حملهی مسلحانه بر نمازگزاران هزاره و شیعه در مسجد امام زمان ولسوالی گذره ولایت هرات در غرب کشور که منجر به کشتهشدن شش نفر، بهشمول یک زن و یک کودک شد، با واکنشهای گسترده مواجه شده است.
احزاب و چهرههای سیاسی، فعالان مدنی و نهادهای حقوق بشری این حمله را در تداوم حملات هدفمند بر هزارهها و شیعیان افغانستان دانسته و محکوم کردهاند.
حزب جمعیت اسلامی افغانستان با نشر اعلامیهای، این حمله را «تروریستی» دانسته و گفته است که آن را بهشدت محکوم میکند.
در اعلامیهی این حزب آمده است: «این حمله بار دیگر نشان میدهد که افغانستان واقعا به لانهی امن تروریستان تبدیل شده است و ادامهی حاکمیت گروه طالبان بهعنوان بخشی از این پدیدهی زشت سبب شده است تا فعالیتهای مجموعههای تروریستی بهگونهی روزافزون در کشور گسترش یابد.
حزب «عدالت و آزادی افغانستان» به رهبری سرور دانش، معاون پیشین ریاستجمهوری کشور نیز این حمله را محکوم کرده است.
در اعلامیهی این حزب آمده است: «سرزمین هرات باستان که روزگاری خاک اولیا، صالحان و عارفان بود، اکنون پناهگاه امن برای تروریستان و آدمکشان شده است و بار دیگر به خون مظلومترین انسانهای این سرزمین، بهخصوص کودکان و زنان رنگین گردید.»
این حزب افزوده است: «این حادثهی تروریستی و وحشیانه در ادامهی حوادث تلخ گذشتهی این ولایت و در سایهی دشمنی سران حاکم با مردم افغانستان، بهخصوص هزارهها و شیعیان صورت میگیرد.»
«شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» نیز با نشر اعلامیهای این حمله را تروریستی خوانده و محکوم کرده است.
این شورا گفته است: «باور ما این است که این حملات توسط گروههای تروریستیای صورت میگیرد که مؤتلف طالبان و مورد حمایت آنان اند و در خاک افغانستان پناهگاهها و تربیتگاهها دارند.»
عدم بررسی حملات از سوی طالبان
شماری از احزاب سیاسی در واکنشهای خود به حملهی دیشب بر نمازگزاران در هرات، به عدم بررسی حملات قبلی علیه هزارهها و شیعیان در این ولایت نیز اشاره کردهاند.
حزب وحدت اسلامی افغانستان به رهبری محمدکریم خلیلی، در اعلامیهای گفته است که علیرغم خواستهای مردم، نهادهای مذهبی و سیاسی و هشدارهای مکرر، طالبان تدابیر مناسب را برای تأمین امنیت مساجد هزارهها و شیعیان روی دست نگرفتهاند.
این حزب افزوده است: «اکنون یکبار دیگر و جدا از آنان (طالبان) میخواهیم که جلو حملات سیستماتیک و قتلعام مردم ما را بگیرند و هشدار میدهیم که هرگونه اهمال و بیپروایی در این زمینه، عواقبی غیرقابل پیشبینی و کنترل بهدنبال خواهد داشت.»
حزب «عدالت و آزادی افغانستان» نیز در اعلامیهی خود نوشته است: «این حملهی تروریستی در حالی اتفاق افتاده است که دربارهی حوادث تلخ گذشتهی هرات هیچ کاری از سوی گروه حاکم و ادارهی محلی آن صورت نگرفته است.»
این حزب افزوده است: «بدون شک در سایهی حکومتی که والی و سردمداران آن مردمان این سرزمین را کافر بدانند چنین حادثهای عجیب و دور از انتظار نیست. دور از انتظار و مایهی تأسف بیشتر این است که برخی سادهلوحانه از این گروه و سران تروریست آن انتظار حفاظت از جان مردم را دارند.»
ضرورت حفاظت از هزارهها و شیعیان
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان در واکنش به حمله بر مسجد امام زمان در ولسوالی گذره هرات، خواستار اقدامات فوری برای حفاظت از هزارهها شده است.
در اعلامیهی یوناما آمده است: «تحقیقات و پاسخگویی فوری برای عاملان و اقدامات محافظتی برای جوامع شیعهمذهب افغانستان نیاز است.»
ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز خواستار جلوگیری از حملات بر هزارهها و شیعیان، حفاظت از آنان و تأمین عدالت برای آنان شده است.
رافائیلا ادیس، سرپرست نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان ضمن اینکه این حمله را محکوم کرده، گفته است: «شیعه باید محافظت شود.»
او افزوده است که من این حمله و تمام اعمال خشونتآمیز را محکوم میکنم.
ادامهی نسلکشی هزارهها
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی در افغانستان این حمله را ادامهی «نسلکشی هزارهها» در این کشور دانسته و خواستار توقف آن شدهاند.
عارف رحمانی، نمایندهی پیشین مجلس نمایندگان افغانستان در واکنش به این حمله گفته است: «سریال نسلکشی هزارهها ادامه دارد. نه تروریستان حاکم و نه کشورهای اسلامی و غیراسلامی و نه هیچ مؤسسه و سازمانی در جهان، گامی برای توقف این نسلکشی بر نمیدارند.»
حبیبخان، یک کاربر شبکهی اجتماعی ایکس با استفاده از هشتگ «نسلکشی هزارهها را متوقف کنید» نوشته است: «بمبگذاری در مسجدی که جامعهی هزاره و شیعه را هدف قرار داد، باعث کشتهشدن زنان و کودکان در ولایت هرات در غرب افغانستان شد.»
او افزوده است که هزارههای افغانستان بهدلیل قومیت و مذهب خود با آزار و اذیت سیستماتیک تاریخی و مداوم روبهرو بودهاند.
لیلا محمدی، یک کاربر دیگر شبکهی اجتماعی ایکس نیز این حمله را ادامهی «نسلکشی هزارهها» دانسته و گفته است: «هزارهها بهخاطر قومیت و مذهب بهصورت سیستماتیک و هدفمند، در مساجد، مکاتب، شفاخانه و سالنهای ورزشی کشته میشوند. این تفاوت معنادار کشتار هزارهها با دیگر اقوام است.»
بسیاری از کاربران دیگر شبکههای اجتماعی در افغانستان نیز این حمله را در ادامهی «نسلکشی هزارهها» در افغانستان دانسته است و نگرانی خود را در مورد تداوم آن ابراز کردهاند.
کاربران شبکههای اجتماعی امروز یکبار دیگر از هشتگ «نسلکشی هزارهها را متوقف کنید» بهصورت گسترده استفاده کردند.
این هشتگ در جریان کارزار «توقف نسلکشی هزارهها» پس از حملهی مرگبار بر آموزشگاه کاج در کابل چند میلیون بار استفاده شد.
در آن زمان فعالان جامعهی هزاره با راهاندازی اعتراضاتی در سراسر جهان، خواستار به رسمیتشناسی «نسلکشی هزارهها» از سوی سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی و راهاندازی مکانیسمهای بینالمللی برای حفاظت از هزارهها در افغانستان شدند.