اطلاعات روز: د کاناډا د بهرنیو چارو وزیر په ګډون د دې هیواد یو شمیر چارواکو په یوې ګډې بیانیې کې د طالبانو تر واک لاندې افغانستان کې «پرلهپسې ځپنه، د بشري حقونو سیسټماټیک نقض او د اساسي آزادیو کمزوري کېدل» په کلکه غندلي او ویلي یې دي چې طالبان باید د خپلو کړنو په تړاو ځواب ویونکي وي.
هغوی ویلي، چې د طالبانو د بیا واکمنۍ څلور کاله وروسته، افغانستان لا هم په یوه ژور بحران کې دی. د بشري حقونو وضعیت، په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو لپاره ویجاړونکی دی؛ میلیونونه نجونې له زده کړو محرومې شوي او د ښځو لپاره د کار، ازادې خبرې او د وېرې پرته د عزتمن ژوند فرصتونه له منځه تللي دي.
د کاناډا دولت زیاته کړې، چې په افغانستان کې د مدني ټولنې فضا او هر ډول دموکراټیکه وسیله یا پراخه سیاسي ګډون له منځه تللی او طالبان هېڅ اراده نه لري چې یو استازي دولت جوړ کړي.
د کاناډایي چارواکو په بیان کې ویل شوي، چې په افغانستان کې ترهګریز سازمانونه یو ځل بیا په یوه اجازه ورکوونکي چاپیریال کې فعالیت کوي چې سیمه ییز او نړیوال امنیت ته جدي ګواښ پېښوي.
د کاناډا دولت ټینګار کړی: «طالبان باید د خپلو کړنو په تړاو ځواب ورکونکي وي. له طالبانو سره د اړیکو نورمال کول به تر هغه وخته پورې ممکن نه وي تر څو چې د بشري حقونو، ټول ګډونه حکومتدارۍ او د بنسټیزو آزادیو د ساتنې په برخه کې د پام وړ پرمختګ نه وي شوی.»
کاناډايي چارواکو زیاته کړې چې په ۲۰۲۱ کال کې د کابل له سقوط راهیسې له ۵۹۰۰۰ څخه زیات افغانان کاناډا ته رسیدلي دي. په دې موده کې کاناډا د روغتیا پاملرنې او تعلیم په څیر د اساسي اړتیاوو د پوره کولو لپاره له ۱۴۳ میلیون ډالرو څخه ډیرې مرستې هم ورکړې دي، او د افغانستان خلکو ته د ژوند ژغورونکي بشري مرستو چمتو کولو لپاره له ۲۹۰ ملیون ډالرو څخه ډیرې مرستې هم کړې دي.
د کاناډا چارواکو زیاته کړې، چې ۲۰۲۱ کال کې د کابل د سقوط راهیسې، له ۵۹ زرو زیات افغان وګړي کاناډا ته رسېدلي دي. په همدې موده کې کاناډا د لومړنیو اړتیاوو، لکه روغتیايي خدماتو او زدهکړو لپاره له ۱۴۳ میلیونه ډالرو زیاته بودیجه او د خلکو ژغورنې لپاره د بشري مرستو وړاندې کولو په موخه له ۲۹۰ میلیونه ډالرو زیاته بودیجه ورکړې.
د کاناډايي چارواکو په وینا: «کاناډا د افغانستان له خلکو سره خپل پیوستون بیا تکراروي او د یو سوله ایز، جامع او خوندي راتلونکي ملاتړ ته ژمن دی چې پکې ټول افغانان له ویرې یا ظلم څخه پاک ژوند وکړي.»
کاناډا دغه راز غوښتنه کړې چې په افغانستان کې باید بشري حقونه په بشپړ ډول بیا ژوندي او د دې هېواد خلک په معنادار ډول د خپل سیاسي راتلونکي په جوړولو کې برخوال شي.