وزارت خارجهی طالبان میگوید که در واکنش به گزارش مشترک دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و دفتر حقوق بشر این سازمان در مورد انتقامجویی از بازگشتکنندگان به افغانستان، شماری از مسئولان یوناما را احضار کرده است.
ضیاءاحمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجهی طالبان با نشر اعلامیهای در ایکس گفته است که از یوناما خواسته شده است که «در روش کنونی گزارشدهی بازنگری جدی کند».
او افزوده است که پس از نشر گزارش یوناما و دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد، به دستور نخستوزیر طالبان یک کمیسیون برای بررسی آن تشکیل شد.
ضیاءاحمد تکل گفته است که ریاست این کمیسیون را وزارت خارجهی طالبان به عهده داشت و وزارتهای امر به معروف و نهی از منکر و امور داخله، و ریاست عمومی استخبارات این گروه عضو آن بودهاند.
او افزوده است که این کمیسیون دریافت که در گزارش سازمان ملل متحد به برخی «اقدامات مثبت» بهطور محدود اشاره شده «اما در مجموع بهجای کمک به مهاجران بازگشته، تلاش شده با بازی با کلمات، واقعیتها تحریف و با مغشوش کردن اذهان، مهاجران نگران شوند».
معاون سخنگوی وزارت خارجهی طالبان افزوده است: «گزارش بیشتر به بازتاب تجربیات فردی معدودی پرداخته که براساس ادعاها، با مشکلات روبهرو شدهاند، در حالی که به تجربیات مثبت میلیونها افغان که در شرایط امن، با عزت و با ثبات به کشور بازگشتهاند، هیچ اشارهای نشده است.»
او اضافه کرده است که در این گزارش «از اصطلاحاتی استفاده شده که رنگوبوی سیاسی دارند و اصل بیطرفی را زیر سؤال میبرند، مانند ادعاهای انجام شکنجه، بازداشت خودسرانه، انتقامگیری و بدرفتاری».
معاون سخنگوی وزارت خارجهی طالبان گفته است که «گزارش براساس ادعاها و رویدادهای بسیار محدود تهیه شده و تلاش شده بر مبنای چند مورد، وضعیت کل کشور قضاوت شود؛ همچنین ادعاهایی کلی و غیرمشخص مطرح شده که بهدلیل ابهام در مکان، شخص و زمان، بررسی آنها ناممکن است».
او گفته است: «در مجموع، گزارش براساس روشهای غیرمعیاری عمدتا بر جنبههای منفی تمرکز کرده و پیشرفتهای مثبت نادیده گرفته شدهاند. در بازی با الفاظ، تصویر رویدادها بزرگنمایی شده و به آنها رنگوبوی زبانی، قومی و سیاسی داده شده است.»
ضیاءاحمد تکل گفته است که مسئولان بخش حقوق بشر یوناما روز سهشنبه هفتهی پیش (۱۴ اسد) به وزارت خارجه احضار و نکات فوق به صراحت به آنان بیان شد.
او گفته است: «تأکید گردید که [آنان] در روش کنونی گزارشدهی بازنگری جدی کنند و برای رفع کاستیهای علمی و فنی ذکرشده، گامهای عملی بردارند و در صورت ادامهی تخلفات مشابه، نظام (طالبان) خود را مکلف میداند که در برابر چنین گزارشهای بیاساس که با هدف مغشوش کردن اذهان منتشر میشود، اقدام مناسب اتخاذ کند.»
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) و دفتر حقوق بشر این سازمان روز دوم اسد با نشر یک گزارش مشترک گفتند که مقامها و نظامیان حکومت پیشین، فعالان زن، خبرنگاران و فعالان مدنی که بهصورت غیرداوطلبانه به افغانستان بازگردانده شدهاند، با انتقامجویی و شکنجه از سوی طالبان مواجه شدهاند.
براساس این گزارش، این افراد با موارد جدی نقض حقوق بشریشان، از جمله «شکنجه و بدرفتاری، دستگیری و توقیف خودسرانه و تهدید به امنیت فردی از سوی مقامهای حاکم (طالبان)» مواجه شدهاند.
یوناما و دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد این گزارش را براساس مصاحبههای انجامشده با ۴۹ نفر در سال ۲۰۲۴ میلادی تهیه کردهاند.
در این گزارش آمده بود که مقامها و نظامیان پیشین در مصاحبههای خود «آشکار ساختند که از زمان برگشتشان به کشور بهدلیل ترس از آزارواذیت توسط مقامهای حاکم (طالبان) مجبور گردیدهاند تا در خفا زندگی نمایند».
شماری از مقامها و نظامیان پیشین نیز به یوناما گفته بودند که پس از اخراج به افغانستان، از سوی طالبان مورد شکنجه و آزارواذیت قرار گرفتهاند.