close

فاصله‌ای کوتاه از شک تا شکنجه و مرگ

عبدالناصر فرخاری در روز چهارشنبه (۸ حوت) توسط استخبارات طالبان بازداشت شد. طالبان چهار روز بعد، جسدش را به خانواده‌اش تحویل دادند. او دکان‌دار فروش وسایل الکترونیکی در منطقه‌ی «نیلگری» شهر تالقان، مرکز تخار بود. اتهام او تأمین مالی جبهه‌های نظامی مخالف طالبان بود.

طالبان به خانواده‌ی عبدالناصر گفتند که او به‌دلیل بیماری جان باخته است، اما شواهد روی جسدش نشان از شکنجه و ضرب‌وشتم داشت. بستگانش تصویری را در اختیار روزنامه اطلاعات روز قرار داده‌اند که آثار کبودی روی چهره، سینه، دست راست و ران راست او را نشان می‌دهد. همچنین، دست راست و بینی او شکسته بود.

خانواده‌ی عبدالناصر جسد او را در سکوت و بدون سروصدا به خاک سپردند. روز شنبه، جسدش در روستای فرنگرد ولسوالی فرخار دفن شد. با وجود فضای رعب و وحشت، صدها نفر در مراسم خاکسپاری او شرکت کردند.

جسد عبدالناصر در سردخانه‌ی شفاخانه‌ی تالقان/ارسالی اطلاعات روز

عبدالناصر که بود؟

عبدالناصر فرخاری، متولد روستای فرنگرد ولسوالی فرخار در ۴۵ کیلومتری مرکز تخار بود. او در منطقه‌ی گاومالی در شهر تالقان، همراه با همسر و هفت فرزندش زندگی می‌کرد.

یکی از نزدیکان او تأکید کرد که عبدالناصر هیچ ارتباطی با گروه‌های مخالف طالبان نداشته و بی‌گناه کشته شده است. او روایت می‌کند که روز بازداشت، نیروهای استخبارات طالبان حتا اجازه ندادند عبدالناصر دروازه‌ی دکانش را ببندد؛ «عبدالناصر با هیچ جریان سیاسی یا نظامی مخالف طالبان همکاری نداشت. اما دو یا سه نفر از نیروهای استخبارات طالبان با موتر رنجر آمدند، او را به زور داخل موتر انداختند و بردند. چند روز بعد، جسدش را به ما تحویل دادند.»

محمد (نام مستعار)، یکی از بستگان عبدالناصر می‌گوید که نیروهای استخبارات طالبان در تخار او را به اتهام توزیع پول میان مخالفان این گروه بازداشت کردند و او در نتیجه‌ی شکنجه جان باخت.

او افزود: «عبدالناصر براثر شکنجه‌های بیش از حد طالبان، در همان روز اول بازداشت جان خود را از دست داده بود. نشانه‌های کبودی در سراسر بدن او دیده می‌شد و دست‌وپایش نیز شکسته بود. یک روز پس از بازداشت، همراه با متنفذان محلی برای آزادی او به دیدار مقام‌های طالبان رفتیم. آنان ابتدا گفتند که او به اتهام توزیع پول تحت بازداشت است؛ اما بعد گفتند که وفات کرده است. با این‌حال، جسد او را همان روز به ما تحویل ندادند.»

محمد روایت می‌کند که طالبان عبدالناصر را بدون هیچ تحقیق و بدون اثبات هیچ جرمی شکنجه کردند و استخوان‌هایش را شکستاندند؛ «با جمعی از دوستان و خانواده‌ی عبدالناصر برای آزادی‌اش به ریاست استخبارات طالبان رفتیم، اما رییس استخبارات طالبان ما را نپذیرفت. به‌جای او، شخصی به‌نام مولوی برکت‌الله با ما دیدار کرد و گفت کسی را که شما به‌دنبال آزادی‌اش هستید، وفات کرده است و ما جنازه‌اش را تحویل نمی‌دهیم. وقتی خواستیم حداقل جسدش را تحویل بگیریم، این مقام طالبان در پاسخ گفت او مسئول مالی جبهه‌ مقاومت در تخار بود و جنازه‌اش به خانواده‌اش داده نمی‌شود.»

مراسم تشییع جنازه‌ی عبدالناصر در ولسوالی فرخار- تخار/اطلاعات روز

فضای سانسور

با این که هنوز انگیزه و جزئیات دقیق کشته‌شدن عبدالناصر مشخص نیست، منابع محلی می‌گویند که استخبارات طالبان در تخار فشار زیادی بر خبرنگاران و رسانه‌های محلی وارد کرده‌اند تا از انتشار این خبر خودداری کنند.

