close
close
Асосий мавзулар
18 ноябр 2025

«Гулнор» 20 қисм (Қорлиғашевнинг шантажи)

close

Гулнор ўз хаёлларига чўмганди. Xатто автобусда кетаётганини xам унутганди. Ота комнинг айтган гаплари сўзма-сўз ёдида колганди.

“Оталаримиз Тейирканда янгидан кўпайиб, яшай бошлагандилар. Гоx нур, гоx жисм бўлиб умр кечиргандилар. “Кўзча” деган сеxрли восита махфий сакланди, отадан ўгилга мерос колди, менга етиб келди. Xозир уни xаммангиз кўрдингиз. Унда сиз кўрган сайёранинг оти Йиркан, унда Она ўгиллари яшайди. Улар бизнинг кариндошларимиз. Бизда юкумли касаллик йўк, аммо Буюк отамизнинг руxи менинг ичимда, у менга нур кизни Йирканга жўнатишимни буюрмокда”, деганди Ота ком.

Сеxрли “кўзча”да кўрган ўбода бир туман отликни хотирлади Гулнор. Олд сафда кетаётган биттасига ишора килиб “мана шу йигит сенинг кисматинг”, деганди Ота ком.

Гойиб бўлгани бир xафта ичида Гулнор бу вокеаларни яшаган бўлиши керак эди. Аммо бугунга кадар ўрганган физик ва табиий илмларга кўра бу вокеаларнинг бўлиши мумкин эмасди…

Йўл бўйича бу гаройиб xодисани таxлил килди. Аммо шў кўриб турган xаёт билан бў xодиса ўртасида xеч мантик ипи боглай олмади. Гулнор ўз аxволини xеч кимга айтмади. Буни факат Ўғузга айтиши мумкин эди. Ёки Aнвар Mурод Tошкентда бўлсайди, унга айта оларди бу гаройиб xодиса xакида.

Гулнор кўнглидагиларни тўкиб солиши мумкин бўлган иккита одам бор эди, уларнинг икколови xам Туркияда бўлиши такдирнинг жилваси эмасмиди?

Агар Гулнорнинг такдири у билан ўйин ўйнаётган бўлса, бу ўйин замон-макон оша килинган бир xафталик гаройиб “саёxат” эди. Гулнор “такдир” тушунчасига унча жиддий карамасди, лекин сўнгги xодисалар уни тинимсиз такдир категорияси томон йўналтирмокда эди.

Уйга келиб, йўл xоргинлигини чикариш учун ётогига узунган эди, эшик кўнгироги чалинди. Остонада кўшниси турарди. Kўлидаги визит картни узатиб:

–Шу ерда оти ёзилган одам сизни кутаётган экан, — деди.

Гулнор картга бокди. Лаънати Рашид Корлигашев xали xам уни кўйиб юбормокчи эмасди.

Эрталаб Корлигашевнинг ёнига борди.

–Айтингчи, ўрток Кунбоева, бир xафта каерга гойиб бўлдингиз?, — деди Корлигашев.

Бошидан кечирганларини ўзига xам тушунтиролмаган Гулнор буни Корлигашевга кандай тушунтиради?

–Сизга бутун умримнинг xисобини беришим керакми?, — деди Гулнор.

–Биласиз, Гулнор, бизнинг Tошкент одамни осонликча кўйиб юбормайди. Агар сендан бир жавоб истасалар, бу жавобни мутлоко олишлари керак.

–Мен ўлкамга, давлатимга карши xеч нарса килганим йўк, ўрток Корлигашев. Агар бундай нарса килган бўлсам, буни исботлашингиз лозим…

–Каерда бўлганингизни айтинг, токи сизга бўлган шубxаларимиз таркалсин, — деди Корлигашев.

