هم‌زمان با افزایش روزافزون فقر و بیکاری در سه سال اخیر پس از حاکمیت دوباره‌ی طالبان در افغانستان، شماری از باشندگان تخار در شمال‌شرق کشور از هزینه‌های سنگین خدمات صحی در شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی و نبود نظارت و کنترل از سوی مسئولان صحت عامه‌ی طالبان در این ولایت سخت انتقاد می‌کنند.
این باشندگان می‌گویند که عدم تشخیص درست بیماری، فیس بلند داکتران، معاینات اضافی و غیرضروری، گران‌فروشی دارو و «قیدی»بودن نسخه‌های داکتران از مواردی اند که آنان را در شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی با درد سر روبه‌رو کرده‌اند.
در این گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات روز به شماری از شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی در سطح شهر تالقان سر زده است که بیماران و بیمار‌داران از هزینه‌های سنگین و عدم تشخیص درست تدوایی شاکی اند. آنان می‌گویند که نبود یک نرخ‌نامه‌ی ثابت و مشخص از سوی مسئولان محلی طالبان در ریاست صحت عامه‌ی تخار سبب شده بیشتر این مراکز صحی براساس سلیقه و خواسته‌های خودشان از بیماران هزینه‌های تداوی را بگیرند. به‌گفته‌ی آنان، در مواردی نیز بیماران به‌دلیل مشکلات اقتصادی توان پرداخت آن را نداشته و از ادامه‌ی تداوی منصرف شده‌اند.
شکرالله، یکی از باشندگان تخار پسر چهارساله‌اش را، که مصاب به بیماری «نفس‌تنگی» است، به شفاخانه «لقمان حکیم»، یکی از شفاخانه‌های خصوصی شهر تالقان آورده است. او به روزنامه اطلاعات روز گفت که هزینه‌ی معاینه و قیمت دارو در این شفاخانه بسیار بلند است. او این کار داکتران را ظلم در حق مردم میداند و می‌گوید که آدم نمی‌تواند در این‌جا با پول کم بیمارش را تداوی کند.
شکرالله گفت: «در این شفاخانه پول به آدم نمی‌ماند. من در چند شفاخانه‌ی خصوصی دیگر نیز مراجعه کردم. فیس تمام شان قیمت بود. داکتر لایق نداشتند و ناچار شدم بیمارم را به این شفاخانه بیاورم و بستری کنم. اما در بیست‌وچهار ساعت این شفاخانه از من مبلغ سه هزار افغانی تنها از بستری شدن پسرم گرفته است.»
حبیب یک کشاورز است. او از دورترین منطقه‌ی خواجه بهاءالدین تخار همسر بیمارش را برای تداوی به شفاخانه خصوصی قطغن در شهر تالقان آورده است. او به روزنامه اطلاعات روز گفت که یک ماه پیش همسرش در این شفاخانه عملیات شده بود، اما به‌دلیل تشخیص نادرست، حدود ۳۹ هزار و ۵۵۰ افغانی مصرف کرده و تداوی‌اش نتیجه‌ی مثبت نداشته است.
حبیب می‌گوید: «من ۵۰۰ افغانی فیس معاینه‌ی داکتر دادم، ۱۵ هزار افغانی فیس عملیات گرفتند، دو هزار و ۳۵۰ افغانی پول دارو دادم و ۱۱ هزار و ۷۰۰ افغانی به‌خاطر بستری شدن پرداخت کردم؛ اما حالا از تداوی نتیجه‌ی مثبت نگرفته‌ام.»
گران‌فروشی دارو و تفاوت آن در بازار تخار
فروشندگان در مارکت داروفروشی شهر تالقان، مرکز تخار می‌گویند بیشتر اوقات بیماران با نسخه‌هایی که از سوی داکتران در شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی داده شده برای خریدن دارو به این‌جا می‌آیند. به‌گفته‌ی او، از این‌که این نسخه‌ها «قیدی» بوده، آنان نتوانستند داروی مورد نیاز بیماران را فراهم کنند.
این داروفروشان می‌گویند با وجود این‌که در بازار هرگونه داروی مورد نیاز به قیمت مناسب و با کیفت خوب جود دارد؛ اما شفاخانه‌ها و مراکز صحی خصوصی بیشتر از داروهایی استفاده می‌کنند که تنها در داروفروشی خودشان پیدا می‌شود و نیز به قمیت بالا‌تر به بیماران می‌فروشند.
