زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی پیشین امریکا در امور افغانستان و آدام بویلر، نماینده‌ی ویژه رییس‌جمهور امریکا در امور زندانیان، روز پنج‌شنبه با شماری از نیروهای طالبان در میدان هوایی کابل عکس یادگاری گرفتند.
در این تصویر، نیروهای طالبان که در این میدان مستقر هستند، بدون سلاح دیده می‌شوند، به‌جز یکی از آنان که یک تفنگ تک‌تیرانداز روسی در اختیار دارد. این در حالی است که در مواقع دیگر نیروهای طالبان به نوعی مصر هستند تا نشان بدهند که از تسلیحات امریکایی استفاده می‌کنند. نبود سلاح‌های امریکایی در این عکس، به تبصره‌های گوناگون در شبکه‌های اجتماعی دامن زد. برخی کاربران نوشتند که حذف سلاح‌های امریکایی از این تصویر، احتمالا با توصیه زلمی خلیل‌زاد انجام شده است تا در واشنگتن و در میان اعضای تیم دونالد ترامپ برای او حاشیه‌ای ایجاد نشود. این گمانه‌زنی‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که ترامپ بارها خواستار بازپس‌گیری تسلیحات به‌جامانده از حکومت پیشین افغانستان شده است.
هیأت امریکایی به سرپرستی آدام بویلر، پس از ورود به کابل به وزارت خارجه‌ی طالبان رفت و با امیرخان متقی، سرپرست این وزارت دیدار کرد. پس از این دیدار، جورج گلزمن، شهروند امریکایی که دو سال در زندان‌های طالبان زندانی بود، آزاد شد.
در اعلامیه‌ای که وزارت خارجه‌ی طالبان منتشر کرده، بر اهمیت روابط دوجانبه میان افغانستان و امریکا و همکاری‌های اقتصادی تأکید شده است. در این بیانیه آمده است: «آدام بویلر، نماینده‌ی ویژه رییس‌جمهور ایالات متحده در امور زندانیان، پیشرفت در موضوع زندانیان میان افغانستان و امریکا را گامی مثبت در جهت ایجاد اعتماد توصیف کرد. او همچنین از اقدامات صورت‌گرفته علیه مواد مخدر و تقویت امنیت در افغانستان قدردانی کرد.»
همچنین در این اعلامیه ذکر شده است که هیأت امریکایی بر تداوم گفت‌وگو با طالبان و تقویت روابط از طریق مذاکرات تأکید کرده است.
بااین‌حال، از زمان به قدرت رسیدن دوباره‌ی طالبان، ایالات متحده هیچ نماینده‌ای را برای مذاکره مستقیم به کابل نفرستاده بود و در موارد پیشین، مذاکرات میان دو طرف معمولا در شهر دوحه قطر انجام شده بود. از جمله، عبدالحق وثیق، رییس استخبارات طالبان چندین بار در دوحه با هیأت‌های امریکایی دیدار کرده بود.
طالبان در سال‌های اخیر از بازداشت شهروندان امریکایی به‌عنوان ابزاری برای فشار بر واشنگتن استفاده کرده‌اند. به‌تازگی، یک نوار صوتی منتسب به هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان منتشر شده است که در آن، او پیشنهاد مبادله‌ی یک زندانی افغان در گوانتانامو را در برابر آزادی دو شهروند امریکایی مطرح می‌کند.
در دوران حاکمیت مجدد طالبان، چندین زندانی این گروه از گوانتانامو آزاد شده‌اند که حاجی بشر نورزی، قاچاقچی مشهور مواد مخدر و از افراد نزدیک به ملا عمر، بنیان‌گذار طالبان، یکی از آنان بود.
به‌دنبال این تحولات، دولت امریکا از شهروندان خود خواسته است که از سفر به افغانستان خودداری کنند، چرا که خطر بازداشت آنان همچنان جدی است.