Гулнор аклига келган жавобни айтиб юбораверди:

–Биласиз, ўток Корлигашев, Фаргонанинг богли-богчали ерлари бор. У ерларда ёмон кўздан йирок сокин гўшалар мавжуд. Очик айтсам, сизнинг сўрокларингиз мега исканжа каби азоб бераётганди. Ўша ерларда яшириндим, дам олдим. Бир xафта ичида ўзимга келаман, деб ўйлагандим. Кўриб турибман, янглишган эканман. Мана, Tошкентга келган заxотим ўша бир xафтанинг xисобини сўраяпсиз…

–Ўрток Кунбоева, xозирча сизга ишонаман. Факат шуни билинг-ки, кўзларимиз сизда доим. Сиздан информация кутамиз. Нима xакда эканлигини сиз яхши биласиз. Информация беринг, акс xолда бу бир xафтанинг xисобини беришга мажбур бўласиз.

Корлигашевнинг синалган услуби шантаж эди. Гулнор кутилмаганда:

–Бўпти, ўрток Корлигашев, сиз хоxлаган информацияни топишга xаракат киламан, — деди.

Унинг шундай дейишдан бошка чораси йўк эди. Гулнор теграсидаги чамбар кун сайин торайиб, таxлика кучая бошлаганини xис этаётганди. Ўзбекистонда яшаш кийинлашганди унинг учун. Ёки Рашид Корлигашев истаган информацияни топиб, унга бериш керак ёки мамлакатдан чикиб кетиши керак. Акс xолда, уни xам xибсга олишлари тайин эди. Умрининг колгани маxв бўлиши xеч гап эмасди.

Бу вазият Гулнорнинг руxини тетиклаштирди. xар xолда, энди “бу тушми ё xакикатми?” деб узундан-узок ўйлаган гаройиб саёxатидан бошка нарсалар уни безовта кила бошлаганди.

***

Ўғуз, Ойдин ва Али Моxир ўн беш кун Орландода бўлиб “Диснейволд”ни яхшигина ўргандилар. Кейин учокда Лос-анжилесга келиб, ўн кун у ерда колишди. Кейин Нъю-Йоркка кайтишди. У ерда уч кун айландилар. Люкс отелда кўнокладилар. Биринчи кун Манxаттен атрофида айланадиган туристик кемага минишди.

Нъю-Йорк бир орол устида курилган шаxар эди. Уни кемадан кўриш шаxарнинг ўрта ва четки кисмларини томоша килиш имконини берарди.

Кемадан тушганларида эрта эди. Шаxарни айланишга вакт бордай туюлганди. Аммо Нъю-Йоркнинг Истанбулдан фарки йўк эди. Йўллар гиж-гиж машина тўлган, xаракат килиш кийин эди. Бу ерда xам Истанбулдаги каби светофорга одамлар унча риоя килмас, тирорий камёнлар истаган жойида тўхтаб, трафик (машиналар xаракати)ни занжирбанд киларди.

–Бу ер худди аввалги кезган жойларимиздан бошка мамлакатга ўхшайди, — Ўғуз.

Али Моxир:

–Ойдон Нъю-Йорк сафарини охирига кўйганининг сабаби бу экан, Ўғуз, — деди.

Ойдон:

–Агар сизга аввал Нъю-Йоркни кўрсатсайдим, Америка xакида янглиш тасаввурда колган бўлардингиз. Нъю-Йорк xам Америка, аммо xаккий Америка унинг ташкарисида, — деди.

Баъзи китобларда ёзилишича, Нъю-Йоркда яшаган одамлар xам Американинг бошка бўлимларидагилардан фаркли эмиш, — деди Ўғуз.

–Нъю-Йоркда ишлаган одамлар бу ерда яшашмайди. Улар Нъю Жерсида ёки Пенсилванияда яшашади. Нъю-Йорк космополит шаxардир.

“Empire Stat Building” ва “Эгизак”ларга чикиш учун жуда кўп одам навбатда туришар эди. Бу бинолар юксаклигидан караганда кўринадиган манзара муxташам эди. Манxаттенни ўраган денгиз йўли, юксак ва узун кўприклар, осмонўпар бинолар инсон кўли яратган муъжизалар эди. Балки, инсоният ўз тарихида илк бор шунчалик xашаматли манзара яратганди. Намруднинг, Фиръавнларнинг тангрига етишиш орзулари гўё бу шаxарда моддийлашган эди.

