در سه سال پسین فعالیت‌های فرهنگی در قندوز کاهش چشم‌گیری داشته و در این مدت فقط دو برنامه راه‌اندازی شده است. افزون بر این، در سه سال گذشته محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان و چالش‌ها در برابر فرهنگیان باعث شده تا شماری از شاعران و نویسندگان کشور را ترک کنند.
شماری از فرهنگیان قندوز می‌گویند که تعدادی از نهادهای فرهنگی هم که در گذشته فعالیت داشتند پس از روی‌کارآمدن طالبان جواز فعالیت شان لغو و دیگر فعالیت رسمی ندارند.
وحید راسخ، مسئول یکی از نهادهای فرهنگی در ولایت قندوز می‌گوید در گذشته و پیش از روی‌کارآمدن طالبان هشت نهاد ادبی-فرهنگی به‌گونه‌ی رسمی و غیررسمی در این ولایت فعالیت داشتند که در مناسبت‌های مختلف برنامه‌های ویژه و فعالیت‌های فرهنگی و ادبی برگزار می‌کردند.
آقای راسخ به روزنامه اطلاعات روز گفت: «مهم‌ترین برنامه‌هایی که از سوی این نهادها در گذشته راه‌اندازی می‌شد می‌توان از مشاعره‌ی دشت آبدان، مشاعره‌ی “ریدی‌گل” یا گل سرخ، شب شعر، ایستگاه شعر، مشاعره‌ی بهاری جشن سمنک، مشاعره‌ی شب یلدا، مشاعره در وصف صلح و آزادی و روز جهانی زنان نام برد که در آن ده‌ها شاعر و نویسنده‌ی جوان شرکت می‌کردند.»
وی اضافه می‌کند که در سه سال اخیر یک تعداد از شاعران و نویسندگان بنابر فشار و تنگ شدن ساحه‌ی فعالیت شان مجبور به ترک کشور شده‌اند. وی علت کاهش برنامه‌های فرهنگی در این ولایت را عدم علاقه‌مندی مسئولان محلی طالبان به این بخش و همچنان نبود انگيزه‌ی فعالیت در میان جوانان و فرهنگيان عنوان می‌کند.
رضا رحیمی، شاعر و نویسنده در قندوز نیز می‌گوید که طالبان به آزادی بیان و گسترش شعر و ادب باور ندارند و می‌خواهند شاعران با شرایط و مکانیسمی که آنان می‌خواهند فعالیت نمایند. به‌گفته‌ی وی، در یک برنامه که در سال یک‌بار راه‌اندازی می‌شود در آن به‌جای وقت دادن به شاعران جوان و نویسندگان، نعت‌خوانان نعت می‌خوانند، برخی شاعران در وصف طالبان ترانه و شعر می‌سرایند و عالمان دینی آنان هم به تبلیغ می‌پردازند.
وی اضافه می‌کند که طالبان با حمایت نعت‌خوانان و برخی از شاعران می‌خواهند وضعیت فرهنگی را در این ولایت به نفع خودشان تغییر دهند.
حمید احمدی، یکی دیگر از مسئولان پیشین نهادهای فرهنگی در قندوز می‌گوید در گذشته نهادهای فرهنگی همواره با راه‌اندازی برنامه‌های ادبی برای رشد شاعران و نویسندگان جوان می‌کوشیدند.
احمدی افزود: «در حال حاضر هیچ نهاد فرهنگی رسمی وجود ندارد و تنها یک نهاد غیررسمی به‌نام کلبه‌ی فرهنگی ضیایی که در گذشته‌ها از سیاحان و فرهنگيان میزبانی می‌کرد وجود دارد که آن هم در سه سال اخیر فعالیت فرهنگی ندارد و فقد هرازگاهی از بازدیدکنندگان و سیاحان میزبانی می‌کند.»
