کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید که شاهد افزایش چشم‌گیر بازگشت مهاجران افغانستان در شرایط نامساعد از ایران است.
این نهاد امروز (شنبه، ۷ سرطان) با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که تنها روز پنج‌شنبه هفته‌ی پیش، ۳۶ هزار و ۱۰۰ مهاجر از ایران وارد افغانستان شدند.
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که از ۱۳ ماه جاری میلادی تا کنون روند بازگشت مهاجران از ایران به‌طور مداوم رو به افزایش بوده است.
این نهاد هشدار داده است که بازگشت گسترده‌ی مهاجران، اوضاع شکننده‌ی افغانستان را «بی‌ثبات‌‌تر» خواهد کرد.
عرفات جمال، نماینده‌ی کمیساریای عالی سازمان ملل در افغانستان که به اسلام‌قلعه سفر کرده، گفته است: «خانواده‌های افغا‌ن بار دیگر آواره شده‌اند؛ با اندک دارایی، خسته، گرسنه و نگران از آنچه در کشوری که بسیاری از آنان حتا هرگز در آن نبوده‌اند، در انتظارشان است.»
او اضافه کرده است: «زنان و دختران به‌ویژه نگران محدودیت‌های اعمال‌شده بر آزادی رفت‌وآمد و حقوق اساسی مانند تحصیل و کار هستند.»
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید که از ۲۰ مارچ سال جاری میلادی تا کنون بیش از ۶۴۰ هزار مهاجر از ایران وارد افغانستان شده‌اند.
در اعلامیه‌‌ی این نهاد آمده است که از این میان، ۳۶۶ هزار نفر، شامل پناهندگان و افراد دارای وضعیت مشابه پناهندگی، اخراج شده‌اند.
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در مجموع ۱.۲ میلیون نفر در سال ۲۰۲۵ از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند و یا اخراج شده‌اند.
این نهاد گفته است که این وضعیت، بحران انسانی جاری در افغانستان را تشدید کرده است.
این نهاد همچنین هشدار داده است که کاهش کمک‌ها بحران «پیچیده» و «درهم‌تنیده»ی افغانستان را عمیق‌تر می‌کند.
عرفات جمال گفته است: «ما باید سریع عمل کنیم. ما از جامعه‌ی جهانی می‌خواهیم که در پاسخ‌گویی به این وضعیت، تنها به کمک‌های اضطراری اکتفا نکرده و از راهکارهای بلندمدت نیز حمایت کنند. تأمین بودجه برای بازگشت و ادغام پایدار، برای جلوگیری از تکرار چرخه‌های بی‌ثباتی و آوارگی، امری حیاتی است.»
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در حال رایزنی با کشورهای منطقه است تا اطمینان حاصل شود که بازگشت مهاجران به افغانستان باید «داوطلبانه، ایمن و با کرامت انسانی باشد».
این نهاد افزوده است: «اجبار یا اعمال فشار برای بازگرداندن افغان‌ها، راهکار پایدار نیست و می‌تواند ثبات منطقه و فراتر از آن را به خطر بیندازد.»
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که با همکاری سایر نهادهای سازمان ملل و شرکای خود، در حال پاسخ‌گویی به بحران بازگشت مهاجران افغانستان از ایران و ارائه‌ی کمک‌های فوری و بلندمدت به بازگشت‌کنندگان است.
ایران پس از آتش‌بس با اسرائیل، روند بازداشت و اخراج مهاجران افغانستان را تشدید کرده است.
مقام‌های طالبان اعلام کرده‌اند که در دو روز گذشته دست‌کم ۶۰ هزار نفر از ایران اخراج شده‌اند.
بسیاری از مهاجرانی که به افغانستان بازگشته‌اند از رفتار خشونت‌آمیز و تحقیرآمیز پولیس ایران شکایت دارند.