Савол: «Туз оға сиз қайси ҳайвонга ўхшайсиз?»
Бу саволдан олдин жахлим чиқди. Мени таниганлар билади. Одамга ўхшаган одамман. Кейин ўйландим. Кеча жанубий Европадаги қишлоқ йўлидан юраëтсам олдимдан тулки кесиб ўтди. Олтин ранг тулки. Ўзимни тулкига ўхшатмаган бўлардим. АҚШда мен қўллаб қувватлайдиган демократик партия тимсоли эшак. Ҳар холда ўзимни эшак деб ҳам ўйламайман. Ëшлигимда Шарик деган итим бор эди. Сариқ ит. Кучуклигида олиб келиб боққанман. Кексайиб ўлганида мен институтни битириб келиб рахбар лавозимида ишлаëтгандим. Шу итни яхши кўрардим. Лекин ўзимни ит деб тасаввур қила олмайман.1994 йил Урганчда ТВ очганимда номини «Оқ бўри» деб қўйгандим. Айтматовнинг «Плаха» асаридан таъсирланиб. Қолаверса мен туғилган шаҳар Урганч номи бўри деган сўзни англатади. Эски Хоразм тилида гург сўзи бўрини билдирган. Гурганч эса она бўри деган мазмун ташиган. Италияда ҳам она бўри Рим тимсоли. Хуллас мана жавоб.
Мен бўйнидан боғланган ва суяк берган эгаси бор ит эмасман. Ҳар ким устига миниб қорнига ниқтаб йўрғалатадиган эшак ҳам эмасман.
Мен бўриман. Ҳамма қўрқадиган¸ қўлга ўрганмайдиган ўрмон мансуби.
Музликларда тўнгмайдиган оқ бўри.
Рассом Туз
