ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور افغانستان در گزارش اخیر خود که نسخهی کامل آن از سوی این سازمان نشر شده، دربارهی گزارشها از خشونت جنسی علیه زنان در بازداشت طالبان قویا ابراز نگرانی کرده است.
او در این گزارش خشونت جنسی علیه زنانی را که در جنوری ۲۰۲۴ بهخاطر چگونگی پوشش بازداشت شده بودند، ثبت کرده است.
این زنان گفتند که به پاسگاههای پولیس طالبان برده شدهاند و در آنجا مورد ضربوشتم، آزار کلامی و در برخی موارد مورد «تجاوز جنسی» قرار گرفتهاند.
یکی از بازداشتشدگان گفته است: «وقتی سؤال میکردند مرا کتک میزدند و سرم را به دیوار میکوبیدند. یکی از آنان حجابم را پاره کرد و بعد دست به عورتم زد.»
در گزارش ریچارد بنت آمده است که «اطلاعات بهدست آمده از منابع معتبر دیگر نشان میدهد که زنان در جریان سرکوب مورد آزار جنسی یا تجاوز جنسی قرار گرفتهاند».
برخی از بازداشتشدگان سابق به گزارشگر ویژه گفتند که اگرچه در بازداشت مورد خشونت جنسی قرار نگرفتند، اما همچنان در خانواده و جامعه که باور ندارند مورد تعرض قرار نگرفته باشند، از انگ و طردشدن رنج میبرند.
در گزارش ریچارد بنت آمده است: «فرهنگ سکوت که تجاوز و سایر جرایم خشونت جنسی را بهدلیل کلیشههای مضر جنسیتی، انگ اجتماعی و بهویژه مقصردانستن قربانی احاطه کرده است، به این معنا است که احتمال اینکه بسیاری از موارد گزارشنشده باقی بمانند بسیار زیاد است.»
طالبان تا اکنون به این گزارش ریچارد بنت واکنش نشان ندادهاند. این گروه سفر ریچارد بنت به افغانستان را منع کرده و او را متهم به تبلیغات علیه خود میکند.
گزارشگر ویژه در ادامهی گزارش خود افزوده است که بهشدت نگران سطوح بالای خشونت علیه زنان و دختران، از جمله خشونت خانگی یا شریک جنسی است.
او افزوده است که سطوح بالای خشونت مبتنی بر جنسیت قبلا در دوران جمهوری رایج بود و این خشونت تحت حاکمیت طالبان بدتر شده است.
بهگفتهی او، دسترسی به عدالت برای زنان و دختران با محدودیتها در آزادی رفتوآمد آنان و ممانعت از فعالیت وکلا و قضات زن، بیشتر تضعیف میشود.
بنت اضافه کرده است که محرومیت زنان و دختران از زندگی عمومی به این معنا است که زنان عملا از روندهای سیاسی و تصمیمگیری در افغانستان محروم شدهاند.
در گزارش ریچارد بنت آمده است که اقلیتهای جنسی بهخاطر گرایش جنسی و یا هویت جنسیتی مورد آزارواذیت و جرمانگاری قرار میگیرند.
بهگفتهی او، اقلیتهای جنسی در حین بازداشت توسط مقامهای طالبان مورد خشونت جنسی، شکنجه و سایر اشکال رفتار یا مجازات بیرحمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گرفتهاند.
حکومت طالبان نه فراگیر است و نه نمایندهی مردم
ریچارد بنت در گزارش خود با اشاره به وضعیت اقلیتهای قومی و مذهبی در افغانستان گفته است که طالبان شکلی از حکومت را تحمیل کردهاند که نه فراگیر است و نه نمایندهی مردم. بهگفتهی او، حکومت طالبان تحت سلطهی مردان پشتون قومی و عمدتا سنی هستند.
بنت افزوده است گروههای قومی، مذهبی و زبانی غیرطالبان همچنان با تبعیض، طرد و به حاشیه راندهشدن روبهرو هستند. بهگفتهی او، زنان و دختران این گروهها با اشکال شدید تبعیض روبهرو هستند.
گزارشگر ویژه گفته است که عمیقا نگران الگوهای تداوم نقض و سوءاستفاده علیه اقلیتها و جوامع به حاشیه رانده شده است.
او همچنین افزوده است که نگران ترویج احساسات ضد پشتون و همچنین افزایش تنشها و بیاعتمادی بین جوامع است.
خشونت علیه اقلیتهای قومی و مذهبی
در گزارش ریچارد بنت آمده است که اقلیتهای مذهبی، از جمله مسلمانان شیعه، عمدتا هزاره و گروههای صوفی، با خشونت و تهدیدهای مداوم روبهرو هستند.
طبق این گزارش، جامعهی شیعه و بهویژه هزارهها همچنان در حملات داعش هدف قرار میگیرند.
بهگفتهی بنت، خشونت و تهدید علیه اعضای اقلیتهای مذهبی از سوی طالبان نیز انجام میشود.
گزارشگر ویژه خشونت علیه شیعیان توسط طالبان را در جریان بازرسیهای خودسرانهی خانهها در جولای ۲۰۲۴، در آغاز ماه محرم مستند کرده است.
او گفته است: «این شامل ضربوشتم و تخریب اموال و در برخی موارد، کشتار غیرقانونی بود. اینها نیاز به بررسی بیشتر دارد. گاه بازرسی خانهها با توهین کلامی و الفاظ تحقیرآمیز همراه بود.»
گزارشگر ویژه گفته است که اطلاعاتی در مورد اختلافات زمین از ولایتها دریافت کرده که بسیاری از آنها دارای ابعاد قومی و قبیلهای و همچنین عناصر سیاسی، اقتصادی و مرتبط با آبوهوا هستند. او نسبت به خشونت در این زمینه ابراز نگرانی کرده است.
گزارشگر ویژه در مصاحبه با اعضای جوامع اقلیت مذهبی، استفادهی مکرر از واژهی «کافر» را که توسط طالبان دربارهی آنها به کار برده شده، مستند کرده است.
یک مرد شیعه هزاره تأثیر چنین لفاظیهایی را چنین توصیف میکند: «آنان میگویند تو نامقدس (کافر) هستی و به این کشور تعلق نداری. این به من احساسی را میدهد که دیگر جایی در این جامعه یا کشور نداریم.»