حملهی یک شهروند افغانستان به دو عضو گارد ملی امریکا در واشنگتن دیسی، در نزدیکی کاخ سفید، واکنشهای گستردهای را در پی داشته است. در امریکا انتقاد از دولت جو بایدن برای پذیرش شهروندان افغانستان و تأکید بر بررسی مجدد پروندههای آنان محور واکنشها است. اما نهادها و فعالان افغانستان این حمله را یک عمل فردی خوانده و گفتهاند که نباید به کل جامعهی افغانستان تعمیم داده شود.
نصیراحمد فایق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد، این حمله را محکوم کرده و گفته است که این خشونت بیمعنا کاملا غیرقابلقبول است و باید بهطور کامل بررسی شود.
او در پیامی در ایکس نوشته است: «هیچ جامعهای نباید بهخاطر اعمال یک فرد بدنام شود. من قاطعانه در برابر همهی اشکال خشونت و در حمایت از عدالت برای قربانیان ایستادهام.»
اتحاد فعالان حقوق بشر در واکنش خود گفته است که هرگونه اقدام ایالات متحده دربارهی پناهجویان افغانستان، با تفکیک روشن بین «تروریسم» و «شهروندان بیگناه» انجام شود.
این اتحادیه تأکید کرده است که روند بررسی پروندهها باید عادلانه، شفاف و بر پایه حقوق بشر باشد.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل، در واکنش به تیراندازی یک شهروند افغانستان در امریکا گفته است که مجرم باید پاسخگو باشد، اما کل جامعهی افغانستان نباید بهدلیل اعمال یک فرد مجازات شود.
شاون واندیور، بنیانگذار «افغان ایواک»، ائتلاف کهنهسربازان فعال در زمینهی اسکان مجدد پناهجویان افغانستان، نیز در بیانیهای گفته است: «ما اجازه نخواهیم داد که عمل یک احمق دیوانه بهانهای برای آسیبرساندن به کل جامعهی افغانستان شود.»
او افزوده است: «هیچیک از ما نمیخواهیم با اعمال شخص دیگری تعریف شویم، بنابراین رسانهها، رهبران منتخب، تصمیمگیرندگان و سایر افراد تأثیرگذار را تشویق میکنیم که جامعهی افغانستان را بهخاطر انتخاب دیوانهوار این فرد اهریمن جلوه ندهند.»
وقوع حمله
یک سرباز زن و یک سرباز مرد گارد ملی امریکا ساعت ۲:۱۵ دقیقهی پسازچاشت چهارشنبه به وقت شرق امریکا در نبش خیابانهای هفدهم و یکم، چند بلوک دورتر از کاخ سفید، هدف تیراندازی قرار گرفته و بهشدت زخمی شدهاند. مقامهای امریکایی گفتهاند که این دو سرباز در وضعیت بحرانی قرار دارند.
جف کارول، معاون رییسپولیس متروپولیتن، در یک نشست مطبوعاتی گفته است: مظنون از گوشهی خیابان به آنان نزدیک شده و «کمین» کرده است.
موریل باوزر، شهردار واشنگتن، در این نشست خبری گفته است: «این یک تیراندازی هدفمند است.»
مظنون کیست؟
ساعاتی پس از حمله، مقامهای امریکایی گفتهاند که بازرسان مظنون حمله را رحمانالله لکنوال ۲۹ ساله، شهروند افغانستان و باشندهی واشنگتن، شناسایی کردهاند.
بهگفتهی مقامهای امریکایی، لکنوال در سال ۲۰۲۱ تحت عنوان «عملیات استقبال از متفقان» به ایالات متحده آمد. او در هشت سپتامبر همان سال از طریق فرودگاه بینالمللی واشنگتن دالس مورد بررسی قرار گرفت.
گفته شده است که لکنوال در دسامبر ۲۰۲۴ درخواست پناهندگی داده و در ۲۳ اپریل امسال، سه ماه پس از رویکارآمدن دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا، با درخواست او موافقت شده است. او هیچ سابقهی کیفری نداشته است.
جان راتکلیف، رییس سازمان اطلاعات امریکا، در بیانیهای اعلام کرده است که مظنون تیراندازی به دو عضو گارد ملی، پیش از این در افغانستان با دولت امریکا، از جمله سازمان سیا، همکاری داشته است.
