گروهی از چهره‌های سیاسی موسوم به «شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» در سالگرد حمله دهه هفتاد طالبان به شهر مزار شریف که گفته می‌شود در جریان آن صدها نفر کشته شدند، «بر مسئولیت تاریخی و حقوقی جامعه جهانی در مستندسازی، شناسایی عاملان و تأمین عدالت برای قربانیان تأکید کرده است.»
این شورا امروز (جمعه، ۱۷ اسد) با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «ما از نهادهای بین‌المللی، دادگاه‌های ذی‌صلاح و وجدان‌های بیدار جهانی می‌خواهیم تا صدای این قربانیان خاموش‌مانده را بشنوند و اجازه ندهند تاریخ با فراموشیِ جنایت، بار دیگر تکرار شود.»
به گفته‌ی نهادهای حقوق بشری، طالبان در ۱۷ اسد ۱۳۷۷ با تصرف دوباره شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ دست به کشتار زدند. این گروه در سال ۱۳۷۶ نیز مزار شریف را تصرف کرده بودند، اما با قیام مردمی مجبور به عقب‌نشینی شده بودند.
دیدبان حقوق بشر در گزارشی به نقل از شاهدان عینی گفته است که طالبان با ورود در سال ۱۳۷۷ با راه‌اندازی کشتار انتقام‌جویانه، «دیوانه‌وار» هر جنبنده‌ای را تیرباران کردند.
اکثریت قربانیان این کشتار هزاره‌ها بودند. گفته می‌شود که ملا عبدالمنان نیازی، والی آن زمان طالبان در بلخ به هزاره‌های شیعه دستور داده بود که «سنی شوند یا افغانستان را ترک کنند یا کشته خواهند شد.»
دیدبان حقوق بشر شمار قربانیان این کشتار را حدود دو هزار غیرنظامی و شاید هم بیشتر اعلام کرده است، اما رهبران حزب وحدت، تعداد قربانیان را بیشتر از ۱۰ هزار نفر می‌دانستند.
«شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان» که برخی از رهبران حزب وحدت عضو آن است، گفته که بین هشت تا دوازده هزار نفر از باشندگان شهر مزار شریف، به‌شمول زنان، کودکان و سالخوردگان، به‌صورت سیستماتیک قتل‌عام شدند.
این شورای افزوده است: «اجساد قربانیان، در کوچه‌ها، مساجد، مکاتب و حتی شفاخانه‌ها به‌صورت وحشیانه مثله شدند و ساکنان شهر در آتش یک نسل‌کشی آشکار سوختند.»
شورای مقاومت برای نجات افغانستان، ۱۷ اسد را «روزی سیاه در تقویم عدالت و انسانیت و لکه پاک‌ناشدنی از یکی از هولناک‌ترین جنایت‌های ضدبشری در تاریخ معاصر افغانستان» خوانده است.
در جریان تصرف شهر مزار شریف توسط طالبان، هشت دیپلمات و یک خبرنگار ایرانی نیز قنسولگری ایران در این شهر کشته شدند.
وزارت خارجه‌ی ایران در بیانیه‌ای به مناسبت بیست‌وهفتمین سالگرد این حمله به گفته است که همچنان بر لزوم روشن‌شدن ابعاد این «جنایت تروریستی» از جمله شناسایی عاملان و آمران آن تأکید دارد.
هرچند طالبان مسئولیت کشتار دیپلمات‌های ایران را برعهده نگرفتند، اما ایران در دهه هفتاد این گروه را مسئول اعلام کرد. طالبان سپس مدعی شدند که دیپلمات‌ها و خبرنگار ایرانی توسط «نیروهای خودسر» به قتل رسیده‌اند.