စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ် အင်အား ၁၅၀ ကျော်ပါ စစ်ကြောင်းနဲ့ National Revonary Guards - NRG (Salingyi) တပ်ဖွဲ့ အပါအဝင် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး ပူးပေါင်းတပ်တွေ တိုက်ပွဲ ဖြစ်ပွားခဲ့တယ်လို့ တာဝန်ရှိသူတွေဆီက သိရပါတယ်။

မေ ၈ ရက် မနက်အစောပိုင်းက စတင်ကာ မြိုင်မြို့ပေါ်က အင်အား ၁၅၀ ကျော်ပါ စစ်ကြောင်းက ဆားလင်းကြီးနယ်ထဲကို စစ်ကြောင်းစတင်ထိုးလာခဲ့တာဖြစ်ပြီး ညနေ ၃ နာရီခွဲလောက် ဆားလင်းကြီးနယ် အိုမထန်းတော ဇက်(​လှေဆိပ်)အရောက်မှာ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်တပ်ဖွဲ့က မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ National Revonary Guards-NRG (Salingyi) တပ်ဖွဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်သူရိန်က ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

“ပထမ ကျနော်တို့မဟာမိတ်တွေဘက်ကနေ မိုင်းအရင်ဆွဲတာ၊ ၃ ယောက် လေပေါ်ကို မြောက်တက်ပြီးတော့ကို သေတာဗျ။ အဲ့ဒါကြောင့် ဒေါသထွက်သွားတာလားမသိဘူး၊ ပြည်သူပိုင် စျေးဆိုင်တန်းတွေကို မီးရှို့တယ်။ အဲ့စျေးဆိုင်တွေမှာ အရင်က လူရှိတယ်။ ဒီကောင်တွေ စစ်ကြောင်းကို ကြောက်လို့ ရတာဆွဲပြေးရတော့တာပဲဗျာ။ ပြီးတော့ ဇက်ဆိပ်ကနေ မုံရွာဘက်ကမ်းကို ကူးဖို့ ဇက်တွေပေါ် ဒီကောင်တွေ တက်တဲ့အချိန် ကျနော်တို့ အရဲစွန့်ပြီး ဝင်တိုက်တာ ပွဲစတော့တာပါပဲ။ ဒီကောင်တွေ သေတာနဲ့ ဒဏ်ရာရတာကတော့ သေချာတဲ့ ဖရဲသီးသတင်းပါခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ ပွဲတွေဆက်နေလို့ ကျည်ဖိုးတွေလည်း လိုအပ်နေပါတယ်ဗျ။”

အဆိုပါ ဇက်(လှေ)ပေါ်တက်နေဆဲ  စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်တွေက ၄၀ မမ၊ လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ မီတာ ၁၀၀ ခန့်ကနေ ပစ်ခတ်ခဲ့ရာမှ မိနစ် ၄၀ လောက်အထိ အပြန်အလှန် ထိတွေ့တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်က တပ်ဖွဲ့ဝင် ၁၀ ဦး သေဆုံးကာ ၅ ဦး ဒဏ်ရာထပ်မံရရှိခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်ဘက်က သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရတာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သတင်းထုတ်ပြန်ထားတာမျိုးတော့ မတွေ့ရသေးပါဘူး။

ဆားလင်းကြီးမြို့ခံ ဘုန်းကြီးတပါးက “မနေ့ နေ့လယ်ကတည်းက မိုင်းကွဲသံတွေ၊ စက်သေနတ်နဲ့ ပစ်ခတ်တာတွေ ကြားနေရတာ။ အဲ့နေရာတွေက စစ်တပ်စစ်ကြောင်းထိုးခဲ့တဲ့ နေရာတွေချည်းပါပဲ။ မနှစ်ကလည်း ဒီလိုအချိန်ပဲ ဦးဇင်းတို့နယ်ထဲက ဖိုလ်ဝင်တောင်အရှေ့ဘက်က လူငယ်လေးနှစ်ဦးကို ဖမ်းသွားပြီး တောင်အနောက်ဘက်ခြမ်းက မင်စုရွာဘက်မှ သတ်ပြီးထားပစ်ခဲ့တယ်” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

အဆိုပါတိုက်ပွဲတွေကို National Revolutionary Guards-NRG (Salingyi)၊ Chindwin Dynamite၊ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်တပ်ဖွဲ့တို့က ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး တိုက်ပွဲအတွင်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်သားတဦး ကျည်ထိမှန် (မစိုးရိမ်ရ) ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီ အကြမ်းဖက်စစ်ကြောင်းထိုး ဝင်ရောက်မှုကြောင့် ဒေသခံပြည်သူ သောင်းဂဏန်းလောက် စစ်ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။

ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်ထဲက ထန်တောရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်က မေ ၈ ရက် ညနေ ၃ နာရီကျော်မှာ မီးရှို့တာကြောင့် လူနေအိမ် ၁၅ လုံးကျော်နဲ့ ဆိုင်ကယ်အစီး ၂၀၀ ကျော် မီးလောင်ဆုံးရှုံးသွားတယ်လို့ ထန်တောရွာ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။

