ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد در گزارش جدید خود با اشاره به «سیستم نهادینهشدهی سلطه و سرکوب» طالبان علیه زنان و دختران افغانستان، خواستار جرمانگاری «آپارتاید جنسیتی» در قوانین بینالمللی شده است.
آقای بنت این گزارش را روز سهشنبه هفتهی آینده (۲۹ جوزا/ ۱۸ جون) در پنجاهوششمین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد ارائه خواهد کرد.
گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته است که بهباور او، «سیستم نهادینهشدهی سلطه و سرکوب زنان و دختران در افغانستان [توسط طالبان] باید محرک بحث تدوین جنایت آپارتاید جنسیتی باشد، همانطور که سلطه و ستم سیستماتیک بر سیاهان و افراد غیرسفیدپوست در افریقای جنوبی فعالان و دولتها را واداشت تا جنایت آپارتاید را بهوجود بیاورند و به پایان دادن آن کمک کرد.»
آقای بنت بهصورت مشخص خواستار تعدیل تعریف آپارتاید جنسیتی در کنوانسیون رم شده و گفته است که آپارتاید جنسیتی باید در این کنوانسیون بهعنوان «اقدامات غیرانسانی که در چارچوب یک رژیم نهادینهشده و ستم و سلطهی سیستماتیک یک گروه جنسیتی بر هر گروه یا گروههای جنسیتی دیگر و با هدف حفظ آن رژیم انجام شده است»، تعریف شود.
او افزوده است همانگونه که در گزارش مشترک خود با گروه کاری منع همهی اشکال تبعیض علیه زنان و دختران بیان کرده، «این تعریف دقیقا تبعیض سیستماتیک علیه زنان و دختران را که در قلب ایدئولوژی و حکومت طالبان قرار دارد، توصیف میکند».
گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته است که در مشورههای متعدد و مکاتباتی که با شهروندان افغانستان و بهویژه زنان داشته است، آنان تأکید کردهاند که اصطلاح آپارتاید جنسیتی به بهترین وجه مجموع آسیبهای متمایز و بیننسلی را که طالبان علیه زنان افغانستان مرتکب شدهاند، نشان میدهد و خواستار به رسمیتشناختن آن بهعنوان جنایت علیه بشریت هستند.
او گفته است که به رسمیتشناسی جنایت آپارتاید جنسیتی باعث میشود که دولتها مؤظف به اقدامات مؤثر برای جلوگیری از این جنایت و مجازات عاملان آن شود و هنجارهای حقوق بینالملل را تقویت کنند.
آقای بنت گفته است که زنان افغانستان تأکید کردهاند که مفهوم آپارتاید جنسیتی میتواند بهعنوان یک ابزار بسیج، از جمله در مورد ریشهیابی معیارهای تعامل دولتها با طالبان و بهعنوان یک عامل بازدارنده در برابر عادیسازی این گروه استفاده شود.
گزارشگر ویژهی حقوق بشر سازمان ملل متحد از دولتها خواسته است که از به رسمیتشناسی و تدوین آپارتاید جنسیتی بهعنوان جنایت علیه بشریت، حمایت کنند.
او همچنین خواستار حمایت سیاسی از فعالان افغانستان شده است که حول مفهوم آپارتاید جنسیتی بسیج میشوند.
پیش از این کارشناسان سازمان ملل متحد نیز خواستار به رسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی بهعنوان جنایت علیه بشریت شده و گفته بودند که سیاستهای طالبان علیه زنان افغانستان آپارتاید جنسیتی است.
طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیتهای گستردهای علیه زنان در این کشور وضع و آنان را از بسیاری از حقوق اساسیشان، از جمله حق آموزش، کار و آزادی رفتوآمد محروم کردهاند.
ریچارد بنت در گزارشهای قبلی خود، سیاستهای طالبان علیه زنان افغانستان را «سیستماتیک» و «نهادینهشده» توصیف کرده و «جنایت علیه بشریت» دانسته بود و گفته بود که این سیاستها میتواند «آپارتاید جنسیتی» به شمار رود.