သူ့ရဲ့ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေ အငတ်ဘေး ကြုံနေတာကိုတောင် ဘာမှ မကူညီနိုင်ဘဲ လက်မှိုင်ချနေရတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီး (WHO)ရဲ့ အကြီးအကဲက ညည်းညူ ပြောဆိုသွားခဲ့ပါတယ်။
သူ့ရဲ့ ဇာတိဒေသဖြစ်တဲ့ အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံ၊ တီဂရေး ဒေသမှာ စစ်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပြီး ဒေသခံတွေ အမြောက်အမြား ပိတ်မိနေကြပါတယ်။ စစ်ဒဏ်ကြောင့် ဒေသတွင်းမှာ အဖက်ဖက်က ကျပ်တည်းလာနေသလို အငတ်ဘေးတွေနဲ့ပါ ကြုံနေရပါတယ်။
WHO အကြီးအကဲ ဒေါက်တာ တက်ဒ်ရော့စ် အက်ဒ်ဟာနွမ် ဂျီဘရီယီးဆက်စ်က သူဟာ တီဂရေးမှာ ရှိနေတဲ့ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေကို ငွေကြေး ထောက်ပံ့ ပေးပို့ချင်ပေမယ့် အဆက်အသွယ်တောင် လုပ်လို့ မရဘူးလို့ ဖွင့်ဟခဲ့ပါတယ်။
အီသီယိုးပီးယားရဲ့ ဗဟိုအစိုးရနဲ့ တီဂရေး ပြည်နယ် အစိုးရတို့ကြား တင်းမာတဲ့ သဘောထား ကွဲလွဲမှုတွေကနေ ပြည်တွင်းစစ် အစပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ တီဂရေးမှာ ဒေသခံ ပြည်သူ ၆ သန်းလောက် ပိတ်မိနေပြီး အဲဒီထဲမှာ သူချစ်မြတ်နိုးတဲ့ ဆွေမျိုးသားချင်းတွေ ပါဝင်တယ်လို့ ဒေါက်တာ တက်ဒ်ရော့စ်က ဆိုပါတယ်။ ပြီးတော့ တချို့တွေ သေသလား၊ ရှင်သလား ဆိုတာတောင် သတင်းမရဘူးလို့လည်း သူက ဆက်ပြောပါတယ်။
WHOရဲ့ အကြီးအကဲဟာ တီဂရေးမှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ နိုင်ငံတကာ လျစ်လျူရှုထားမှုတွေအပေါ် ဝေဖန်ဖူးပေမယ့် အခုတစ်ကြိမ်ကတော့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ခံစားချက် တချို့ကိုပါ ပထမဆုံးအကြိမ် ရင်ဖွင့်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တီဂရေးမှာ သူ့ရဲ့ ဆွေမျိုးတွေ အများကြီး ရှိနေကြောင်း၊ သူတို့ကို ပိုက်ဆံပို့ပေးချင်ပေမယ့် ပို့လို့ မရကြောင်း၊ သူ့ဆွေမျိုးတွေ ငတ်ပြတ်နေမှန်း သိပေမယ့် ဘာမှ ကူညီပေးလို့ မရတဲ့ ခံစားချက်ကြီးက ဆိုးရွားလွန်းကြောင်း ဒေါက်တာ တက်ဒ်ရော့စ်က WHOရဲ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲ တစ်ခုမှာ ပြောဆိုသွားခဲ့ပါတယ်။
တီဂရေး ဒေသဟာ လုံးဝဥဿုံ ဝန်းရံပိတ်ဆို့ ခံထားရပြီး ဆွေမျိုးတွေနဲ့ အဆက်အသွယ် လုပ်လို့ မရကြောင်း၊ သူတို့ အသက်ရှင်နေကြသေးရဲ့လား ဆိုတာတောင် မသိနိုင်ကြောင်းလည်း သူက ဖွင့်ဟသွားခဲ့ပါတယ်။
ဒေါက်တာ တက်ဒ်ရော့စ်ဟာ တီဂရေး ပြည်နယ်မှာ အဓိက နေထိုင်တဲ့ တီဂရေးယန်းအနွယ် တိုင်းရင်းသား တစ်ဦးပါ။ သူက တီဂရေး စစ်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘယ်သူမှန်တယ်၊ ဘယ်သူမှားတယ် မငြင်းခုံလိုပဲ ပြည်သူတွေရဲ့ အကျပ်အတည်း အကြောင်းကိုသာ အဓိကထား စဉ်းစားမယ်လို့ ဒေါက်တာ တက်ဒ်ရော့စ်က မှတ်ချက် ပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။ အခုအခြေအနေမှာ လူပေါင်း ၆ သန်းလောက်ဟာ သီးသန့်ရွေးချယ် ပစ်မှတ်ထားပြီး ဒဏ်ပေးခံရ၊ ဖိနှိပ်ခံရသလို ဖြစ်နေပြီး ဒီအကြောင်းကို ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ဘယ်အစိတ်အပိုင်းမှာ အလေးထား ဆွေးနွေးနေတာ ကြားမိသလဲလို့လည်း သူက မေးခွန်းထုတ်သွားခဲ့ပါတယ်။
အာဖရိကတိုက်ရဲ့ လူဦးရေ ဒုတိယ အထူထပ်ဆုံး နိုင်ငံမှာ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာလတုန်းက ပြည်တွင်းစစ် အစပြုခဲ့ပြီး လူပေါင်းထောင်နဲ့ချီ သေကြေ ပျက်စီးခဲ့ပါတယ်။
