НАТО Ҳаво ҳудудини бузгани учун Россияни огоҳлантирди
Сўнгги пайтларда Россия ҳарбий учоқларининг НАТОга аъзо давлатлар ҳаво ҳудудини бузиш ҳолатлари кўпайиб, альянс томонидан кескин баёнот берилишига сабаб бўлди. Сўнгги воқеа Эстония ҳаво ҳудудига учта Су-34 русумли рус қирувчи учоғи кириши билан боғлиқ бўлиб, бу ҳодиса НАТО томонидан зудлик билан жавоб чоралари кўрилишига олиб келди.
Воқеа тафсилотлари
Ҳодиса юзасидан НАТОнинг баёнотида айтилишича, Россиянинг ҳарбий самолётлари фақат Эстонияда эмас, балки Финляндия, Латвия, Литва, Норвегия ва Руминия каби давлатларнинг ҳам ҳаво ҳудудларига бир неча бор кирган. Бу эса вазиятнинг тасодифий эмаслиги, балки мунтазам тус олганини кўрсатади. Эстония ҳудудига кириб келган рус қирувчиларини НАТО ҳарбий учоқлари ҳавога кўтарилиб, альянс ҳудудидан ташқарига сиқиб чиқарган.
НАТОнинг кескин реакцияси
Ушбу ҳолатдан сўнг Шимолий Атлантика альянси (НАТО) кескин огоҳлантириш билан чиқиб, ўз иттифоқчиларини ҳимоя қилиш учун «барча ҳарбий ва ноҳарбий воситалардан» фойдаланишга тайёрлигини маълум қилди. Баёнотда алоҳида урғу бериб жумладан шундай дейилади, «Россия шубҳа қилмаслиги керак — бизнинг 5-моддага бўлган содиқлигимиз қатъий ва ўзгармасдир».
5-модда нима?
НАТО шартномасининг 5-моддаси жамоавий мудофаа принципини ўзида мужассам этган бўлиб, унга кўра, альянс аъзоларидан бирига қилинган ҳужум, барча аъзоларга қилинган ҳужум сифатида қабул қилинади. Бу эса НАТОнинг энг муҳим қоидаларидан бири ҳисобланади ва унинг хавфсизлигини кафолатлайди.
Бошқа муҳим баёнотлар
Бундан ташқари, НАТО вакиллари бу каби провокацияларнинг Украинага берилаётган ёрдамга таъсир қилмаслигини таъкидлади. Бу эса альянснинг Россияга нисбатан ўз позициясида собитқадам эканини кўрсатади.
Шу билан бирга, Литва парламенти ўз армиясига мамлакат ҳаво ҳудудига таҳдид солаётган учувчисиз учиш аппаратлари (дронлар)ни тезроқ уриб тушириш имконини берувчи қонунга киритилган тузатишларни маъқуллади. Бу, ўз навбатида, минтақада хавфсизлик чоралари кучайтирилаётганидан далолат беради.
Ушбу воқеалар Россия ва НАТО ўртасидаги кескинликнинг янада кучайиб бораётганини кўрсатади.