မြန်မာပြည်တွင်းက စက်သုံးဆီ အရောင်းဆိုင်တွေအနေနဲ့ တစ်ဦးချင်းလာရောက် ဝယ်ယူသူတွေအတွက် ဆိုင်မှာ ရောင်းဖို့မရှိဘဲ ပြတ်လပ်မှုရှိခဲ့ရင် အရေးယူခံရမယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံစက်သုံးဆီ တင်သွင်းရောင်းချဖြန့်ဖြူးရေးအသင်း (MPTA)က အသိပေးထားပါတယ်။
စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေကို တစ်ဦးချင်းလာရောက်ဝယ်ယူသူတွေအတွက် ရောင်းချပေး ဖို့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ခွင့်ပြုပေးထားတာဖြစ်ပြီး လက်ကားပို့ဆောင်ရောင်းချတာတွေရပ်ဆိုင်းဖို့ လိုတယ်လို့ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေကို အသိပေးထားတာဖြစ်ပါတယ်။
မတ်လ ၁၀ ရက်ကပြုလုပ်တဲ့ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေအတွက် Normal PO ဝေပေးခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းညှိနိူင်းအစည်းအဝေးမှာ စစ်ဆေးရေးအရာရှိချုပ်က အဲဒီလို ညွှန်ကြား ထားတာဖြစ်တယ်လို့ စာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်တွေ အနေနဲ့ လက်ကားအရောက်ရောင်းချနေတာကြောင့် ဆီပြတ်လပ်ရတာဖြစ်ပြီး လက်လီမရောင်းနိုင်ဘဲ ဆီပြတ်လပ်ရင်အရေးယူမယ်ဆိုပြီး ဖော်ပြထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင်ဖွင့်လှစ်ထားသူတချို့ကတော့ စက်သုံးဆီပြတ်လပ်ရတာဟာ လက်ကားပို့ ဆောင်ရောင်းချတာထက် ဆီတင်သွင်းတဲ့ကုမ္ပဏီတွေက ခွဲတန်းအပြည့်မပေးဘဲ ရောင်းပေးနေတာကြောင့်လို့ ဆိုပါတယ်။
အလတ်စားစက်သုံးဆီလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက "ကုမ္ပဏီတွေကဆီကို ထိန်းရောင်းပေးနောတွေ တဆင့်ခံဆိုင်တွေအနေနဲ့ ရောင်းရတာအလျင်မမီဘူး။ လက်ကားပြန်ရောင်းတယ်ဆိုတာကလည်း တချို့တလေလောက်ပဲ လုပ်တာ။ အကုန်လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး"လို့ပြောပါတယ်။
ပြည်ပကတင်သွင်းတဲ့စက်သုံးဆီတွေကို ကန့်သတ် စိစစ်မယ်ဆိုပြီး ဒုတိယစစ်ခေါင်းဆောင် ဒုဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ထုတ်ဖော်ပြောလိုက်ပြီးတဲ့နောက်မှာ စက်သုံးဆီတင်သွင်းတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေက တဆင့်ခံဝယ်ယူတဲ့ အသေးစား၊ အလတ်စား စက်သုံးဆီဆိုင် တွေကို ခွဲတမ်းရောင်းချပေးမှုတွေ လျှော့လာတာကြုံနေရတယ်လို့ ဆီလုပ်ငန်းရှင်တွေက ဆိုပါတယ်။
ဒါကြောင့် စစ်ကောင်စီက စက်သုံးဆီတင်သွင်းခွင့်ပမာဏကို စိစစ်လျှော့ချလာရင် စျေးကွက်အတွင်းဆီပြတ်လပ်နိုင်တယ်လို့ ဈေးကွက်စောင့်ကြည့်သူတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
လက်ရှိမှာတော့ ကမ္ဘာ့ရေနံစိမ်းစျေးဟာ ကျဆင်းနေတာကြောင့် ပြည်တွင်းစက်သုံးဆီစျေးနှုန်းဟာလည်း ပြန်လည်ကျဆင်းလာပါတယ်။
ဒီနေ့မှာ ရန်ကုန်မြို့ကစက်သုံးဆီဆိုင်တွေက အောက်တိန်း-92တစ်လီတာကို ကျပ် ၂၀၁၀ ၊ အောက်တိန်း-95 တစ်လီတာကို ကျပ် ၂၀၉၅ ၊ ဒီဇယ်တစ်လီတာကို ကျပ် ၂၀၂၀ နဲ့ ပရီမီယံဒီဇယ်တစ်လီတာကို ကျပ် ၂၁၀၀ ကျပ်နဲ့ရောင်းချနေရာ သုံးရက်အတွင်းစက်သုံးဆီ အမျိုးအစား တစ်ခုချင်းအလိုက် တစ်လီတာကို ၂၀၀ ကျပ်နီးပါးကျဆင်းခဲ့တယ်လို့ စျေးကွက်စာရင်းတွေအရ သိရပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်၊ မြစ်ကြီးနားမြို့က စက်သုံးဆီဆိုင်တွေမှာ တန်းစီစနစ်နဲ့ ဆီထုတ်ယူကာ ဆိုင်အနီးမှာပဲ ဈေးတင်ရောင်းနေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်တာ၊ အကန့်အသတ်နဲ့ ရောင်းချတာတွေ ကြုံတွေ့နေရပြီး ဆိုင်ကယ်တွေနဲ့ အကြိမ်ကြိမ်တန်းစီ ဆီထုတ်ယူနေကာ ဆိုင်အနီးမှာပဲ ဈေးတင်ပြန်လည်ရောင်းချနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဆီတန်းစီသူ အမျိုးသမီးတယောက်က “ဆီပန့်ဆိုင်ကြီးတွေမှာက တန်းစီစနစ်နဲ့ အချိန်ကန့်သတ်ပြီး ဆီရောင်းပေးတယ်။ လီတာနဲ့တောင် မဟုတ်တော့ဘူး။ တစီးကို နှစ်ထောင်ဖိုး သုံးထောင်ဖိုး ရောင်းပေးတယ်။ အဲ့ဒီမှာ တချို့ဆိုင်ကယ်တွေက အတင်းတိုး တန်းစီ၊ ဆီထည့်ပြီးရင် အဲ့နားမှာပဲ ဆိုင်ကယ်ထဲကဆီကို ပိုက်နဲ့စုပ်ထုတ်ပြီး ပြန်ရောင်း။ ခုနက ဆီထုတ်ပြီးသားဆိုင်ကယ်က အတင်းပြန်တိုးပြီး ဆီထုတ် ပြန်ရောင်းနဲ့ ဖြစ်နေတာ” လို့ ပြောပါတယ်။
မြစ်ကြီးနားမြို့က စက်သုံးဆီ ပန့်ဆိုင်ကြီးတချို့ဟာ ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ထားပြီး ဆီရောင်းချမှုမရှိဘဲ တချို့ဆိုင်တွေမှာသာ ဆီလက်ကျန်နည်းပါးတဲ့အတွက် အကန့်အသတ်နဲ့ ရောင်းချနေချိန်မှာ လမ်းဘေး ဆီဆိုင်ငယ်လေးတွေမှာတော့ တန်ဖိုးမြင့်မားစွာနဲ့ ဆီအကန့်အသတ်မရှိ ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။
ရန်ကြီးအောင်ရပ်ကွက်မှာနေထိုင်တဲ့ အမျိုးသားတယောက်က “စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်တာတွေ ကြုံရပြီးနောက်ပိုင်းမှာ လမ်းဘေးဆီဆိုင်လေးတွေ အတော်များများ တွေ့လာရတယ်။ အဲ့ဒီဆိုင်လေးတွေက ဆီဆိုင်ကြီးတွေမှာ အကြိမ်ကြိမ်တန်းစီပြီး သူတို့ဆိုင်လေးတွေမှာ ဈေးတင်ပြီးရောင်းတယ်။ 92 ဆီ တလီတာ ၆,၀၀၀ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ ကြိုက်သလောက် ဝယ်လို့ရတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။
စက်သုံးဆီ တင်သွင်းသိုလှောင်ဖြန့်ဖြူးခြင်းလုပ်ငန်း ကြီးကြပ်ရေးကော်မတီရဲ့ သြဂုတ် ၁၈ ရက်အတွက် စက်သုံးဆီ ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဟာ မြစ်ကြီးနားမြို့နယ်မှာ 92 တလီတာကို ၂,၄၁၅ ကျပ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပေမဲ့ စက်သုံးဆီ ရောင်းချပေးနေတဲ့ ဆီပန့်ဆိုင်တချို့မှာတော့ လီတာနဲ့ မရောင်းချပေးတော့ဘဲ ဆိုင်ကယ်တစီးကို ၂,၀၀၀ ကျပ်ဖိုး၊ ၃,၀၀၀ ကျပ်ဖိုး ရောင်းချပေးနေပြီး လမ်းဘေးဆီဆိုင်လေးတွေမှာတော့ တလီတာ ၆,၀၀၀ ကျပ်နဲ့ လိုသလောက် ဝယ်ယူနိုင်ပါတယ်။
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ လိုင်စင်ရ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင် ၁၅၀ ကျော်ရှိကာ မြစ်ကြီးနား မြို့နယ်အတွင်း လိုင်စင်ရ စက်သုံးဆီအရောင်းဆိုင် ၃၀ ကျော် ရှိပေမဲ့ အချိန်အကန့်အသတ်နဲ့သာ ရောင်းချတဲ့အတွက် ပြည်သူတွေအနေနဲ့ စက်သုံးဆီရရှိရေး တန်းစီတိုးဝှေ့ ဝယ်ယူနေရပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ဩဂုတ် ၁၄၊ ၁၅ ရက်တွေမှာ စက်သုံးဆီတင်သင်္ဘော ၅ စီး ဆိုက်ကပ်ကာ ဂါလန် ၁၃ သိန်း လောက် ဆိပ်ကမ်းချနေပြီး ဩဂုတ် ၁၈ ရက်နဲ့ ၁၉ ရက်တွေမှာ စက်သုံးဆီတန်ချိန် ၄၃,၀၀၀ ထပ်မံဝင်ရောက်လာဖို့ ရှိသလို အရန်ဆီလည်း အသင့်ရှိတာကြောင့် ဆီပြတ်လပ်မှာကို မစိုးရိမ်ကြဖို့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောဆိုထားပေမယ့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနဲ့ မြို့နယ်အတော်များများက ဆီဆိုင်တွေမှာ ဆီပြတ်လပ်မှုတွေ မကြာခဏဖြစ်နေပြီး ဆီဈေးနှုန်းကြီးမြင့်တာ၊ လိုအပ်တဲ့ဆီ အမျိုးအစားမရှိတာ၊ လိုသလောက် ဝယ်မရတာ၊ အချိန်ကြာမြင့်စွာ စောင့်ဆိုင်းတန်းစီဝယ်ယူရတာ စတဲ့ အခက်အခဲတွေ ပြည်သူတွေ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေကြရပါတယ်။