کارت دیپلوماسی در رقابت‌های درونی طالبان
شاخه‌ی حقانی در حکومت طالبان، که در چند ماه اخیر از سوی جناح قندهار و ملا هبت‌الله تحت فشار بوده است، سعی می‌کند سفر هیأت امریکایی به کابل را به نحوی نتیجه‌ی رویکرد تعامل‌گرای خود با جهان بیرونی و مخصوصا امریکا نشان بدهد. حقانی‌ها می‌کوشند نشان بدهند که رویکرد آنان برای تعامل، در قیاس با رویکرد تقابلی جناح ملا هبت‌الله، سودمندتر است. پس از سفر هیأت امریکایی به کابل، برخی منابع نزدیک به شبکه حقانی ادعا کرده‌اند که جوایز نقدی تعیین‌شده برای دستگیری سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله‌ی طالبان و رهبر شبکه حقانی، عبدالعزیز حقانی و یحیی حقانی از فهرست برنامه‌ی پاداش برای عدالت امریکا حذف شده است.
بااین‌حال، بررسی وب‌سایت رسمی اداره‌ی تحقیقات فدرال امریکا (اف‌بی‌آی) نشان می‌دهد که نام شبکه حقانی همچنان در فهرست این نهاد قرار دارد و جایزه ده میلیون دالری برای اطلاعاتی که منجر به بازداشت سراج‌الدین حقانی شود، همچنان پابرجا است.
انس حقانی، برادر سراج‌الدین حقانی در یک ویدیو به زبان عربی گفته است که حذف این جوایز نتیجه‌ی توافق دوحه بوده و قبل از بازگشت طالبان به قدرت انجام شده است؛ «این‌که دولت امریکا جایزه‌های تعیین‌شده بر سر آقای خلیفه سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله‌ی افغانستان، برادر دیگر ما عبدالعزیز حقانی و پسرعمه‌ی ما حافظ یحیی حقانی را لغو کرد، یک گام مثبت و پیشرفت مهم در عرصه‌ی سیاسی است. ما این اقدام را می‌ستاییم.»
او همچنین افزود که این اقدام می‌تواند راه را برای مذاکرات گسترده‌تر میان طالبان و امریکا باز کند. او تأکید کرد که طالبان در راستای «حسن نیت»، زندانی امریکایی را آزاد کرده‌اند.
در روزهای اخیر، اعضای شبکه حقانی در رسانه‌های اجتماعی، به‌ویژه در ایکس تلاش کرده‌اند تا این ادعا را برجسته کنند که حذف احتمالی جوایز، نتیجه‌ی دیپلماسی موفق این گروه است.
شبکه حقانی که در دوران جمهوری افغانستان حملات پیچیده و مرگ‌باری را علیه نظامیان و غیرنظامیان انجام داده بود، همچنان نیروی انتحاری خود را حفظ کرده است. سراج‌الدین حقانی بارها از این نیروها تمجید کرده و حتا کوشیده است که با استفاده از تهدید آنان، جایگاه خود را در حکومت طالبان تقویت کند.
بااین‌حال، نشانه‌های بارزی از تنش میان شبکه حقانی و جناح قندهار به رهبری هبت‌الله آخوندزاده دیده می‌شود. برخی منابع داخلی طالبان گزارش داده‌اند که رهبر طالبان تلاش کرده است تا نفوذ سراج‌الدین حقانی را کاهش دهد. پیش‌تر، منابعی در میان اعضای شبکه حقانی به اطلاعات روز گفته بودند که سراج‌الدین حقانی از مداخلات جناح قندهار در امور وزارت داخله و اقدامات انحصارگرایانه‌ی رهبر طالبان ناراضی است.
بااین‌حال، سفر اخیر هیأت امریکایی به افغانستان نگرانی‌هایی را درباره‌ی افزایش تماس‌ها و تعاملات میان دولت امریکا و طالبان ایجاد کرده است. سفر هیأت امریکایی به کابل، آزادی یک زندانی امریکایی، و ادعاهای مرتبط با کاهش فشارها بر شبکه حقانی، نشان‌دهنده‌ی روند پیچیده‌ای از تعامل میان طالبان و امریکا است. این تعاملات از یک‌سو می‌توانند زمینه‌ساز مذاکرات بیشتر شوند، اما از سوی دیگر، نگرانی‌ها درباره‌ی مشروعیت‌بخشی به طالبان و تأثیر آن بر وضعیت حقوق بشر در افغانستان همچنان پابرجا است.