အီယိုရီ/People’s Spring
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက လူပုဂ္ဂိုလ်အချို့အား အများမျက်မှောက် အမှုစစ်ဆေးခြင်းမပြုဘဲ သေဒဏ်ချမှတ်ကာ ကွပ်မျက်ရန်ရှိသည်ဆိုသည့် သတင်းများအား မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုယန္တရား(IIMM)က အနီးကပ် စောင့်ကြည့်နေကြောင်း ယမန်နေ့(စက်တင်ဘာ ၂၃ရက်)တွင် သတင်းထုတ်ပြန်သည်။
“တရားမျှတသောအမှုစစ်ဆေးစီရင်မှု ဖြစ်စေသည့် အခြေခံလိုအပ်ချက်များအား မကျင့်သုံးဘဲ သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်း သို့မဟုတ် အချိန်တစ်ခုအထိ ချုပ်နှောင်ထားခြင်းသည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှု သို့မဟုတ် စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်နိုင်သည်”ဟု ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှ ဖွဲ့စည်းထားသည့် IIMM က သတိပေးထားသည်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက တရားမျှတသောအမှုစစ်ဆေးစီရင်မှုဖြစ်စေသည့် အခြားသောအာမခံချက်များကို ကျင့်သုံးခြင်း ရှိ၊ မရှိ သံသယဖြစ်ဖွယ်ရှိသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း၊ သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်းများ လုပ်ဆောင်ပါက လူသားမျိုးနွယ်အပေါ်ကျူးလွန်သည့် ရာဇဝတ်မှု သို့မဟုတ် စစ်ရာဇဝတ်မှု မြောက်နိုင်သည်ဟု အထက်ပါကုလယန္တရားက ထပ်မံသတိပေးသည်။
တရားမျှတသောအမှုစစ်ဆေးစီရင်မှု၏ အခြေခံအာမခံချက်များကို ချိုးဖောက်ပြီး သေဒဏ်ချမှတ်ခံရသော လူပုဂ္ဂိုလ်များနှင့် ၎င်းတို့အား တရားစွဲဆိုထားသော အမှုများကို ယန္တရားက စောင့်ကြည့်နေပြီး အချက်အလက်များ စုဆောင်းလျက်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။
IIMM ယန္တရားကရရှိထားသည့် အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်း ရန်ကုန်မြို့ရှိ အင်းစိန်ထောင်၌ လျှို့ဝှက်စွာအမှုစစ်ဆေးပြီး သေဒဏ်ချမှတ်ထားသော လူပုဂ္ဂိုလ်များသည် ကွပ်မျက်မှုကို ကြုံတွေ့ရနိုင်သည်ဟုဆိုသည်။
ရန်ကုန်မြို့ အင်းစိန်ထောင်အတွင်း အဓမ္မဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ခံထားရသူ လူငယ်အချို့ကိုစစ်ကောင်စီက ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ကြိုးပေးကွပ်မျက်မည်ဆိုသော သတင်းများ ကျယ်ပြန့်စွာ ထွက်ပေါ်နေသော်လည်း ယနေ့(စက်တင်ဘာ ၂၄ရက်) နံနက်ပိုင်းအထိ အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။
စစ်ကောင်စီသည် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အထင်ကရနိုင်ငံသမားနှစ်ဦးဖြစ်သည့် ဦးဂျင်မီ၊ ကိုဖြိုးဇေယျာသော်နှင့် ကိုလှမျိုးအောင်၊ ကိုအောင်သူရဇော်တို့ကို ၂၀၂၂ ဇူလိုင် ၂၃ရက်တွင် ကြိုးပေးကွပ်မျက်ခဲ့သည်။ အဆိုပါကြိုးပေးကွပ်မျက်မှုသည် မင်းအောင်လှိုင်ခေါင်းဆောင်သော အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ၏ ပထမဆုံးကြိုးပေးသတ်ဖြတ်မှုဖြစ်ပြီး နှစ်ပေါင်း ၅၀ နီးပါးအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်လည်း ဖြစ်သည်။
၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီသည် ဒီမိုကရေစီအရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ပြည်သူ ၁၆၇ဦးကို သေဒဏ်ချမှတ်ထားကြောင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း(AAPP)က ထုတ်ပြန်ထားသည်။