Maltadan Bakıya gecə ilə xüsusu təyyarə uçdu
Almaniyanın tanınmış www.sueddeutsche.de saytı Pilatus bank işindә Әliyevlәr vә Heydәrovlar ailәsinin hәyata keçirdiyi korrupsiya әmәliyyatlarından ibarәt böyük araşdırma yazısı dәrc edib.
Bunlar 2017-ci ilin aprelində Malta şəhərində Ta Xbiex kəndinin marinasında bir gecədə keçiriləcək film kimi səhnələrdir. Saat 11-də NetNews-dan bir kamera qrupu Almaniyanın səfirliyin baş ofisinin yerlәşdiyi beş mərtəbəli bir möhtəşəm yaşayış kompleksi olan Pilatus Bankın binası qarşısında gözləyir. Bu qədər gec olmasına baxmayaraq hәlә dә Pilatus bankın pәncәrәsindә işıq yanırdı. Daphne Caruana Galizianın bir mәqalәsinin oxunmasından sonra bütün gün manşetlәrdә gedәn bank sənədlərinin Maltanın Baş naziri Cosep Muskatın həyat yoldaşının Panamanın bir məktub qutusu şirkətinə aid olduğunu iddia etdiyi iddia edilir. Bu şirkətin Azərbaycan diktatoru İlham Əliyevin bir qızından bir milyon avro aldığı bildirilir. Baş nazir isə bunu inkar edir.
Televiziya müxbirləri şanslıydılar. Bankın sahibi iranlı milyarder oğlu Əli Sәdr Haşimeynad binanın yan çıxışından çıxırdı. Hər əlində bir çanta var idi. Müxbirlər onun yanına gedir, biri kamera ilә çәkir, digəri isə soruşur: “bütün çantalarınızla gecənin bu saatında burada nə edirsiniz?” Bank müdiri bütün çantaları avtomobilin baqajına qoyur və deyir: “mən yeni gəlmişәm”. Sonra oradan uzaqlaşır. Eyni gecə, Malta dənizindən Bakıya xüsusi bir təyyarə uçur.
Pilatus bankın rәhbәri azərbaycanlı müştərilərinin partlayıcı faylları təhlükəsizliyə gətirdi? Onun Azərbaycanla olan əlaqəsini ilk dəfə Daphne Caruana Galizia ilә әlaqәyә girәn köhnə köməkçisi Maria Efimova adlı bir rusiyalı qadın açıqlayıb. Efimova bankdan qovulub və o, bankda şahid olduqlarını, iddia etdiyi qeyri-qanuni hərəkətləri açıqlamaq istәyib. Caruana Galiziaya dediyi sirlərdən biri Pilatus Bankın Azərbaycanda on milyon insanı istismar etmәsi idi. Efimova diktator İlham Əliyevin qızının adını açıqlayıb.
Daphne Caruana Galizia oktyabr 2017 – ci ildə bir avtomobilin bomba ilə partladılması nәticәsindә öldürüldü. 18 nәfәrdәn ibarət bir qrup Daphne layihəsinə qoşulmaq üçün bir araya gəldi. Araşdırmalara davam etmək üçün, Qadağan olunmuş Hekayələr xeyriyyə tədqiqat platforması tərəfindən koordinasiya edildi.
Daphne layihəsinin araşdırması indi aparıcı azərbaycanlı ailələrin, həqiqətən Pilatus Bank müştəriləri olduğunu, Avropadan Dubaya, daşınmaz əmlaka, mehmanxanaya və müəssisələrə milyonlarla sərmayə yatırdığı onlarla anonim poçt qutusu şirkətlərinin arxasında olduğunu göstərir.
Azərbaycan prezidenti və onun ardıcılları il ərzində insan haqlarının pozulması, korrupsiya və seçki saxtakarlığı ilə bağlı ittiham olunur, buna görə də belə investisiyalar həmişə siyasi məsələ hesab edilir. Əliyev yenidən 86 faiz səslə yenidən prezident seçilib. Ancaq müxalifət partiyaları seçkini boykot edib.
Pilatus bankda hesabı oıan 50 şirkәt azәrbaycanlılara tәhvil verilәcәk. Bu əməliyyatlarla tanış olan üç mənbə tərəfindən təsdiq edilir. Onlardan bir neçəsi, onun qızları Arzu və Leyla, yaxud Kəmaləddin Heydərov ailəsi, xüsusilə oğlu Tale və Nicat da daxil olmaqla, Əliyev klanına aiddirlər. Heydərov Azərbaycanın fövqəladə hallar naziridir və Nazirlər Kabinetinin ən vacib üzvü hesab olunur. 2010 – cu ildə Wikileaksin ortaya çıxardığı ABŞ səfirliyinin Depozitlərində bir gömrük başçısı olduğu zamandan etibarən qanunsuz ödənişlər edərək böyük var-dövlәt yığmaqda günahlandırıldı.