یکی از خبرنگاران محلی که نمی‌خواهد نامش فاش شود، در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات روز گفت: «یک روز پس از انتشار خبر قتل عبدالناصر، استخبارات طالبان به تمام مسئولان رسانه‌های محلی و خبرنگاران هشدار دادند که این موضوع را پوشش ندهند. آنان روایت دیگری را مطرح کردند و گفتند که او در کابل بازداشت شده و در مسیر شاهراه سالنگ به‌دلیل بیماری جان باخته است.»

بخش مطبوعاتی استخبارات طالبان، متنی را به خبرنگاران محلی ارسال کرده که در آن آمده است: «عبدالناصر توسط استخبارات تخار بازداشت نشده، بلکه توسط ارگان‌های امنیتی دیگر دستگیر شده و در مسیر شاهراه سالنگ به‌دلیل بیماری درگذشته است.»

اخیرا طالبان حضور نظامی نیروهای خود را در تخار افزایش داده‌اند. نیروهای طالبان مقررات قیود شب‌گردی را به اجرا گذاشته و عملیات خانه‌به‌خانه را آغاز کرده‌اند. طالبان به باشندگان محل هشدار داده‌اند که در ساعات شب‌گردی اجازه‌ی خروج از خانه‌های‌شان را ندارند و در صورت سرپیچی، با بازداشت و زندان روبه‌رو خواهند شد.

قیود شب‌گردی و بازرسی شدید

دست‌کم ده منبع محلی به روزنامه اطلاعات روز تأیید کرده‌اند که این قیود شب‌گردی و بازرسی‌های خانه‌به‌خانه پس از گمارده‌شدن والی جدید طالبان در تخار، با شدت بیشتری اعمال می‌شود و فضای امنیتی و نظامی در کوچه‌ها و خیابان‌های تالقان به‌شدت افزایش یافته است.

منابع مردمی گزارش داده‌اند که طالبان هر فردی را که به او مشکوک شوند، به اتهام همکاری با جبهه‌های نظامی مخالف خود بازداشت می‌کنند. یکی از این افراد، ابراهیم (نام مستعار)، به اطلاعات روز گفت که هفته‌ی گذشته برادرش به اتهام همکاری با «جبهه مقاومت ملی افغانستان» در ولسوالی فرخار بازداشت شده است.

او می‌گوید: «برادرم را طالبان همراه با چند نفر دیگر از چمن خسده ولسوالی فرخار بازداشت کردند. هنوز از سرنوشت او خبری نداریم. او یک دانشجو بود و هیچ ارتباطی با گروه‌های مخالف نداشت. با وجود مراجعه به قوماندانی امنیه و استخبارات، هیچ‌کس به ما پاسخی نمی‌دهد.»

با انتصاب سمیع‌الله حزب‌الله، والی پشتون‌تبار طالبان در تخار در هفتم حوت، محدودیت‌های شب‌گردی و عملیات بازرسی خانه‌به‌خانه افزایش یافته است. به‌گفته‌ی منابع محلی، این محدودیت‌ها از ساعت هشت شب تا پنج صبح اجرا می‌شود و در تمام سطح شهر تالقان و دروازه‌های ورودی آن اعمال شده است.

یک منبع از میان طالبان به روزنامه اطلاعات روز گفت که از زمان گمارده‌شدن والی جدید، دست‌کم ۲۱ نفر به اتهام همکاری با «جبهه‌ مقاومت ملی افغانستان» و «جبهه‌ آزادی افغانستان» در تخار بازداشت شده‌اند.

این منبع افزود: «اکثر این افراد از باشندگان ولسوالی فرخار هستند و در حال حاضر در زندان اداره‌ی استخبارات طالبان در منطقه‌ی سرای‌سنگ، نزدیک میدان هوایی تالقان، نگهداری می‌شوند. بسیاری از آنان تحت شکنجه برای گرفتن اعتراف قرار دارند. وضعیت برخی از این جوانان وخیم است و نیاز فوری به درمان دارند.»

پیشتر جبهه‌‌های «مقاومت ملی» و «آزادی» گفته بودند که طالبان شماری از شهروندان را به اتهام همکاری و یا عضویت در این جبهه‌ها بازداشت می‌کنند.

طالبان فشار و بازداشت‌های خودسرانه را در ولسوالی فرخار نسبت به دیگر مناطق تخار شدت بخشیده‌اند. فرخار در دوره‌ی نخست حاکمیت طالبان، یکی از پایگاه‌های مهم مجاهدان بود. این گروه در آن زمان تنها برای چند ساعت کنترل این ولسوالی را در دست گرفت، اما شکست خورد و مجبور به عقب‌نشینی شد.

از نظر موقعیت استراتژیک، ولسوالی فرخار به‌دلیل نزدیکی به پنجشیر و بغلان اهمیت ویژه‌ای برای طالبان دارد. این گروه تلاش دارد تا از استقرار و تقویت گروه‌های مخالف در این منطقه جلوگیری کند.

از زمان بازگشت طالبان به قدرت، این گروه صدها شهروند را به اتهام همکاری با مخالفان بازداشت کرده است.