چهارراهی چوک مرکزی شهر تالقان در تخار تنها محل تجمع صدها کارگر روزمزد از اقشار مختلف جامعه است که بهدلیل نبود شرایط مناسب کار و عدم مصونیت شغلی، در این بخش شهر میآیند تا شاید کاری برایشان پیدا شود.
آمار دقیق از میزان افراد بیکار در تخار در دست نیست و مقامهای محلی طالبان نیز در این مورد جزئیات نمیدهند؛ اما بانک جهانی در تازهترین گزارش خود گفته است که تقریبا تمام جمعیت افغانستان درآمد و غذای کافی ندارند.
برخی از کارگران روزمزد در ولایت تخار در شمالشرق کشور که شماری هم کارمندان پیشین نهادهای دولتی و خصوصی هستند، پس از تسلط دوبارهی طالبان بیکار شدهاند و از وضعیت بیکاریشان شاکی اند. آنان میگویند که بحران بیکاری و فقر افزایش یافته و در تأمین مایحتاج خانوادههایشان با مشکل جدی مواجه شدهاند.
نعمتالله، یکی از باشندگان مرکز تخار میگوید که در حکومت گذشته کارمند یکی از ادارات دولتی بود و حالا بیکاری پای او را به چوک کشانده است. بهگفتهی او، نبود کار او را نگران کرده و این روزها در چوک منتظر میماند تا نفقهی خانوادهاش را تهیه کند اما دست خالی به خانه برمیگردد. نعمتالله میگوید: «سه سال میشود بیکار شدهام. با خانوادهی پنج نفری خود در یک حویلی کرایی زندگی میکنم. دو ماه از کرایهی خانه قرضدار هستم.»
زیدالله یکی دیگر از کارگران روزمزد در تخار و باشندهی اصلی ولایت کنر است. او عمدتا کارهای شاق و ساختمانی انجام میدهد. او میگوید که شش ماه شده خانهاش نرفته است. او میافزاید: «روزانه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی درآمد دارم؛ اما زیاد وقتها کار نیست. پولی که پیدا میکنم مصرف نان و کرایهی اتاقم میشود. برایم بسیار سخت است که با این درآمد کم شکم اولادهایم را سیر کنم.»
نعمتالله و زیدالله هردو از طالبان و نهادهای کمککننده میخواهند که در این فصل زمستان دست نیازمندان را بگیرند و زمینهی کار را برای آنان فراهم کنند.
نعمتالله و زیدالله تنها کارگران روزمزد در شهر تالقان نیستند که با چنین وضعیت بد اقتصادی و با دشوارهای زندگی مواجه شدهاند. عبدالمتین، کارگر دیگر میگوید که از بیکاری رنج میبرد. وی گفت: «یازده نفر نانخور هستیم. ما دو نفر کار میکنیم که روز ۱۰۰ تا ۲۰۰ افغانی میشود. این هم خرج و خوارک خودما نمیشود.»
افزایش بیکاری و نگرانیها

شماری از کارشناسان امور اقتصادی با ابراز نگرانی از افزایش فقر و بیکاری، خواستار رسیدگی به مشکلات کارگران از سوی نهادهای کمککننده در بخش توسعه و زیربنایی شدهاند. بریالی، یکی از کارشناسان مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه به روزنامه اطلاعات روز گفت که تحولات اخیر و توقف پروژههای توسعهای حکومت پیشین در کشور از عوامل افزایش بیکاری در میان کارگران روزمزد است.
او میگوید: «پروژهها و کارهای ساختمانی در گردش چرخهی درآمد کارگران تأثیر دارد. طالبان باید کار پروژههای ناتمام را دوباره شروع کنند تا فرصتهای کاری بیشتر ایجاد گردد.»
در همین حال فیصل، از دیگر استادان دانشگاه به روزنامه اطلاعات روز گفت که فقر و بیکاری در حال افزایش است و اگر طالبان به این معضل اجتماعی توجه نکنند، ممکن است کارگران گرسنه علیه آنان دست به شورش بزنند. بهگفتهی وی: «کارگران در گذشته از بیکاری شکایت نداشتند و همیشه در تالقان فرصتهای کار روزمره وجود داشت؛ اما با آمدن طالبان پروژههای کلان متوقف شده و تاجران و سرمایهگذاران علاقهمندی به سرمایهگذاری برای ساختوساز ندارند. از اینرو کارگران نمیتوانند به آسانی کار پیدا کنند.»
پاسخ طالبان چیست؟
در شرایطی که کارگران روزمزد در تخار از بیکاری و وضعیت بد اقتصادیشان شاکی اند، مسئولان محلی طالبان در این ولایت از تلاشها به هدف ایجاد اشتغالزایی سخن میگویند. ملا سیفالله مبارز، ریيس کار و امور اجتماعی طالبان برای تخار میگوید که هماکنون در پروژههای مختلف، از جمله ترمیم مسیر شاهراه عمومی تخار-قندوز و تخار-بدخشان و برنامههای کار در برابر غذای برنامه جهانی غذا برای صدها نفر در ولسوالیها، بهشمول شهر تالقان، مرکز این ولایت زمینهی کار فراهم شده است. وی گفت: «ما در ریاست کار و امور اجتماعی برنامهی شناسایی افراد نیازمندان به کار را آغاز کردهایم و از این طریق کارگران به نهاد کمککنند معرفی میشوند.»