ХОРАЗМДА ЕРЛАРНИ НОҚОНУНИЙ ЭГАЛЛАШ ҲОЛАТЛАРИ АВЖ ОЛМОҚДА
Хоразм вилоятининг Хива шаҳрида ер ажратиш ва сотиб олиш жараёнида қонунни бузиш, таниш-билишчилик ва ўзлаштириш ҳолатлари кузатилмоқда. Аҳолининг уй-жойга эҳтиёжи ортиб бораётган бир пайтда, айрим шахслар ўз манфаатларини кўзлаб давлат ерларида ноқонуний қурилишлар амалга оширмоқда.
Сўнгги пайтларда Вазирлар Маҳкамаси ўзбошимчалик билан эгалланган ерларни хатлов қилиш тўғрисида қарор қабул қилди. Бу қарор айрим “уддабуронлар” учун янги имкониятга айланган. Улар танишлари орқали бўш ерларни эгаллаб, бино қурмоқда. Натижада, давлат бундай биноларни бузишга ожиз қолмоқда — оддий халқ эса бу жараённи адолатсизлик деб қабул қилмоқда.
Масалан, https://open.ngis.uz/ порталида келтирилган 22:12:01:03:01:1965, 22:12:01:03:01:1963, 22:12:01:03:01:1961, 22:12:01:03:01:2462 каби кадастр рақамларига эга ҳудудлардаги айрим қурилишлар ноқонуний экани тахмин қилинмоқда. Бу жойларда на давлат қарори, на солиқ тўлови мавжуд. Қурилиш ишлари оғзаки ва норасмий “ваъда” асосида бошланган.
Яна бир эътиборли жиҳат шундаки, бу ерлар илгари суғориладиган, деҳқончилик учун мўлжалланган ерлар бўлган. Бироқ ҳозирда айрим шахслар сохта фермер хўжаликлари орқали уларга эгалик қилиб, қонуний тендерларсиз ўзлаштириб олган.
Бундай ҳолатлар нафақат жамиятда ишончсизликни кучайтирмоқда, балки атроф-муҳитга ҳам салбий таъсир кўрсатмоқда. Яшиллик йўқолиб бормоқда, қишлоқ хўжалиги учун мўлжалланган ерлар ноқонуний қурилиш майдонларига айланмоқда.
Бугун бу масаланинг кўтарилиши бежиз эмас. Уй қуришга имкони бўлмаган кўплаб фуқаролар сарсон бўлаётган бир пайтда, бошқалар ерларни бемалол эгаллаб олмоқда. Агар Вазирлар Маҳкамасининг қарори асосида ноқонуний қурилган иншоотлар эътироф этилса, бу “пулини берсанг, хоҳлаган жиноятни қилса бўлади” деган хавфли фикрни шакллантиради.
P.S. Очиқ манбалар асосида кимлар, қандай уюшмалар орқали ерларни ўзлаштиргани ҳақидаги маълумотлар мавжуд. Бироқ шахсий маълумотларни ошкор қилиш қонун билан тақиқланган. Мазкур ҳолатларни аниқлаш ва чора кўриш ваколати тегишли ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар зиммасига юкланган.