close
به دستور سراج‌الدین حقانی، بنای یادبود به نخستین نیروی انتحاری شبکه حقانی در پکتیا ساخته می‌شود/ طالبان

طالبان و تغییر نام خیابان‌ها

نه به رهبران جهادی، آری به مردان انتحاری

حکومت طالبان اسم بسیاری از خیابان‌ها، چهارراه‌ها و مکان‌های عمومی‌ای را که به‌نام فرماندهان جهادی، مقام‌های حکومت پیشین و بستگان‌شان بوده است، تغییر داده است. وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان اعلام کرده است که این روند همچنان ادامه خواهد داشت. در همین حال، طالبان برخی از چهارراه‌ها را به‌نام نیروهای انتحاری‌شان نام‌گذاری کرده‌اند.

«کمیسیون نام‌گذاری چهارراهی‌ها، جاده‌ها و مکان‌های مقدس» طالبان از ماه جوزای سال‌ روان آغاز به فعالیت کرده است و در این مدت نام‌های نزدیک به ۲۰ چهارراهی و جاده را در سراسر کشور تغییر داده است. بعضی منابع ادعا می‌کنند که تعداد چهارراهی‌ها، جاده‌ها و مکان‌هایی که طالبان اسم‌شان را تغییر داده‌اند چندین برابر این رقم است، اما این گروه به‌خاطر کاهش حساسیت‌ها در موارد بسیاری اطلاع‌‌رسانی نکرده است. یکی از نخستین اقدامات طالبان در این زمینه حذف نام حامد کرزی، رییس‌جمهور وقت افغانستان از میدان هوایی کابل بود.

در بیست سال گذشته، بیشتر چهارراهی‌ها و جاده‌ها به‌نام رهبران جهادی و چهره‌های سیاسی گروه‌ها مسما شده بودند. طالبان پس از به قدرت رسیدن مخالفت خود را با این نام‌گذاری‌ها اعلام کردند؛ اما از نام‌گذاری این مکان‌ها به‌نام نیروهای انتحاری خود ابایی نداشته‌اند.  

حبیب غفران، سخن‌گوی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان گفت که تغییر نام‌ها به پیشنهاد کمیسیون نام‌گذاری چهارراهی‌ها، جاده‌ها و مکان‌های مقدس این گروه انجام می‌شود.

او تأکید کرد که روند تغییر نام‌ها در کابل و ولایت‌ها ادامه خواهد داشت. او گفت که چهارراهی عبدالحق به چهارراهی مکروریان، چهارراهی مسعود به چهارراهی صحت عامه و همچنین چهارراهی محمدسالم ایزدیار و دیگر مکان‌ها به‌نام اصلی شان تغییر نام یافته‌اند.

احمدشاه مسعود یکی از چهره‌های نظامی مخالف طالبان در دوره‌ی نخست حاکمیت این گروه در نیمه‌ی دوم دهه‌ی ۹۰ میلادی بود. طالبان با لشکرکشی‌های متعدد به پنجشیر نتوانسته بودند که این منطقه را تصرف کنند. با سلطه‌ی مجدد طالبان در افغانستان، نیروهای این گروه سنگ قبر احمدشاه مسعود را در پنجشیر تخریب کردند، نام چهارراهی‌ای که در کابل به‌نام او مسما شده بود را به صحت عامه تغییر دادند و برخی از نیروهای طالبان در آرامگاه‌اش در پنجشیر رقص «اتن» برپا کردند که با واکنش تند شهروندان مواجه شد.

اواخر ماه سنبله سال روان طالبان تندیس عبدالعلی مزاری را در غرب شهر کابل تخریب کردند. نعمت‌الله بارکزی، سخن‌گوی شهرداری کابل گفته بود که این چهارراهی به‌نام جدید «چهارراهی دشت برچی» خواهد بود. طالبان حدود دوونیم سال پیش تندیس عبدالعلی مزاری در مرکز شهر بامیان را نیز تخریب کرده بودند.

چهارراهی احمدشاه مسعود در کابل به چهارراهی صحت عامه تغییر نام یافته است/تلویزیون ملی تحت مدیریت طالبان

نام‌گذاری به‌نام نیروهای انتحاری

طی سه سال و چهار ماه حاکمیت طالبان، مقام‌های این گروه کوشیده‌اند تصویر مثبتی از نیروهای انتحاری خود را در جامعه پخش کنند. طالبان در این مدت مستند و کلیپ‌های صوتی و ویدیویی از نیروهای انتحاری و عملیات‌های‌شان تولید و برخی از مکان‌ها را نیز به‌نام آنان نام‌گذاری کرده‌اند.

سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله‌ی طالبان و رهبر شبکه حقانی در ماه عقرب سال روان دستور داد که برای حیات‌الله، نوجوانی که نخستین حمله‌ی انتحاری با موتر بمب را در پکتیا انجام داده بود، بنای یادبود بسازند. خالد زدران، سخن‌گوی پولیس طالبان در کابل در حساب ایکس خود نوشت که ساخت این بنای یادبود در مدت کوتاهی پایان خواهد یافت و هدف آن «قدردانی» از یاد و خاطره‌ی حیات‌الله و قدردانی فرهنگی از «قهرمانی افغان‌ها در برابر امریکایی‌ها» است. در محل ساخت این بنای یادبود، لاشه‌ی موتر منتسب به حمله‌ی انتحاری حیات‌الله است. منابع طالبان ادعا می‌کنند که نخستین حمله‌ی انتحاری‌شان به نیروهای امنیتی افغانستان و امریکایی در جنوری ۲۰۰۴ در یک ایست بازرسی در پکتیا انجام شده است.

طالبان در ماه ثور سال گذشته چهارراهی ورودی میدان هوایی بگرام را به‌نام یک جنگ‌جوی انتحاری‌شان به‌نام قاری محمدنایب نام‌گذاری کردند و در لوحه‌ی این چهارراهی نوشتند: «آزادی امروز محصول خون شهدای دیروز است.» طالبان ادعا کردند که این جنگ‌جوی انتحاری‌شان در ماه عقرب سال ۱۳۹۵ حمله‌ی انتحاری در میدان هوایی بگرام انجام داده بود و باعث کشته‌شدن شماری از نظامیان امریکایی شده بود.

چهارراهی ورودی میدان هوایی بگرام به‌نام جنگ‌جوی انتحاری طالبان تغییر نام یافته است/ شبکه‌های اجتماعی

اطلاعات روز تغییرات در نام خیابان‌ها و چهارراهی‌ها را در ولایت‌های هرات، غور، بلخ، تخار و پنجشیر بررسی کرده است. مطابق این بررسی، طالبان اکثر مکان‌ها و خیابان‌هایی را که به‌نام چهره‌های جهادی و شخصیت‌های نظام جمهوری بود تغییر نام داده‌اند.

شهرداری طالبان در هرات هم خیابان میدان هوایی هرات را که به‌نام احمدشاه مسعود بود به‌نام امام بخاری، عالم جهان اسلام در قرن نهم میلادی، جاده میرویس صادق، پسر اسماعیل‌خان، والی پیشین هرات و فرمانده جهادی در غرب کشور را به‌نام جاده امام مسلم، دیگر عالم دین اسلام در قرن نهم نام‌گذاری کرده است. خیابان مستوفیت تا فرقه هفده سابق شهر هرات از نام «شهید علاءالدین‌خان»، چهره‌ی پیشین جهادی به‌نام امام ابوحنیفه، عالم اسلامی قرن هشتم تغییر یافته است. در ماه‌های نخست حاکمیت طالبان در هرات، این گروه اسم باغ آزادی، مقر والی هرات را به باغ اسلامی تغییر نام داد.

طالبان در ولایت غور نام جنرال محی‌الدین غوری، فرمانده وقت قول اردوی ۲۰۷ ظفر در غرب کشور را  که در یک سانحه‌ی هوایی در سال ۱۳۹۵ کشته شد، از میدان هوایی غور حذف کردند و آن را به‌نام میدان هوایی «سلطان غیاث‌الدین غوری»، امپراتور غوریان، تغییر نام داده‌اند.

یافته‌های روزنامه اطلاعات روز از بلخ در شمال کشور نشان می‌دهد که طالبان چهارراهی «سلیم شهید» از فرماندهان حزب جمعیت اسلامی در منطقه‌ی کمربند بابه‌یادگار در مربوطات حوزه‌ی چهارم امنیتی شهر مزار شریف را به چهارراهی ابوبکر صدیق، اولین خلیفه‌ی مسلمانان نام‌گذاری کرده‌اند و در حال ساخت یک مسجد در وسط این چهارراهی هستند. طالبان نام چهارراهی نور میان حوزه‌ی اول و پنجم شهر مزار شریف که توسط عطامحمد نور، والی پیشین بلخ ساخته شده بود را نیز به چهارراهی امارت تغییر نام داده‌اند. این گروه چهارراهی کامگار مشهور به چهارراهی اسب‌ها را تخریب و به اسم «الفتح» تغییر نام داده است و یک مسجد در آن ساخته‌ است.

منابع مردمی در ولایت تخار در شمال‌شرق کشور به اطلاعات روز گفته‌اند که طالبان خیابان «شهید عبدالمطلب بیک»، فرمانده جهادی ازبیک‌تبار مربوط حزب جمعیت اسلامی و نماینده‌ی پیشین پارلمان را به خیابان «سرای سنگ» تغییر داده‌اند. این منابع افزوده‌اند که طالبان خیابان «شهید حاجی آغاگل قطغنی، فرمانده پیشین جهادی و فرمانده پیشین پولیس تخار که در جنگ با طالبان جان باخت را به خیابان «شهر کهنه تالقان» تغییر داده‌اند.

در ولایت پنجشر هم طالبان اسم مارشال محمدقسیم فهیم را از روی استدیوم مرکزی پنجشیر و مسجدی که در جوار مقام ولایت است، حذف کرده‌اند. طالبان مسجد مذکور را به‌نام مسجد مرکزی پنجشیر نام‌گذاری کرده‌اند.