Page 9 - hanh-trinh-cuoi-dong
P. 9
Hai mươi năm qua từ sau vụ Langbian, tình hình đã diễn ra như
thế nào trên lãnh vực tư tưởng và báo chí, văn học nghệ thuật?
Qua 4 kỳ đại hội kể từ đại hội VI, các nghị quyết của đảng hình
như vẫn là “bổn cũ soạn lại”, vẫn là chủ nghĩa Mác-Lênin và tư
tưởng Hồ chí Minh, ổn định chính trị và kinh tế thị trường theo
định hướng xã hội chủ nghĩa, không chấp nhận dân chủ đa
nguyên, kiên quyết chống các tư tưởng thù địch và diễn biến hòa
bình, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động báo chí, văn hóa văn
nghệ…
Đảng không thay đổi nhưng người dân đã thay đổi. Sự độc quyền
lãnh đạo và ổn định chính trị theo kiểu buộc phục tùng bằng răn
đe và bạo lực, tạo ra nỗi sợ thường trực trên toàn xã hội không
còn hiệu lực như xưa nữa. Nông dân Thái Bình, ngoại thành Hà
Nội và nhiều nơi đã nổi dậy chống lại số cán bộ đảng đã trở
thành cường hào mới bóc lột, đè đầu cỡi cổ nhân dân. Các “dân
oan” khắp mọi nơi biểu tình khiếu kiện chống cướp nhà cướp đất
và tập trung về Hà Nội ăn ngủ vạ vật ở công viên trường kỳ đòi
công lý….
Cùng với một số ít người đã công khai bộc lộ chính kiến trước
đây, những đảng viên cao cấp, trí thức, văn nghệ sĩ phê phán
đảng xuất hiện ngày càng nhiều và ngày càng gay gắt. Ở Sài
Gòn có Chân tín, Nguyễn Ngọc Lan, nhóm Câu Lạc Bộ Những
Người Kháng Chiến Cũ, Nguyễn Văn Trấn, Lữ Phương, Nguyễn
Đan Quế, Đoàn Việt Hoạt, Thích Huyền Quang, Thích Quảng Độ…
Ở Hà Nội có Trần Độ, Hoàng Minh Chính, Phan Dình Diệu, Nguyễn
Khắc Viện, Nguyễn Thanh Giang, Phạm Quế Dương, Hoàng Tiến,
Nguyễn Kiến Giang, Lê Hồng Hà, Vũ Cao Quận, Lê Đăng Doanh…
rồi những người trẻ hơn như Nguyễn Vũ Bình, Phạm Hồng Sơn, Lê
Chí Quang…, Ở Đà Lạt có Hà Sĩ Phu, Mai Thái Lĩnh…
Từ chỗ bất đồng chính kiến, đối lập, về sau này nhiều người đã
trở thành đối kháng, không những chỉ đòi giải thể đảng cộng sản
mà còn thành lập các tổ chức chính trị để đấu tranh đòi dân chủ,

