مرکز خبرنگاران افغانستان با نشر گزارش سالانهی خود اعلام کرد که در سال جاری خورشیدی موارد نقض حقوق رسانهها و خبرنگاران افغانستان از سوی طالبان ۲۴ درصد افزایش یافته است.
این مرکز امروز (یکشنبه، ۲۶ حوت) و در آستانهی «روز ملی خبرنگار» گزارش سالانهی خود را در مورد وضعیت آزادی رسانهها و خبرنگاران منتشر کرده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که در سال ۱۴۰۳ خورشیدی ۱۷۲ رویداد نقض حقوق رسانهها و خبرنگاران را ثبت کرده که شامل ۱۲۲ مورد تهدید و دستکم ۵۰ مورد بازداشت خبرنگاران و کارمندان رسانهها میشود.
این مرکز افزوده است که از مجموع رویدادهای تهدید ثبتشده در سال ۱۴۰۳، دستکم ۲۲ رویداد ممنوع شدن فعالیت و یا بستهشدن رسانهها بوده است که از آن جمله ۱۵ رسانه تا اکنون اجازهی بازگشایی پیدا نکرده و یا کارش همچنان متوقف است.
در گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان آمده است که از جمله خبرنگاران بازداشتشده، ۱۰ نفر همچنان در زندان بهسر میبرند و چهار نفر آنان به حبس دو تا سه سال محکوم شدهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که با اجراییشدن قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان، به محتسبان این گروه اختیارات وسیعی داده شد و آنان ضمن نظارت بر کارکرد رسانهها، هرگاه بخواهند مستقیم و یا با همراهی ادارهی استخبارات طالبان، علیه رسانهها و خبرنگاران اقدام میکنند.
این مرکز گفته است در سال جاری و با ممنوعشدن نشر تصویر زندهجان، روند سرکوب آزادی رسانهها وارد مرحلهی تازه و پیچیدهای شد.
براساس گزارش این مرکز، در سال جاری خورشیدی طالبان دستکم پنچ دستورالعمل تازه به رسانهها ابلاغ کردند.
این دستورالعملها شامل اجرای ممنوعیت نشر تصاویر زندهجان از طریق رسانهها در دستکم شش ولایت، ممنوعیت پخش زندهی برنامهها و یا میزگردهای سیاسی و اقتصادی، ممنوعیت تهیه و نشر برنامههای چالشی و یا انتقادی پیرامون قوانین و پالیسیهای طالبان، ممنوعبودن دعوت از مهمانهای برنامههای رسانهها که از سوی مقامهای طالبان تأیید نشدهاند، و الزام رسانهها به استفاده از کلمههای «شهید» و «شهادت» در بازتاب رویدادهای مرتبط با کشتهشدن مقامهای طالبان میشود.
براساس گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان، خبرنگارانی که این دستورات را نادیده گرفتهاند، با اقدامات تنبیهی، از جمله منع فعالیت موقت یا دائمی مواجه شدهاند.
با اینحال، مرکز خبرنگاران افغانستان گفته است که در سال ۱۴۰۳ خورشیدی هیچ حملهی هدفمند بر رسانهها و یا آسیبدیدن کارمندان رسانهها گزارش نشده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان در سال ۱۴۰۲ خورشیدی ۱۳۹ رویداد نقض حقوق رسانهها و خبرنگاران را ثبت کرده بود که شامل ۸۰ مورد تهدید و ۵۹ مورد بازداشت خبرنگاران میشد.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیتهای گستردهای بر فعالیت رسانهها و خبرنگاران وضع کردهاند.
این گروه بارها به دفتر رسانهها هجوم برده و خبرنگاران و کارمندان را بازداشت و دفترهای رسانهها را مسدود کردهاند.