زندگی در سایهی پاسگاههای نظامی
«میخواستیم شب بیمار خود را به شفاخانه ببریم، زنگ زدیم به ملک روستا و او با طالبان در تماس شد و موضوع را با آنان در میان گذاشت. ما پس از اینکه به قرارگاه طالبان رفتیم، اجازهی رفتن به شفاخانه را پیدا کردیم. ساعت ۱۲:۰۰ شب، هنگامی که در مسیر جاده ولایت پنجشیر راه افتادیم، در هر دو کیلومتری یک ایستبازرسی دیدیم؛ هر ایستبازرسی و پاسگاه جزئیات و اجازهنامهی رفتن ما به شفاخانه را میخواستند.»
این روایت محمود (مستعار)، یکی از باشندگان پنجشیر از تجربهی انتقال یکی از اعضای خانوادهاش به شفاخانهی نسایی و ولادی است.
نیروهای طالبان از زمان ورودشان به پنجشیر در ماههای پس از سقوط حکومت در پانزدهم آگست سال ۲۰۲۱ فشار نظامی زیادی را در پنجشیر اعمال کردهاند. با گذشت قریب به سه سال از برپایی حکومت طالبان در افغانستان، از حضور نظامی و استخباراتی این گروه در پنجشیر کاسته نشده است. یافتههای روزنامه اطلاعات روز نشان میدهد که شمار پاسگاهها، قرارگاهها و نیروهای نظامی طالبان در پنجشیر، در مقایسه با جاهای دیگر در بالاترین حد قرار دارد.
در اطراف ساختمان مقام ولایت و فرماندهی پولیس طالبان در پنجشیر تانکهای هاموی، موترهای رنجر و شماری از نظامیان طالبان با اونیفورم پولیس و ارتش حضور دارند تا امنیت مقامهای ارشد محلی شان را تأمین کنند. یکی از این مقامها، محمدآغا حکیم، والی پنجشیر و یکی از چهرههای نزدیک به شبکه القاعده است که تحت تدابیر شدید امنیتی قرار دارد. چهار برج دیدبانی فعال بهصورت شبانهروزی در اطراف ساختمان ولایت پنجشیر مجهز با تکتیراندازهای طالبان قرار دارند.
یافتههای روزنامه اطلاعات روز نشان میدهد که معمولا دو موتر لندکروزر زرهی، دو رنجر و یک هایلکس در هنگام گشتوگذار والی طالبان در پنجشیر او را همراهی میکنند. مقامهای ارشد امنیتی، استخباراتی و ارتش طالبان در پنجشیر هم با موترهای زرهی، تانک و نیروهای زیاد عبورومرور میکنند.
یکی از کارکنان ادارههای دولتی طالبان در پنجشیر به روزنامه اطلاعات روز گفته است که طالبان در هر اداره یک پاسگاه پولیس ایجاد کردهاند و این در حالی است که در دوران نظام جمهوریت تنها در ساختمان مقام ولایت، د افغانستان بانک، دادگاه و نهادهای نظامی پاسگاه و نیروی امنیتی وجود داشت.
شمار پاسگاهها و قرارگاههای نظامی طالبان، پنجشیر را به یک قرارگاه بزرگ نظامی بدل کرده است. خبرنگار روزنامه اطلاعات روز که بهتازگی از پنجشیر بازدید کرده، گزارش میدهد که در دروازهی ورودی پنجشیر یک پاسگاه نیروهای وزارت دفاع طالبان افراز شده است و در فاصلهی یک کیلومتری آن پاسگاه پولیس و ۲۰۰ متر دورتر، ایستبازرسی ریاست استخبارات طالبان قرار دارد.
منابع محلی در پنجشیر هم به روزنامه اطلاعات روز گفتهاند که در موارد زیادی پاسگاههای نیروهای طالبان در فاصلههای کمتر از ۵۰۰ متر در پنجشیر ایجاد شدهاند تا طالبان بتوانند کنترل بیشتری بر جغرافیای این ولایت داشته باشند.
