Page 115 - hanh-trinh-cuoi-dong

làm đơn rồi và Ban thư ký nhiều lần mời gọi, xin lỗi và nói chúng

tôi đừng gây khó khăn thêm cho hội.

Như thể rất ray rứt về vấn đề này, Phúng Quán bảo Mùi Tịnh

Tâm vào trong lều lấy giúp cái túi và lục lọi lôi ra cho mọi người

xem mấy cái thư mời và quyết định khôi phục hội tịch. Phùng

Quán kể rất nhiều chuyện, qua đó chúng tôi thấy anh bị sức ép

ghê gớm mà có thể là người ngoài cuộc, chúng tôi chưa hiểu và

quá nghiêm khắc đối với các anh. Anh bảo có lần phải lên gặp

công an để khai báo lý lịch cho con đi học, trước khi đi anh phải

uống một xị rượu để lấy can đảm. Chúng ta có quyền đòi hỏi

nhiều nhất ở mỗi con người nhưng chúng ta cũng phải thông cảm

nhiều nhất ở mỗi con người. Ba mươi năm của "Nhân văn" phải

chăng đối với mỗi người trong cuộc là nỗi kinh hoàng thế kỷ. Ý

chí con người dù sao cũng có giới hạn thôi. Sau này đọc mấy câu

trong bài thơ "Thơ đề trên nỏ" của Phùng Quán chúng tôi thấm

thía hơn nỗi bất lực và tuyệt vọng này:

Mười tám tuổi

Tôi phá thập tự làm nỏ