در وضعیتی که سرخط خبرها برای بسیاریها جنگ و تحولات منطقهای است، برای برخی از روستائیان اما این خبرها اهمیتی ندارد. آنان مشکلات حاد خود شان را دارند. زندگی آنان به آب و دانهای بستگی دارد که در طول سال در زمینهای للمی و آبی برای تهیهی آن کار شاقه میکنند.
در روستاهای ولایت فاریاب ۸۰ درصد مردم مصروف کشاورزی و دامداری هستند و حالا خشکسالیهای پیهم، یگانه منبع درآمد شان را با خطر مواجه کرده است. آنان که در زمینهای للمی و آبی گندم و جو میکارند، حالا نگران اند که دیگر نتوانند گندم و جو بکارند؛ زیرا تنها خشکسالی مشکل آنان نیست بلکه آفات طبیعی از دیگر عواملی است که کشاورزی آنان را تهدید میکند.
سه سال پیهم خشکسالی و زمستان کمباران امسال باشندگان این ولایت و بهویژه کشاورزان را نگران کرده است. این در حالی است که هجوم حشرات «مور لشکری» به گیاه گندم که در حال سبزشدن است نگرانی دیگری است که باعث تشویش و ناامیدی کشاورزان این ولایت شده است.
سید ابراهیم، باشندهی یکی از روستاهای دوردست ولسوالی پشتونکوت فاریاب که سالها عمرش را با کشاورزی صرف کرده و هنوز از این طریق نفقهی خانوادهاش را تأمین میکند، از هجوم مور لشکری به گندمهایی که در حال جوانهزدن است شکایت کرده و میگوید یگانه راه درآمد زندگیاش در حال از بین رفتن است.
بهگفتهی وی، کشاورزان این ولایت در سه سال گذشته تحت تأثیر خشکسالی رفته و متضرر شدهاند. چون گندمهای تخمی دستداشتهیشان را همه ساله کشت میکنند و در آخر سال چیزی بهجز بتههای کوتاه و سوختهی گندم بدست نمیآورند.
او میگوید: «همهی کشاورزان در چند سال خشکسالی گذشته متضرر شدهاند. همه داروندارشان را از دست دادهاند و امروز محتاج یک لقمهنان هستند. در کنار این مشکلات، امسال گندم تخمی از بازار خریده و کشت نموده بودیم، اما بهدلیل کمبارانی زمستان حشرهی موری لشکری بالای گندمهای تازهجوانهزده حمله کرده و ریشهکن کرده است. درصورتیکه امسال نیز کشاورزان متضرر شوند خانوادههای زیادی به یک لقمهنان محتاج میشوند.»
عبدالجبار هفتادساله، باشندهی ولسوالی تازهتأسیس خواجه موسی فاریاب است که با کشاورزی در زمینهای للمی مصارف خانوادهی پنجنفرهاش را تأمین میکند. او امسال ناامید است. به این دلیل که در سه سال گذشته درآمدی نداشته و امسال نیز گندمهای تازهسبزشدهاش در حال از بین رفتن است.
وی گفت که امسال ۱۰۰ سیر گندم را فی سیر ۱۸۰ افغانی از بازار خریده و کاریده است، اما بهدلیل نباریدن باران و برف به موقع، گندمها مورد هجوم انواع حشرات و بهویژه حشرهی مور قرار گرفته است.
او گفت: «از گندمهای تخمیای که در سه سال گذشته کاریدیم چیزی حاصل گرفته نتوانستیم. گندمهای تخمی خود را هم از دست دادیم. امسال از بازار تخم خریده و کاریدم و این گندمهای تازهسبزشده هم مورد هجوم مور قرار گرفته است.»
![](https://i1.wp.com/www.etilaatroz.com/wp-content/uploads/2024/02/فاریاب.jpg)
باشندگان و کشاورزان این ولایت از نهادهای حمایتکننده از بخش زراعت و از حکومت طالبان خواستار رسیدگی به این آفات طبیعت هستند.
سید هارون، متخصص بخش کشاورزی به روزنامه اطلاعات روز گفت که حشرهی مور لشکری از جمله حشرههای گیاهخواری است که بیشتر گندمهای تازهسبزشده را مورد هجوم قرار میدهد، آن را ریشهکن میکند و بتهی گندم را پیش از اینکه تنومند شود از برگها جدا میکند و از جوانه خشک میکند.
سید هارون کنترل مور لشکری را تقریبا غیرممکن میداند و میگوید این حشره به شکل گروهی حمله میکند و از همین سبب مور لشکری نامیده میشود. او میگوید که این حشره در سالهای خشکه و کمبارانی نبات گندم را در زمینهای للمی مورد هجوم قرار میدهد.
سید هارون میگوید: «حشرهی مور لشکری همیشه در خاکها و زمینهایی که گندم و جو بذر میشود قرار دارد و باران و برف و سردی هوا این حشره را نمیگذارد که به ریشههای گندم حمله کند اما امسال که باران و برف کم است و به موقع نباریده، از همین سبب به گندمها حمله کرده است. این حشره را نمیتوان جلوگیری کرد. فقط در سال بعدی که اگر باران و برف شود، با یک داروی مخصوص بهنام دیفتریکس میتوان این حشره را از بین برد.»
ریاست زراعت طالبان در فاریاب با تأیید مشکلات کشاورزان گفت که حشرات و بهویژه حشرات مور لشکری بهدلیل خشکسالی و کمبود باران و برف در زمستان فعلی به گندمها حمله کرده است. این ریاست اما جهت جلوگیری از این آفات طبیعی و برنامههای حمایتی از کشاورزان چیزی نگفت.