شماری از معلولان در ولایت تخار می گویند که در سه سال اخیر نه تنها فرصت کاری نصیب شان نشده است بلکه مسئولان محلی حکومت طالبان در این ولایت نیز به مشکلات آنان توجه نمیکنند. این معلولان خواهان حمایت حکومت طالبان از خود شده و میگویند که باید به آنان توجه جدی صورت بگیرد.
برخی از این معلولان میگویند که با محدودیتها و محرومیتهای زیاد روبهرو شده و بهدلیل مشکلات اقتصادی جدی، در مواردی مجبور به کارهای شاقه شدهاند. محبالله، یکی از معلولان ولایت تخار است که پولیو یا فلج اطفال در سن چهارسالگی او را از هر دو پا معلول ساخته است. او در گوشهای از شهر تالقان عریضهنویسی میکند و میگوید به زبانهای فارسی، انگلیسی، ازبیکی و پشتو بلدیت دارد اما با وجود آن تاهنوز موفق نشده در هیچ ادارات دولتی و خصوصی وظیفه پیدا کند.
محبالله از وضعیت دشوار اقتصادی و همچنان رفتار خشن اعضای گروه طالبان با افراد دارای معلولیت شاکی است و از طالبان میخواهد که زمینهی کار را به افراد دارای معلولیت و تحصیلکرده در ادارات دولتی فراهم کنند.
او به روزنامه اطلاعات روز میگوید: «در سال ۱۴۰۰ با گرفتن نمرات کدری اولنمره فارغ شدم. امیدوار بودم با این تلاش و زحمت خانوادهام را به لحاظ اقتصادی کمک میکنم اما معلولیتم سبب شده است که هیچ ادارهی خصوصی و دولتی برایم وظیفه ندهد. از مجبوریت و ناداری عریضهنویسی میکنم، درحالیکه اکثر روزها بدون دریافت یک افغانی و گاهی هم روزانه ۱۰۰ تا ۵۰ افغانی درآمد دارم. نمیشود با این پول مشکلات خانوادهام را حل کنم.»
محمداسماعیل، یکی دیگر از معلولان تخار که حدود پنج سال پیش در جنگ در ولسوالی اشکمش تخار یک پای خود را از دست داده است، میگوید که در وضعیت اقتصادی رقتباری قرار دارد و همراه با همسر و شش فرزندش بار دوش خانوادهاش شده است. این معلول آسیبدیده از جنگ در صحبت با روزنامه اطلاعات روز گفت: «با چالشهای زیاد در زندگی روبهرو هستم. معلولیتم سبب شده که دیگر نتوانم حتا نفقهی خانوادهی خود را تأمین کنم. محروم از همهی امکانات زندگی شدم.»
سرگردانی در ادارات
از سوی هم، برخی از بازماندگان کشتهشدگان و افراد دارای معلولیت در ولایت تخار از کاغذپرانی و بیاعتنایی طالبان در روند رسیدگی به درخواستهایشان مبنی بر پرداخت معاشات از سوی مسئولان ریاست شهدا و معلولین این ولایت شاکى هستند. آنان میگویند نزدیک به سه سال میشود به ریاست شهدا و معلولین مراجعه میکنند اما این اداره تاهنوز امتیازات و حقوق معلولی آنان را پرداخت نکرده است.
در نظام پیشین جمهوری، حکومت به افراد دارای معلولیت و بازماندگان کشتهشدگان و معلولان جنگی سالانه مستمری پرداخت میکرد. گفتنی است که در گذشته نیز در پرداخت این مستمری مشکلاتی وجود داشت اما اکنون که نظام سیاسی در کشور تغییر کرده است، بازماندگان کشتهشدگان و افراد دارای معلولیت که شامل این برنامه بودند، بیشتر شاکی اند.
ذکی، از باشندگان ولسوالی کلفگان تخار در صحبت به روزنامه اطلاعات روز گفت که یک فرزند خود را که سرباز حکومت پیشین بود، حدود هفت سال پیش در جنگ از دست داده است. بهگفتهی او، از پسرش سه فرزند و یک همسر برجا مانده است که از طریق حقوق سالانهی وی تا پیش از سقوط جمهوریت امرار معیشت میکردند.
بهگفتهی او، پس از تحولات اخیر در کشور تا اکنون موفق نشده است تا حقوق فرزند خود را دریافت کند. او میافزاید: «دو سال میشود به ریاست شهدا و معلولین با برخی دیگر از بازماندگان جنگهای اخیر و افراد دارای معلولیت مراجعه میکنیم، تاهنوز به مشکلات ما رسیدگی نشده است.»
در همین حال مسئولان ریاست امور شهدا و معلولین در ولایت تخار افزایش بیش از حد مراجعان را از دلایل کندی کار در روند بررسی درخواستها عنوان کرده، میگویند بهمنظور شناسایی افراد دارای معلولیت در این ولایت یک سیستم الکترونیک ایجاد شده و همین اکنون روند ثبت اطلاعات آنان ادامه دارد.
مولوی احسانالله احسان، رییس امور شهدا و معلولین طالبان در تخار میگوید که در دو سال گذشته سه هزار ورثهی کشتهشدگان طالبان در این ولایت را ثبت کردند و مستمری آنان پرداخت شده است. او گفت از میان ده هزار ورثهی جانباخته و افراد دارای معلولیت که در حکومت جمهوریت به ثبت رسیده بودند، پس از بررسیهای این اداره، مستمری برخی از آنان پرداخت شده است و بهزودی مستمری باقیماندهی سایر معلولان پرداخته خواهد شد.
براساس آمار ارائهشده از سوی ریاست امور شهدا و معلولین طالبان در تخار، هماکنون در حدود ده هزار نفر از افراد دارای معلولیت در این ولایت وجود دارد که از این میان پنج هزار و ۹۰۰ نفر آنان، بهشمول افراد دارای معلولیت طالبان شناسایی شدهاند و مستحق دریافت مبلغ سه هزار افغانی مستمری ماهوار اند.