احمدسعید، یکی از داروفروشان در تخار می‌گوید که همه‌ی شفاخانه‌های خصوصی و معاینه‌خانه‌ها نسخه‌های‌شان را قیدی و شفردار نوشته می‌کنند که تنها در داروخانه‌ی خودشان قابل اجرا است.
این فروشنده‌ی دارو می‌افزاید نسخه‌های داکتران باید کمپیوتری باشد و همه‌ی داروفروشان بتوانند به بیماران داروی مورد نیازشان را فراهم کنند.
او می‌گوید: «متأسفانه شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی براساس تفاهمی که مالکان و داکتران با هم دارند، تمام نسخه‌ها را قیدی نوشته می‌کنند و دارو را بالای مردم به قیمت بسیار بلند می‌فروشند.»
حاجی رحمت‌الله، کلانتر داروفروشان تخار در صحبت با روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که این مشکلات را هرچند با مقام‌های صحت عامه‌ی طالبان در این ولایت درمیان گذاشته‌اند، اما تا اکنون هیچ‌گونه اقدام عملی صورت نگرفته است.
به‌گفته‌ی او: «تفاوت فروش دارو در مارکت و داروخانه‌ها، شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های شخصی بسیار است. همین حالا یک پاکت داروی ازیترومایسین و ایبوپروفین که در میان مردم بیشتر استفاده می‌شود، در مارکت داروفروشی به‌طور پرچون ۵۰ تا ۶۰ افغانی فروخته می‌شود؛ اما همین داروها در شفاخانه‌های شخصی ۱۰۰ تا ۱۵۰ افغانی به فروش می‌رسد. این خود یک ظلم کلان بالای مردم بی‌چاره است.»
در همین حال شماری از داکتران و مسئولان شفاخانه‌ها و معاینه‌خانه‌های خصوصی که از سوی بیماران، بیمار‌داران و برخی از داروفروشان در تخار متهم به گران‌فروشی شده‌اند، تنها رییس شفاخانه خصوصی لقمان حکیم به پرسش خبرنگار اطلاعات روز درباره‌ی این ادعاها پاسخ داده است.
محمد نعیم، رییس شفاخانه لقمان حکیم در صحبت با روزنامه اطلاعات می‌گوید که این شفاخانه دارای امکانات خوب و دستگاه‌های تشخيصی پیشرفته است و به همین دلیل برای مراجعه‌کنندگان قیمت تمام می‌شود.
او می‌گوید: «فیس معاینات در این شفاخانه و اکثر شفاخانه‌های خصوصی دیگر طبق لایحه‌ی وزارت صحت عامه تعیین شده است. حداکثر فیس یک داکتر از ۱۲۰ تا ۳۰۰ افغانی میباشد.»
رییس شفاخانه لقمان حکیم می‌افزاید که در شفاخانه‌ی او تمام نسخه‌ها برای بیماران کمپیوتری نوشته می‌شود و تفاوت هزینه‌ی دارو به‌خاطر کیفیت آن است که آنان به قیمت بالا از شرکت‌های داروفروشی خریداری کرده‌اند.
پاسخ مسئولان طالبان چیست؟
مسئولان ریاست صحت عامه‌ی طالبان در تخار می‌گویند که این اداره به‌طور دوامدار از مراکز صحی دولتی و خصوصی در این ولایت نظارت و کنترل داشته است. محمدآصف محمدی، رییس صحت عامه‌ی طالبان در تخار می‌گوید که تا اکنون دست‌کم ۱۲ شفاخانه، ۳۷ معاینه‌خانه و ۵۲ داروخانه‌ی خصوصی را به‌منظور بهبود عرضه‌ی خدمات صحی، با توجه شکایت‌های مردم، بررسی کرده است. به‌گفته‌ی او، از این میان دو شفاخانه و ۱۶ معاینه‌خانه و داروفروشی مسدود شده و متخلفان جریمه‌ی نقدی شده‌اند.
رییس صحت عامه‌ی طالبان در تخار می‌گوید که آن عده از معاینه‌خانه‌ها و شفاخانه‌های خصوصی که مردم از آنان شکایت دارند، تا یک هفته‌ی دیگر روند بررسی و نظارت شان شروع خواهد شد و درصورتی‌که این ادعای بیماران ثابت گردد، مطابق قوانین صحی برخورد خواهند شد.