Daphne layihəsinin tələbi ilə Heydərov korrupsiya və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə edərək varlandığını rәdd edir. Onun zənginliyi 1995 -ci ildə siyasətə gәlməmişdən və Gilan Holding adlı uğurlu bir şirkətə rəhbərlik edib. Daha sonra şirkәti oğullarının adına keçirib. Ən böyük oğlu o zaman on yaşında idi.
Gilan şirkəti bankçılıq, tikinti, turizm və kənd təsərrüfatı sektorlarında, eləcə də FK Qəbələnin futbol üzrә Çempionlar Liqasının qrup mәrhәlәsindә fəaliyyət göstərir. Daphne layihəsinin tədqiqatı indi Əliyevin qızlarının Gilanda payı olduğunu ilk dəfə göstərir. Əliyevin qızlarının mail qutusu şirkəti lüks beşulduzlu Hotel Sofitel Dubayda yerləşən “The Palm” adası üzərindədir. Otel fransız zinciri Accor Hotels, Accor və Əliyev ailəsi tərəfindən idarə olunur, iki otellə də əməkdaşlıq edir. Şirkət pul yuyulması üçün tərəfdaşları nəzərdən keçirildiyini və şirkətin ətraflı məlumat vermək istəmədiyini söyləyib.
Nazir Heydərovun övladlarının Londondakı Pilatus hesabları, Londonda bahalı evlər, İspaniyada bir villa, Gürcüstanda keçmiş sanatoriya və Fransanda bir neçə şirkəti var. Heydərov ailəsi Daphne layihəsinin tələbi ilə ailənin üzvlərinin Pilatus Bank ilə hesablaşmalar aparan şirkətlərin benefisiarlarının olduğunu təsdiqləyib. Әliyev ailəsi istәklәri cavabsız qoyub.
2018-ci ilin mart ayının sonunda Pilatus Bankın sahibi Əli Sәdr ABŞ-da həbs olunub. Sədr İrana qarşı tәtbiq edilәn sanksiyalara әmәl etmәyib. Onu 125 ilədək həbs gözlәyir. O vaxtdan bəri bankın bütün aktivləri dondurulub. Əli Sәdr banka heç bir sorğu göndәrmir. Onun vəkili ABŞ məhkəməsinin işinə və Maltada edilən araşdırmalara istinad edir. Bank təkrarlanan müraciətlərә cavab verməyib.
Bank işlәri ilә әlaqәsi olmayan Sәdr, beş il bundan əvvəl Maltada bank lisenziyası alıb. O, 2013-cü ilin oktyabr ayında Malta baş naziri Cosef Muskatla görüşüb. Baş nazirlə yaxşı, sıx əlaqələrin olması zərərli deyil. Əli Sədr 2015-ci ildə Floransada nikahını dəbdəbəli şәkildә qeyd edərkən baş nazir Muskat dəvəti qәbul edәrәk iştirak edib. Keyt Şembri dә dәvәti qәbul edәnlәr arasında olub. Şembri dә Pilatus bank hesabına sahib idi. FİAU Malta Korrupsiyaya qarşı Mübarizə İdarəsinin müstəntiqlərinin çirkli pulların yuyulması kimi dәyәrlәndirdiyi ödәmә barәdә mәlumat әldә edib. Şembrinin sözlərinə görə isә heç bir qanunsuzluq olmayıb.
2016-cı ilin martında FİAU-nın Azərbaycan müştəriləri ilə şübhəli əməliyyatlar üzrə göstərdikləri göstəricilər də Pilatus Banka yönəlib. Önәmli bir nəticə odur ki: “bankın pulların yuyulması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə tədbirlərinin həyata keçirilməsində səhlənkarlığının olduğu görünür”, – bu barәdә yekun hesabatda deyilir. Göründüyü kimi müvafiq qanuni müddəaların açıq, qəsdən ehtiyatlı olmaması tәsbit edilir. Digər məsələlərlə yanaşı, müfəttişlər bankdan müştərilər kimi Azәrbaycandan olan siyasi şəxsləri qəbul etdilər, lakin bəzən bank hesabları vasitəsi ilə köçürüləcək vəsaitlərin sənədini sənədləşdirmәyib və ya kifayət qədər sənədləşdirmәyiblәr.
FİAU-nın maliyyə zabitləri 2016-cı il tarixli hesabatını polisə veriblər. Ancaq iki ildən sonra hələ dә bir istintaq başlamayıb. Bank rəhbəri həbs olunduqdan vә Pilatus bankının azərbaycanlı müştəriləri ilə bağlı yeni açıqlamalarından sonra baş nazir Muskat və hökuməti çәtin suallarla üzləşib. Məsələn, bank necə lisenziya alıb?
azadliq.info