از خانه تا پاسگاه
طالبان در پنجشیر برخی از پاسگاهها و قرارگاههایشان را در خانههای مسکونی افراز کردهاند. منابع در پنجشیر به روزنامه اطلاعات روز گفتهاند که خانهی عبدالستار در منطقهی نولیچ در مرکز پنجشیر، و به فاصلهی حدود ۵۰۰ متری آن در روستای ملسپه، خانهی حاجی سعید، یکی از بازرگانان و مهمانخانهی داکتر گلستان صدیق، رییس پیشین امنیت ملی پنجشیر در آستانه به پاسگاه امنیتی طالبان بدل شده است. بهگفتهی منابع، در هر یک این خانهها حدود ۳۰ جنگجوی طالبان مستقر هستند.
این منابع گفتند که در این خانهها، نیروهای مربوط به وزارت دفاع طالبان مستقر اند و این نیروها مجهز با سلاحهای سبک (ام-۴، ام-۱۶، پیکا و کلاشنیکف) و سلاحهای سنگین (تانکهای هاموی، دهشکه و راکت) مجهز اند و این نیروها در حالت «دفاع فعال» قرار دارند.
حضور سنگین و پرشمار نیروهای طالبان در سطح روستاهای پنجشیر هم گسترش یافته است. خبرنگار اطلاعات روز گزارش داده است که بهگونهی مثال در روستای عمرض ولسوالی حصه اول خانههای مارشال محمدقسیم فهیم، معاون پیشین ریاستجمهوری، جنرال هابیل و حاجی کاتب به قرارگاه نظامی بدل شدهاند.
محدودیت شبانه
با فرارسیدن شب، حضور نظامی طالبان در پنجشیر و ولسوالیها در مقایسه با روز بیشتر میشود. سه باشندهی پنجشیر به روزنامه اطلاعات روز گفتهاند که در بعضی جاها طالبان در شبهنگام به مردم اجازهی خروج از خانههایشان را نمیدهند. یک منبع دیگر به اطلاعات روز گفت که بدون هماهنگی با طالبان بیرون شدن از خانه از طرف شب، خطر هدف قرار گرفتن از سوی نظامیان طالبان و همچنین بازداشت را به همراه دارد.
گزارشگر اطلاعات روز در جریان سفرش به پنجشیر، دریافته است که جوانی بهنام نصیراحمد در روستای گلابخیل ولسوالی آبشار در ماه رمضان پس از برگشت از نماز تراویح در مسیر خانه از سوی نظامیان طالبان تیرباران شده است. این یکی از دهها مورد به گلوله بستن غیرنظامیان در پنجشیر است.
زندگی عادی دیگر وجود ندارد
یکی از باشندگان پنجشیر به روزنامه اطلاعات روز گفته است که طالبان به آنان اجازه نمیدهند که به کوهها جهت جمعآوری گیاههان هرزه و مواد سوختی بروند و این به خاطری است که طالبان در درهها و کوهها پاسگاه و قرارگاه ایجاد کردهاند.
این باشندهی پنجشیر گفت که طی هفتهی جاری طالبان چهار نفر را در منطقهی «بادقول» در مرکز پنجشیر لتوکوب کردهاند.
او گفت: «چهار نفر از جوانان روستای ما با اجازهی طالبان بهمنظور آوردن علوفه برای مواشیشان به بلندیهای کوه رفتند. اما در هنگام برگشت به خانه، پاسگاه مستقر در منطقهیشان آنان را بازداشت کرد. نیروهای این پاسگاه ادعا کردند که این چهار جوان از چشم شان پنهان شدند. به همین خاطر، این جوانان را با چوب و شلاق مجازات کردند.»
یک منبع دیگر نیز به روزنامه اطلاعات روز گفت که طالبان بیشتر کوههای پنجشیر را تحت مراقبت شدید امنیتی قرار دادهاند و به مردم اجازه نمیدهند که به این کوهها بلند شوند.
او افزود: «طالبان از اینکه مخالفان شان در کوهها حضور دارند، هراس دارند. میترسند که مردم با جبهه مقاومت ملی همکاری کنند.»
افراد طالبان به مردم هشدار دادهاند که هر نوع همکاری و حمایت از جبهههای نظامی مخالف شان، «بغاوت» علیه «نظام اسلامی» تلقی میشود و سرکوب خواهد شد.