راتکلیف در بیانیهای به فاکسنیوز گفته است: «رحمانالله لکنوال، که گفته میشود به دو عضو گارد ملی ویرجینیای غربی در واشنگتن دیسی آتش گشوده است، بهعنوان یک همکار افغان برای سازمان سیا در قندهار خدمت کرده بود.»
او گفته است که در پی خروج «فاجعهبار» بایدن از افغانستان، دولت بایدن آوردن فرد مظنون به تیراندازی به ایالات متحده در سپتامبر ۲۰۲۱ را بهدلیل همکاری قبلی او با دولت امریکا توجیه کرده است.
پیآمدهای این حمله
دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا، ساعات پس از حمله در پیامی گفته است که مهاجم از افغانستان، «جهنم روی زمین»، وارد ایالات متحده شده است. او دستور داده است که پرونده تمام شهروندان افغانستان دوباره بررسی شود.
ادارهی خدمات شهروندی و مهاجرت ایالات متحده نیز اعلام کرده است که رسیدگی به درخواستهای مهاجرتی شهروندان افغانستان را متوقف میکند.
این اداره صبح امروز (پنجشنبه، ۶ قوس) در پیامی در ایکس نوشته است: «از همین لحظه، رسیدگی به تمام درخواستهای مهاجرتی مربوط به شهروندان افغانستان تا زمان بررسی بیشتر پروتکلهای امنیتی و بررسی صلاحیت، بهطور نامحدود متوقف میشود. حفاظت و ایمنی میهن ما و مردم امریکا همچنان تمرکز و مأموریت منحصربهفرد ما است.»
این تصمیم در حالی گرفته شده است که هزاران شهروند افغانستان در گذشته با امریکا همکاری داشته و منتظر رسیدگی به پروندهها و اسکانشان هستند.
واکنشها
این حمله واکنشهای منفی و خشم گستردهای را در امریکا در پی داشته است.
در تازهترین اظهارات، پاملا بوندی، دادستان کل امریکا، روز پنجشنبه گفته است که برای عامل تیراندازی، دادستانها درخواست مجازات اعدام خواهند کرد.
او گفته است: «اما اگر اتفاقی بیفتد، همین حالا به شما خواهم گفت. ما تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا مجازات اعدام را علیه آن هیولا که نباید در کشور ما میبود، اعمال کنیم.»
سایر مقامهای امریکایی از دولت بایدن بهخاطر انتقال شهروندان افغانستان انتقاد کردهاند.
جیدی ونس، معاون ترامپ، در ایکس نوشته است: «یادم میآید که در سال ۲۰۲۱ از سیاست بایدن در مورد بازکردن دروازههای ورود به امریکا بهروی پناهجویان افغان بدون بررسی انتقاد کردم. دوستانم پیامهایی برای من فرستادند و مرا نژادپرست خواندند. آن لحظه، لحظهای روشنگر بود. آنان نباید در کشور ما میبودند.»
جیم بنکس، سناتور و کهنهسرباز جنگ امریکا در افغانستان، گفته است که او در سال ۲۰۲۱ دربارهی ورود سیل بیملاحظهی شهروندان افغانستان به امریکا هشدار داده بود.
او نوشته است: «امروز، یکی از آنان به دو نفر از اعضای گارد ملی در پایتخت کشور ما شلیک کرد. وقتی مرزهای باز با تروریستان داشته باشید، همین اتفاق میافتد.»
پائولینا لونا، عضو کنگره، گفته است که وزارت خارجهی امریکا باید فورا تمام شهروندان افغانستان را که در جریان خروج ناموفق بایدن از افغانستان «ویزای ویژه» دریافت کردهاند، بررسی کند.
تامی توبرویل، عضو مجلس سنای امریکا، نوشته است که «تروریست افغان» که دو قهرمان گارد ملی را در واشنگتن دیسی به ضرب گلوله زخمی کرده، با آغوش باز از سوی جو بایدن مورد استقبال قرار گرفته است.
او نوشته است: «ما باید فورا ورود تمام مهاجران مسلمان را ممنوع کنیم و هر اسلامگرایی را که در میان ما زندگی میکند و منتظر حمله است، اخراج کنیم.»