Ўғузнинг ўйлаганларини Али Моxир кинокамерага олаётгандай эди. Ўғуз мияси билан ўйларди, Али Моxир эса камераси билан.

У Озодлик xайкалини суратга оларкан, бутун Американи камерасига жойлаштираётгандай xаракат киларди.

–Али Моxир xакикий санъат ошиги, — деди Ойдон Ори, — унда менинг меъморлик эxтиросимдан каттарок эxтирос бор.

Эртаси кун Central Parк ва Колумбия университетини кездилар.

Бирлашган Миллатлар Ташкилоти рўпарасида жойлашган “Турк-америка жамиятлари Федерацияси”га зиёрат килишди. У ерда Mаxмат Эрйигитнинг ўкаси Мустафо бей билан танишиш xаммасига, айникса, Ўғузга сюрприз бўлганди.

Учинчи кун Метрополитен Музейини томоша килдилар. Xаммасини кўриш учун бир кун озлик килди. Музейда кинокамерада суратга олиш таъкикланганди.

Ойдон:

–Эрталабдан бери сенда бир етишмовчилик xис этаётгандим, нима экан десам, сенинг камеранг йўк экан, Али, — деди кулиб.

–Тўгри, Али Моxирни камерасиз тасаввур килиш кийин. Сен ўзингни кандай xис килаяпсан, Али?, — деди Ўғуз.

–Ўзимни худди ялангоч юргандай xис килаяпман, огайни, — деди Али, дўстларим, камера менинг кўлим ва кўзим. Атрофдаги нарсаларга камера билан тегиб, камера билан карайман.

Али Моxирнинг “ялангоч” xолини Ойдон кўз олдига келтирди ва ўзича табассум килди.

Ёшлар музей салонларида ўтириб дам оладиган скамейкалар бўлишига карамай, xеч утиришмади. Чарчаб, xолдан тойгунча музейни айланишди. Али Моxир Ойдоннинг суратга олаётган xайкалларига караб, Ойдоннинг ўзи бу xайкаллардан гўзалрок эканини ўйлади, аммо бу фкирни ўзига айтмади.

Эртаси кун тонгда учокка етишишлари керак эди. Музейдан кайтиб, Али Моxир эртарок ухлайман деб ўйлаганди.

Аммо ўхлай олмади. Ойдон кўзлари олдидан кетмасди. Орландадаги бир отелнинг xовузида чўмилаётган Ойдон. Узун, бичили оёклари, нозик бели, сутдай ок бадани, кайрилган киприклари ва сочларидаги порлаётган сув томчилари. Хаёлида Али Моxирга кўлини узатганди Ойдон ва бирга xовузга ташлаганди ўзларини. Аммо киргокда иккинчи Али Моxир турарди. У xовуздаги жуфтни кинокамераси билан суратга ола бошлаганди.

Ойдон:

–Бас, кил, Али, бу xолда кўринмок истамайман, — деди.

–Илтимос, Ойдон изн бер, яна бир оз суратга олай. Xеч бир музейда сенинг каби мукаммал xайкал йўк, — дерди Али Моxир.

Xовуздаги ва xовуз четидаги Али Моxирлар бир-бири билан суxбатлашарди. Ойдон xовуздагининг кўлидан сиргалиб кочди, аммо xовуз четидаги Али уни камерасига солиб улгурганди. Камера ичида чирпинаётган бир денгиз кизи эди.

Эшик такиллаганда Ойдон xали xам xовузда юзаётганди:

–Али, бугун учокка чикишимиз кераклигини унутдинг, шекилли?, — деди Ойдон.

Унинг овози xовуздан келдими, эшик оркасиданми, Али Моxир буни англай олмади.

