جمعی از نویسندگان و شاعران افغانستان در یک نامهی سرگشاده به ملت و دولت ایران خواستار بازگشت مهاجران افغانستان «با درنظرگرفتن معیارهای انسانی، برنامهریزی مناسب، اطلاعرسانی شفاف، و همکاری با نهادهای بینالمللی مانند کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان» شدهاند.
آنان در این نامه گفتهاند که با نگرانی روند فزایندهی بازگرداندن اجباری، برخوردهای نگرانکننده و دشواریهای اقتصادی و اجتماعی را که بسیاری از شهروندان افغانستان مقیم ایران با آن روبهرو هستند، دنبال میکنند.
آنان ضمن قدردانی از میزبانی ملت و دولت ایران از مهاجران افغانستان در «مقاطع بحرانی»، به عضویت ایران در برخی اسناد و پروتکلهای بینالمللی در مورد حقوق مهاجران اشاره کرده و گفتهاند که این کشور طبق این اسناد بینالمللی، متعهد به رعایت اصول و کرامت انسانی، پرهیز از بازگرداندن جمعی و تأمین حداقلی از حقوق انسانی برای بازگشتکنندگان، بهویژه زنان و کودکان میباشد.
نویسندگان و شاعران افغانستان افزودهاند که همچنین اصل «عدم بازگرداندن اجباری» که در حقوق بینالملل بهعنوان یک قاعده لازمالاجرا پذیرفته شده است، تأکید دارد که هیچ فردی نباید به سرزمینی بازگردانده شود که در آن در معرض خطر جدی آزار، شکنجه یا رفتار غیرانسانی قرار دارد.
آنان افزودهاند که از طالبان نیز انتظار میرود «تا مسئولیتهای خود را در قبال شهروندان عودتکننده به درستی ایفا کرده، زمینهی انتقال امن، دسترسی به خدمات اولیه بهداشتی، و اسکان موقت را فراهم نمایند تا از بروز یک بحران انسانی در مناطق مرزی جلوگیری شود».
شاعران و نویسندگان افغانستان از مردم هرات و دیگر ولایتهای همجوار آن بهدلیل پذیرایی از مهاجران سپاسگزاری و ابراز امیدواری کردهاند که روحیه همبستگی آنان با مهاجران همچنان پابرجا بماند.
آنان در این نامه تأکید کردهاند که انتظار دارند «دولت و ملت ایران، همچنان در کنار مردم افغانستان با رویکرد انسانی، برادرانه و اخلاقمحور باقی بمانند».
ایران پس از آتشبس با اسرائیل اخراج مهاجران افغانستان را بهصورت بیسابقه تشدید کرده است.
در حال حاضر روزانه هزاران مهاجر از ایران وارد افغانستان میشوند و با توجه به بحران انسانی گسترده در افغانستان، سازمانهای بینالمللی بارها نگرانی خود را از تشدید این بحران ابراز کردهاند.