به‌گفته‌ی وی، پس از تحولات در کشور به تعداد پنج نفر از شاعران و نویسندگان قندوز به دلایل امنیتی، فشار و تحریم‌ها مجبور به ترک کشور شده و به کشورهای همسایه رفته‌اند. آقای احمدی به روزنامه اطلاعات روز گفت: «یکی از وظايف مسئولان فرهنگی حکومت‌ها این است که شاعران را منسجم کنند، با ایجاد برنامه‌ها آنان را تشویق و تقدیر کنند و به آنان روحیه بدهند؛ اما متأسفانه همین موارد در سه سال پسین در قندوز وجود ندارد. فرهنگیان بارها برای مسئولان محلی پيشنهاد کردند که در این راستا توجه صورت بگیرد اما تا اکنون هیچ گونه توجهی صورت نگرفته است و حکومت محلی هیچ گونه همکاری با شاعران و فرهنگیان ندارد.»
احمدمیلاد جواد، از شاعران جوان قندوز وضعیت شاعران و فرهنگیان این ولایت را در سه سال پسین تأسف‌بار عنوان کرده می‌گوید که فرهنگيان به باد فراموشی سپرده شده‌اند. او به روزنامه اطلاعات روز گفت: «متأسفانه شاعران و در کل ادیبان قندوز در وضعيت خوبی به‌سر نمی‌برند. نهادهای زیادی که در گذشته فعالیت داشتند از فعاليت بازمانده‌اند و دیگر هیچ‌گونه فعالیتی ندارند. هیچ‌کس هم جرأت پرسش درباره‌ی این وضعیت را ندارد.»
وی علت کاهش برنامه‌های فرهنگی و وضعیت پیش‌آمده را بی‌توجهی و عدم علاقه‌مندی مسئولان حکومتی طالبان به بخش فرهنگ و همچنان بیکاری و چالش‌های اقتصادی شاعران و نویسندگان عنوان می‌کند.
او می‌گوید تنها در یک سال گذشته شاهد رفتن چندین شاعر و نویسنده همراه با خانواده‌های‌شان به کشور ایران بوده‌اند. او اضافه می‌کند که از این وضعیت او نیز به ستوه آمده و برای زندگی و فعالیت آزادانه مجبور است کشور را ترک کند.
شاعران و فرهنگیان در ولایت قندوز هرچند پیشنهاد و ارائه‌ی راه‌حل برای بهبود وضعیت فرهنگی با توجه به شرايط فعلی را دشوار می‌دانند اما با وجود آن تأکید می‌ورزند که محدودیت‌های فرهنگیان برداشته شود و برای آنان اجازه‌ی فعالیت آزاد داده شود.
به‌گفته‌ی آنان، تا زمانی که شاعر و نویسنده به خواست خودش کار و فعالیت نداشته باشد وضعیت فرهنگی و ادبی به‌سوی بهبودی نخواهد رفت.
از سوی هم چند روز پیش و پس از یک سال یک برنامه‌ی شعری تحت نام «شب شعر» با حمایت شرکت دولتی اسپین‌زر و هماهنگی شماری از شاعران و نویسندگان در قندوز راه‌اندازی شد. شاعران و نويسندگان قندوز که در این برنامه شرکت کردند می‌گویند هرچند این برنامه به هدف رونمایی محصولات و تولیدات شرکت دولتی اسپین‌زر راه‌اندازی شد، اما با آن‌هم می‌تواند آغاز خوبی برای ایجاد چنین برنامه‌هایی در آینده باشد.
برنامه‌ی «شب شعر» نخستین برنامه‌ی فرهنگی در یک سال گذشته در قندوز پنداشته می‌شود که در آن شاعران و نویسندگان به دکلمه‌ی اشعار شان پرداختند. فرهنگیان قندوز در این برنامه از تاجران و سرمایه‌گذاران در این ولایت خواستار حمایت شاعران و نویسندگان شدند.
مطیع‌الله روحانی، رییس اطلاعات و فرهنگ طالبان در قندوز در نخستین برنامه که به‌تازگی پس از یک سال گذشته زیر نام شب شعر راه‌اندازی شده بود به خبرنگاران محلی گفت که آنان شاهد نخستین برنامه‌ی فرهنگی و ادبی بودند و در روزها و ماه‌های آینده پلان راه‌اندازی برنامه‌های متفاوت دیگری را نیز دارند.
او همچنان گفت که در آینده‌ها تلاش خواهند کرد با ایجاد انجمن‌های فرهنگی در بخش‌های شعر و ادب برای بهترشدن وضعيت فرهنگیان گام بردارند.