معلوماتی در دست نیست و پس از روشن شدن موضوع، در این زمینه تصمیمات لازم اتخاذ خواهد شد.
گزارشها چه میگویند؟
رسانه و نهاد حقوق بشری «حال وش» که بیشتر خبرهای سیستان و بلوچستان ایران را پوشش میدهد، گزارش داده است که مرزبانان ایران یکشنبهشب (۲۱ میزان) با کمین در منطقهی مرزی «کلگان» ولسوالی سراوان ولایت سیستان و بلوچستان این کشور، به گروهی از پناهجویان افغانستان تیراندازی کردند. سروان در مرز میان پاکستان و ایران قرار دارد.
در یک فایل صوتی که حال وش منتشر کرده و روزنامه اطلاعات روز نیز آن را از منابع ناشناس دریافت کرده است، یک نفر از این پناهجویان میگویند که آنان حدود ۳۰۰ نفر بودند که ۵۰ تا ۶۰ نفر شان از تیراندازی مرزبانان ایرانی جان سالم بدر بردهاند.
این پناهجو میگوید که در ترمینال است و سه تا چهار شب میشود که در راه بوده است، اما روشن نیست که او در کدام ترمینال است.
او اضافه میکند که ۱۰ تا ۱۲ نفر از دوستانش نیز کشته شدهاند و شماری از کشتهشدگان به هرات منتقل شدهاند.
در یک فایل صوتی دیگر، یک منبع میگوید که از میان افرادی که با کمین مرزبانان ایرانی مواجه شدند، ۶۰ نفر جان سالم بدر بردهاند و ۲۴۰ نفر دیگر کشته شدهاند.
روزنامه اطلاعات روز تا اکنون نتوانسته است این آمار را بهصورت مستقل تأیید کند.
حال وش در گزارشی که امروز نشر کرده، گفته است که به جزئیات بیشتری دست یافته است، از جمله اینکه شماری از زخمیها به یک مرکز درمانی در شهر «ماشکیل» بلوچستان پاکستان مراجعه کرده، اما پیش از رسیدن مأموران محلی، این مرکز را ترک کردهاند.
این رسانه همچنین به نقل از یک منبع دیگر گفته است که این پناهجویان هدف تیراندازی مستقیم قرار گرفتهاند و شمار زیادی از آنان باشندگان ولسوالی «غورماچ» ولایت بادغیس هستند.
نوارهای تصویری چه چیزی را نشان میدهند؟
روزنامه اطلاعات روز تا اکنون چهار نوار تصویری از منابع ناشناس از این رویداد دریافت کرده است.
در یکی از این ویدیوها، مردی نقش زمین دیده میشود و گروهی از مردان در کنار او حلقه زدهاند. روشن نیست که این مرد جان باخته و یا اینکه زخمی است.

در نوار تصویری دیگر دو جوان زخمی دیده میشوند که یکی از آنان ظاهرا از ناحیه پا زخم برداشته است.

در چهارمین نوار تصویری چندین مرد زخمی و نقش زمین دیده میشوند.

در این ویدیوها محل واقعه مشخص نیست و روزنامه اطلاعات روز تا اکنون مستقلانه آن را تأیید نتوانسته است.
این اولینبار نیست که گزارشهایی از کشتهشدن شهروندان افغانستان در تیراندازی مرزبانان ایرانی منتشر میشود. چنین رویدادهایی در سالهای گذشته بارها گزارش شده است. از جمله در سال ۱۳۹۹ خورشیدی گزارش شد که حدود ۵۰ نفر از پناهجویان افغانستان که بهصورت قاچاقی وارد خاک ایران شده بودند، توسط مرزبانان ایرانی بازداشت و به رودخانه انداخته شدند.