အဆိုပါစစ်သားတွေဟာ အင်အား ၂၀၀ ကျော်နဲ့ စလင်းမြို့ကနေ ဆားခါးရွာ၊ ရေခါးရွာ၊ ဖောင်းကတာရွာကိုဖြတ်ပြီး ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီဝင်းအ‌တွင်း‌ ဝင်ရောက်ညအိပ်ကာ မေ ၈ ရက် မနက်မှာ ထန်တောရွာကို ဝင်ရောက်ယာယီတပ်စွဲကာ ချက်ပြုတ်စားသောက်ပြီး အခုလို မီးရှို့သွားတာလို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ထန်တောရွာသားတဦးက “အစပိုင်းကတော့ ရွာထဲမှာ ချက်ပြုတ်စားသောက်ပြီး မုံးရွာဘက်ပြန်ဖို့ရာ ဇက်ဆိပ်ကမ်းကို သွားတဲ့အချိန် မိုင်းပေါက်ကွဲအသံနှစ်ခု ကြားလိုက်တယ်။ ဘယ်ဘက်က ဖောက်ခွဲတယ် ဆိုတာတော့ အတိအကျမသိဘူး။ ကွဲတာက ညောင်ပင်ကြီးသစ်ကွင်းနဲ့ ချင်းတွင်းမြစ်ကမ်းဘေး ဇက်ဆိပ်အနီးအနားက ပေါက်ကွဲတာ။ အဲ့ပေါက်ကွဲသံကြားရပြီး သစ်ကွင်းဘေးအနီးက အိမ်တွေကို မီးရှို့တော့တာပဲ။ နောက်ပြီး ကျနော်တို့ဘက်က အလုပ်သမားတွေက မုံရွာဘက် အလုပ်သွားလုပ်တဲ့အခါ ဆိုင်ကယ်တွေကို မုံရွာဘက်ခြမ်းမယူဘဲ ဇက်ဆိပ်အနီးအနားမှာ အပ်ပြီး ထားခဲ့တဲ့ ဆိုင်ကယ်တွေကိုလည်း မီးရှို့သွားတယ်။ အစီးအရေအတွက်က အတော်များမယ်။ ခန့်မှန်းခြေဆိုရင် ၂၀၀ အထက်မှာရှိမယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်မီးရှို့တဲ့ ထန်တောရွာဟာ မုံရွာမြို့ရဲ့တဖက်ကမ်း ချင်းတွင်းမြစ်အနောက်ဘက်မှာ တည်ရှိတဲ့ ကျေးရွာဖြစ်သလို ညောင်ပင်ကြီး၊ ရွာရှည်၊ ထန်တော သုံးရွာစပ်တန်းရွာရှိတဲ့ ကျေးရွာတွေလည်းဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ထီးချိုင့်နဲ့ ဒီပဲယင်းနဲ့ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်တို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့တာကြောင့် အဘွားအို ၂ ဦးသေဆုံးပြီး ပြည်သူထောင်နဲ့ချီ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေကြရတယ်လို့ ဒေသခံတွေတွေက ပြောပါတယ်။

ထီးချိုင့်မြို့နယ်အတွင်း အိမ်ခြေ ၁၀၀ ကျော်ရှိတဲ့ သခွတ်ချောင်ရွာကို စစ်ကောင်စီက ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်နေ့ ညနေ ၅ နာရီမှာ မီးရှို့နေတာလို့ ဆိုပါတယ်။

ထီးချိုင့်ဒေသခံတဦးက “ဆူးပုတ်ချောင်၊ အလယ်တော၊ အင်ကြင်းကုန်၊ လေသာရွာတွေကို မီးရှို့ခဲ့‌တဲ့ စခတွေပါ။ ဘာကြောင့်မီးရှို့တာလဲဆိုတော့ မြေပြင်မှာတိုက်ပွဲလည်း မရှိဘဲနဲ့ကို ရှို့နေကြတာ။ အရင်ကတော့ ကိုယ့်လယ်ကိုယ် လုပ်စားနေတာ။ ဒီလိုသာ စစ်ကောင်စီက ‌လုပ်နေလို့ကတော့ ကျနော်တို့ PDF တွေနဲ့ ပူးပေါင်းတိုက်ရုံပဲရှိတော့မယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ထီးချိုင့်မြို့နယ်အတွင်း စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မူးယစ်ဆေးဝါးရောင်းချသုံးစွဲမှုနဲ့ သစ်မှောင်ခိုကူးမှုတွေ တနေ့တခြား ပိုများလာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အလားတူ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ ညောင်လှကျေးရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်က နေ့လယ် ၂ နာရီကနေ ည ၆ နာရီကျော်အထိ မီးရှို့နေတယ်လို့ ညောင်လှဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

