حسن کاظمی قمی، نمايندهی ویژه و سرپرست سفارت ایران در کابل میگوید که این کشور از سه سال پیش تا اکنون «مشفقانه» به طالبان در کابل و قندهار مشوره داده است که یک نظام تکقومی، تکزبانی، تکجنسیتی و تکمذهبی پاسخگوی نیاز مردمی که تنوع زبانی، قومی و مذهبی دارند نیست.
آقای قمی در گفتوگویی که دیروز (دوشنبه، ۹ میزان) در خبرگزاری دولتی ایران-ایرنا منتشر شده، گفته است که «لذا باید به تبعیض دربارهی اقلیتهای قومی، زبانی و مذهبی پایان بخشیده شود».
او افزوده است: «در این بخش خرسندیم که مقامهای مسئول برخی از مشورتهای مشفقانهی ما را که میتواند به وضعیت کنونی و عدم شناسایی پایان بخشد، مورد توجه قرار دادهاند. فرمان رهبری طالبان در ماههای اخیر مبنی بر مجازات و محکومیت آن گروهی که عامدانه فارسیزدایی میکند، اقدام مناسبی است که امیدواریم مورد توجه و فعلیت قرار گیرد و بدنهی حکومت موانع برابر اجرای آن را بردارد.»
سرپرست سفارت ایران همچنین گفته است در مورد نحوهی ترکیب حاکمیت در افغانستان نیز نگاه آن کشور «دعوت مقامهای حکومت سرپرست برای مشارکت همهی افراد صالح از میان اقشار متنوع و مختلف افغانستان است».
او اضافه کرده است: «لذا با نگاهی بدون تبعیض، شایسته است همهی افرادی که فاقد جرم اثباتشده هستند، امکان مشارکت فراگیر اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را برای آبادی سرزمین خود پیدا کنند.»
کاظمی قمی در بخشی از این گفتوگو به حضور گروههای تروریستی در افغانستان نیز اشاره کرده و گفته است که او در مسیر تماسهای دیپلماتیک خود دریافته است که چند نوع نگرش نسبت به این گروهها در درون طالبان وجود دارد.
بهگفتهی آقای قمی، از جمله گروهی از افراد طالبان برخورد با گروههای تروریستی را بهدلیل همکاری گذشتهی آنان با طالبان سخت و غیراخلاقی میداند و گروهی دیگر به این باور دارد که «این شبکهها کارت بازی و معاملهی بزرگی برای آینده و در مسیر شناسایی حکومت سرپرست از سوی امریکا و دیگر کشورها هستند».
او افزوده است: «پژوهندگانی هم هستند که ابتلای حکومت سرپرست به شرایط کنونی را متأثر از اختلافات و کشاکشهای درون طالبان میدانند و برای تأیید فرضیهی خود به سخنان رهبری آنان که پیوسته خواهان پایان بخشیدن به دامنهی اختلاف درونسیستمی است، ارجاع میدهند.»
نمایندهی ویژه ایران گفته است: «از نگاه من، صرف نظر از هر سه نگرش فوق، آنچه بیش از همه مشهود است تبعات تداوم این وضعیت نامعلوم کنونی چه بر ثبات داخلی حکومت سرپرست و چه در رویکرد جمعی جامعهی جهانی در قبال آیندهی افغانستان و مردم آن کشور است. پردازش تصویر افغانستان و زدودن این اطلاق نیاز به برداشتن گام عملگرایانه و راسخی دارد. نمیتوان در برابر داعش موضع گرفت و در خصوص جریانهای دیگر که امنیت همسایگان افغانستان را به چالش گرفتهاند، سکوت پیشه کرد.»
کاظمی قمی در بخش دیگر از این گفتوگو به حضور مهاجران افغانستان در ایران نیز اشاره کرده و گفته است که نزدیک به شش میلیون مهاجر افغانستانی در ایران حضور دارند.
او گفته است که پس از رویکارآمدن دولت جدید آن کشور به ریاستجمهوری مسعود پزشکیان، از همان هفتههای اول گامهای جدی برای «سامان دادن» وضعیت مهاجران برداشته شده و مأموریت دستگاهها در این مسیر مشخص شده و دوباره به آقای پزشکیان فرستاده شده است.
قمی گفته است که شخصا وظیفهاش است که بهعنوان نمایندهی ویژه رییسجمهور ایران برای افغانستان پیگیر وضعیت مهاجران افغانستان باشد و مأموریتها در این زمینه را دنبال کند.
واکنش طالبان
حافظ ضیاءاحمد، معاون سخنگوی وزارت خارجهی طالبان در واکنش به اظهارات نمایندهی ویژه ایران گفته است که این گروه همهی شهروندان افغانستان را بهعنوان «رعیت» خود فکر میکند و هیچکس اجازهی برخورد تبعیضآمیز با آنان را ندارد.
او در یک پیام صوتی که از طریق رادیو و تلویزیون ملی افغانستان، که تحت کنترل طالبان فعالیت میکند، منتشر شده، گفته است که این گروه بر تمام قلمرو افغانستان کنترل دارد و به کسی اجازه نمیدهد که از خاک افغانستان علیه سایر کشورها تهدیدی ایجاد کند.
طالبان پیش از این نیز حضور گروههای تروریستی در افغانستان و استفادهی آنان از خاک این کشور علیه سایر کشورها را رد کردهاند.
این گروه بهتازگی اعلام کرده است که گروهی از افراد شاخهی خراسان داعش را بازداشت کرده است که در پاکستان آموزش دیده و مسئول حمله بر گردشگران در بامیان و حمله در برابر ریاست تعقیب احکام و فرامین این گروه در کابل بودهاند.