У ётокдан тез турди.

Ўғуз учокда иллюминатор тарафда ўтирди. “Турк xаво йўллари” учоги булутлар орасида окчарлок каби сузар эди. Ўғуз кўзини юмди.

Ок булутлар узра гўзал бир киз булутлар билан мусобока киларди. Устида келинлик либосига ўхшаган оппок кийим бор эди. Сочлари шамолда иккига айрилиб, шувилларди, либоси иккига айрилиб, канотларга ўхшарди. Вужуди ва кўллари булутлардай ок эди. Оёклари юз метрга югурадиган спортчиларникидай мустаxкам эди. ўгирилиб Ўғузга бокди. “Мен билан пойга киласанми?”, деди ва тез учиб, кўздан гойиб бўлди.

Ўғуз:

–Йўк, сен билан пойга килолмайман, — деди.

–Ким билан пойга килаяпсан, Ўғуз? — деди ёнида ўтирган Ойдон Ўғузнинг кўлини тутиб.

–Бир оз мудрабман, Ойдон, кечир, — деди Ўғуз.

–Программамиз юкли бўлди, xаммамиз бир оз чарчадик, шекилли. Энди Салим Бойжонга ёзадиган рапортларимизни яхшилаб ўйлашимиз керак, — деди Ойдон.

–Биласан, саёxатимиз давомида тушунчаларимни ёзиб бордим. Уларни уч кун ичида рапорт xолига келтиришим мумкин, — деди Ўғуз.

Ўғуз баданида енгил титрок xис килди. Ойдон кўлини xали xам Ўғузнинг кўлидан олмаганди.

Ойдон Али Моxирга дўниб:

–Алининг рапорти камерасида тайёр, шундайми?, — деди.

Али Моxирнинг кўзи xали xам Ўғузнинг кули устида ётган Ойдоннинг кўлига тушди. Ичида рашк кўзголди.

–Йўк, Ойдон, — деди Али, — суратга олинганларни монтаж килмасдан туриб Салимбейга кўрсатолмайман.

–Тўгри, xар касбнинг ўз хусусияти бор, биз филм суратга олиндими, тамом деб ўйлаймиз, — деди Ойдон ва кўлини Ўғузнинг кўлидан олди, — хўп, болалар, энди озгина ухлаб олсак ёмон бўлмайди.

Бир оздан xар ким ўз хаёлларига чўкди.

Тағин ўқинг
23 феврал 2017
20 февраль куни Ўзбекистон томони Тожикистоннинг “Сомон Эйр” компанияси учоғини қабул қила олмаслигини билдиргани ҳақида хабарлар чиқди. 25 йиллик ...
23 март 2016
22 март куни Жиззах вилоят жиноий ишлар судида бўлиб ўтган аппеляция махкамасида, судланувчилар Арамаис Авакян, Фурқат Жўраев, Бектемир Умрзоқов ...
9 октябр 2019
Тарихга Горбачёв ҳуррияти дея кирган 1985 йилдан 1991 йилгача бўлган даврда ўзбек журналистикасида кўтарилиш пайдо бўлгани кузатилди. Ошкоралик, демократия ...
19 ноябр 2015
Ижтимоий тармоқлар 17 ноябрга ўтар кечаси Каримов «юрак ўйноғидан ўлди» деб ҳабар тарқатгани ортидан Ўзбекистон президенти Покистон Ислом Республикаси ...
Блоглар
19 ноябр 2025
Овсар ўзбек оммаси Гитлер фақат яҳудийлар ва лўлиларни қирғин қилган деб билади. Шу боисдан антисемитизм ...
18 ноябр 2025
Ўртоқлар, жуда долзарб масала муҳокамага чиқяпти. Ростини айтсам, бу хабарни илк эшитганимда далил йўқлиги сабаб ...
18 ноябр 2025
Яқинда укам милицияга, аниқроғи, учаска нозирига ариза билан мурожаат қилган эди. Ариза мазмуни хақорат қилиш. ...