“စခတွေက ဒီပဲယင်းမြို့ကနေ အင်အား ၆၀ ကျော် စစ်ကြောင်းထိုးလာတယ်။ နေ့လယ်ရောက်တော့ ကျနော်တို့ရွာကို မီးရှို့တယ်။ ဘာကြောင့်မီးရှို့တာလဲဆိုတော့ သူတို့ ကျနော်တို့ရွာထဲမဝင်ခင် PDF နဲ့ တိုက်ပွဲခဏဖြစ်သေးတယ်။ နှစ်ဖက်အကျအဆုံးတော့ မသိဘူးဗျ။ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းလည်း မီးရှို့နေတယ်လို့ သိရတယ်ဗျ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းကတော့ ယဉ်ကျေးလိမ္မာကျောင်းဖွင့်သင်‌ပေးနေတာတော့ ရှိတယ်။ လက်ယက်ကုန်းကို စစ်ကောင်စီလေယာဉ်နဲ့ပစ်လို့ ကျောင်းသားတွေ သေတာလိုမျိုး မဖြစ်ရအောင် ပုန်းကျင်းတွေတူးထားတာတွေတော့ ရှိတယ်ဗျ။ အဲတာတွေမြင်လို့ ဘုန်းကြီးကျောင်းကို မီးရှို့နာဖြစ်နိုင်တယ်” လို့ ညောင်လှဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

အိမ်ခြေ ၁၀၀၀ ကျော်ရှိ ညောင်လှကျေးရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဒုတိယအကြိမ်မီးရှို့တာ ဖြစ်ပြီး ရွာထဲကနေ မထွက်သေးတာကြောင့် ဆုံးရှုံးမှုအခြေအနေ မသိရသေးဘဲ ပထမအကြိမ် မီးရှို့ခဲ့စဉ်က လူနေအိမ် ၄၇ လုံး၊ စပါးကျည်တိုက်တွေနဲ့ လယ်ထွန်စက်တွေပါ ဆုံးရှုံးခဲ့ရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ယင်းမာပင်ခရိုင် ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အတွင်း နိုဝင်ဘာ ၃၀ နဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်နေ့တွေက ကျေးရွာ ၄ ရွာကို စစ်ကောင်စီတပ်က မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့တာကြောင့် နေအိမ် ၂၅၀ နီးပါး မီးလောင်ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး အသက် ၉၀ နဲ့ ၈၅ နှစ်အရွယ် အဘွားအို ၂ ဦး မီးလောင်သေဆုံးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ရဲ့ မီးရှို့မှုကြောင့် နိုဝင်ဘာ ၃၀ ရက်နေ့က ထန်းဇင်ကျေးရွာမှာ နေအိမ် ၂၄ လုံး၊ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်နေ့က ဆားထုံးကျေးရွာမှာ နေအိမ် ၁၅၅ လုံး၊ လက်ပံကျွန်းကျေးရွာမှာ ၃၄ လုံး၊ တောကျောင်းကျေးရွာမှာ ၃၆ လုံး မီးလောင်ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

"ဆုံးရှုံးမှုအများဆုံးက ဆားထုံးရွာသစ်ဘက်က အများဆုံးပဲ။ အိမ်တွေမီးလောင်တော့ အဘွားအို ၂ ယောက်မှာ တယောက်က မျက်မမြင်၊ တယောက်က လေဖြတ်နေတဲ့ ဒုက္ခိတပါ။ မပြေးနိုင်လို့ မီးထဲပါပြီး သေကြရတယ်။ အဲ့ဒီနေ့က တရက်တည်းကို ပတ်ရှို့သွားတာ။ ရွာဒေသခံတွေ ၂၀၀၀ နီးပါး ထွက်ပြေးရတယ်" လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ဆားထုံးကျေးရွာ မီးရှို့ခံရမှုမှာ သေဆုံးသွားသူတွေဟာ အသက် ၉၀ ရွယ် အမြင်အာရုံချို့ယွင်းသူ ဒေါ်သန်းငွေနဲ့ အသက် ၈၅ နှစ်အရွယ် လေဖြတ်ဝေဒနာသည် ဒေါ်အမာကြီးတို့ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ 

ဒါ့အပြင် အဲ့ဒီကျေးရွာတွေက အသက်မပြည့်သေးတဲ့ လူငယ်တွေအပါဝင် ကျေးရွာပြည်သူတချို့လည်း ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ဆိုပါတယ်။

မီးလောင်နေတဲ့ နေအိမ်တွေကို ဒေသတွင်းရှိ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက ဝိုင်းဝန်းမီးငြှိမ်းသတ်ပေးခဲ့ပြီး မပြေးနိုင်တဲ့ သက်ကြီးရွယ်အိုတချို့ကိုလည်း လာရောက်ကယ်ထုတ်ပေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

လက်ရှိမှာတော့ ကျေးရွာ ၄ ရွာကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့တဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ဟာ ဆားလင်းကြီးမြို့ပေါ်မှာ တပ်စွဲထားပြီး ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်ကလည်း မြို့ပေါ်ရှိ လမ်းဆုံလမ်းခွတွေနဲ့ ရပ်ကွက်တွေမှာ ကင်းပုန်းချနေရာယူကာ ဒေသခံပြည်သူတွေကို စစ်ဆေးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။