رزا اوتنبایوا، رییس هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) هشدار داده است که در پی بازگشت گستردهی مهاجران، برای جلوگیری از بحران به کمک فوری و گستردهی جامعهی جهانی نیاز است.
او از گذرگاه اسلامقلعه، جایی که روزانه صدها خانوادهی مهاجر از ایران به افغانستان بازگردانده میشوند، بازدید کرده و گفته است که روند بازگشت با خستگی، آسیبهای روانی و آیندهی نامعلوم به همراه است.
بهگفتهی او، زنان و کودکان بیش از دیگران در معرض خطر قرار دارند و دسترسی محدودی به خدمات دارند.
نمایندهی سازمان ملل متحد بر حمایت فوری جامعهی جهانی تأکید کرده است که بازگشت ۱.۳ میلیون مهاجر در سال ۲۰۲۵، بر ظرفیت محدود و شکنندهی کشور، در حالی که ۷۰ درصد جمعیت در فقر بهسر میبرند، فشار مضاعف وارد کرده است.
او هشدار داده است که سازمانهای حامی و طالبان چمپوشی نکنند، زیرا «هزینهی عدم اقدام با ازدسترفتن جان مردم سنجیده خواهد شد».
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نیز میگوید که در حال ارائهی کمکهای اضطراری برای مهاجران بازگشته به افغانستان است، اما بودجه در حال اتمام است.
ایران پس از جنگ با اسرائیل، اخراج مهاجران افغانستان را تشدید کرد. وزیر داخلهی ایران میگوید که تا کنون بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار مهاجر بدون مدرک به افغانستان اخراج شدهاند.
پاکستان نیز اقامت بیش از یک میلیون مهاجر را تمدید نکرده و این دسته از مهاجران در معرض اخراج قرار دارند.
سازمان بینالمللی مهاجرت میگوید که طی دو سال اخیر حدود چهار میلیون مهاجر از ایران و پاکستان بازگشتهاند.
این سازمان گفته است که بدون همکاری منطقهای و حمایت فوری بینالمللی، بحران بازگشت مهاجران میتواند به یک بحران انسانی گستردهتر با عواقب شدید برای افغانستان و فراتر از آن تبدیل شود.
در حال حاضر یکی از مشکلات جدی بازگشتکنندگان، نبود سرپناه است. پس از آغاز موج گستردهی بازگشت، شهرهای افغانستان با کمبود خانه مواجه شدهاند و اجاره ملک بهشدت افزایش یافته است.
استفانی لوز، رییس برنامهی اسکان بشر سازمان ملل متحد در افغانستان میگوید که بسیاری از مهاجران بازگشتکننده به افغانستان جایی برای رفتن ندارند.