အိန္ဒိယနဲ့ မြန်မာတိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်နိုင်မယ့် အိန္ဒိယ-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးစီမံကိန်းတခုဖြစ်တဲ့ စစ်တွေဆိပ်ကမ်းကို မကြာမီ ရက်ပိုင်းအတွင်း ဖွင့်လှစ်ဖို့ရှိနေပါတယ်။
လက်ရှိမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကာလကတ္တားဆိပ်ကမ်းကနေ စစ်တွေဆိပ်ကမ်းကို ဘိလပ်မြေ တန်ချိန် ၃,၀၀၀ ကျော် ပထမဆုံး စတင်သယ်ယူလာနေပြီး စစ်တွေရှိ အိန္ဒိယဆိပ်ကမ်းကို လာမယ့် မေလ ၉ ရက်နေ့မှာ ဖွင့်လှစ်သွားဖို့ ပြင်ဆင်နေပါတယ်။
အခုလိုတိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်မှုဟာ ရေရှည်မှာ အလုပ်မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ရခိုင်ကုန်သည်ကြီးတွေက သုံးသပ်ပြောပါတယ်။
ရခိုင်ကုန်သည်ကြီးတဦးက “နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုက ရေရှည်မှာ အလုပ်မဖြစ်နိုင်ဘူးဗျ။ ဘာအတွက်လဲဆိုတော့ ရခိုင်ကထွက်ကုန်တွေက မရှိသလောက် နည်းပါးတယ်။ ရခိုင်ပြည်သူတွေတောင် ပြည်မကကုန်တွေကို အားကိုးနေရတာလေ။ ရခိုင်ကထွက်တဲ့ ရေထွက်ပစ္စည်းတွေကတော့ တရုတ်က အဓိကဝယ်နေတာ။ အိန္ဒိကလိုအပ်တဲ့ ကုန်စည်တွေ ရခိုင်မှာ မရှိသလောက်ပါ။ မြန်မာဘက်ကို တင်သွင်းတဲ့ အိန္ဒိယက သွင်းကုန်တွေကလည်း စစ်တွေမှာပဲ ချရမယ်ဆိုတော့ ပြည်မဘက်ကို သယ်ယူကြေးက ရှိပြန်သေးတယ်ဆိုတော့ မလွယ်လောက်ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
မြန်မာဘက်က စစ်တွေဆိပ်ကမ်းကို အသုံးပြုပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံက လိုအပ်တဲ့ ကုန်ခြောက်တွေကိုသာ တင်ပို့မှာဖြစ်ပေမဲ့ တန်ချိန် ၅,၀၀၀ မှ ၆,၀၀၀ အထိ သင်္ဘောတွေမှာ ကုန်စည်အပြည့်ရရှိဖို့ အလွန်အခက်အခဲ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ကုန်သည်ကြီးတွေက သုံးသပ်ပြောဆိုကြပါတယ်။
“ပြောရမယ်ဆိုလို့ရှိရင် ရယ်စရာတောင် ဖြစ်နေတယ်ဗျ။ တန်ချိန် ၅,၀၀၀ နဲ့ ၆,၀၀၀ သင်္ဘောတစီး ကုန်ပြည့်ဖို့ဆိုတာ အလွယ်လေးမဟုတ်ဘူး။ ရခိုင်ကထွက်တဲ့ ဘာကုန်တွေ သယ်ယူကြမလဲပေါ့လေ။ ရခိုင်က အများဆုံးထွက်တဲ့ ဆန်ဆိုရင်တောင် သူတို့ကြိုက်မှ တန် ၅,၀၀၀ လောက်ရမှာ။ နောက် ဘာကုန်မှမရှိဘူး။ သင်္ဘောတစီးပြည့်ဖို့ လပေါင်းများစွာ ကြာသွားမယ်။ ပြည်မဘက်က ကားတွေနဲ့ စစ်တွေကို သယ်လာရဦးမှာလေ။ ဘယ်ကုန်မဆို အချိန်ကြာလာရင် ပျက်စီးသွားတဲ့အဆင့် ရောက်သွားမှာပဲ။ ဘယ်ကုန်သည်မှ ဒီလိုအလုပ်ကို လုပ်ကြမှာမဟုတ်ဘူး။”
အိန္ဒိယ-မြန်မာ ချစ်ကြည်ရေးစီမံကိန်းတခုဖြစ်တဲ့ ကုလားတန် ဘက်စုံသုံး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစီမံကိန်း (KMIT) ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုဖြစ်တဲ့ စစ်တွေဆိပ်ကမ်းသစ်ကို အိန္ဒိယအစိုးရက အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၂ဝ အကုန်အကျခံ တည်ဆောက်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
၅၃၉ ကီလိုမီတာ ဝေးကွာတဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကာလက္ကတားဆိပ်ကမ်းနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ စစ်တွေမြို့ စစ်တွေဆိပ်ကမ်းကို တန်ချိန် ၅,၀၀၀-၆,၀၀၀ သင်္ဘောတွေ ပြေးဆွဲဖို့ ပြင်ဆင်ထားကာ အိန္ဒိယနဲ့ မြန်မာ တိုက်ရိုက်ကုန်သွယ်မှုကို ဦးစားပေး ဆောင်ရွက်သွားဖို့ အိန္ဒိယအစိုးရက ကြိုးစားပြင်ဆင်နေပေမဲ့ အိန္ဒိယဘက်က လိုအပ်တဲ့ကုန်တွေ ရခိုင်ဒေသမှာ အပြည့်အဝမရှိ ဖြစ်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ပလက်ဝမြို့ကနေတစ်ဆင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်ကို ဆက်သွယ်ပေးမယ့် စစ်တွေဆိပ်ကမ်းဟာ တည်ဆောက်ပြီးစီးကာ အသုံးပြုဖို့ အသင့်ဖြစ်နေပြီလို့ သိရပါတယ်။
ကုလားတန်မြစ်ဝမှာတည်ဆောက်ထားတဲ့ အဲဒီဆိပ်ကမ်းကနေတဆင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းက ကုန်းတွင်းပိုင်း ပြည်နယ်တွေကို ဆက်သွယ်သွားလာနိုင်တော့မှာဖြစ်ပါတယ်။
“စစ်တွေဆိပ်ကမ်းဟာ တည်ဆောက်ပြီးစီးလို့ အသုံးပြုဖို့အဆင်သင့်ဖြစ်နေပါပြီ။ ဒီစီမံကိန်းကို အိန္ဒိယ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက စီမံစောင့်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ အခြေခံအဆောက်အဦဆောက်လုပ်ရေးနဲ့ ဆိပ်ကမ်းရေပြင်ရှင်းလင်းရေးလုပ်ငန်းတွေကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့တာကြောင့် ကျနော်တို့ကို ယုံကြည်မှု ရရှိခဲ့ပါတယ်။” လို့ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဆာဘာနန္ဒဆိုနိုဝယ် (Sarbananda Sonowal) က ပြောခဲ့ပါတယ်။
“ဒီစီမံကိန်းရဲ့ အသီးအပွင့်တွေကို မီဇိုရမ်အပါအဝင် တခြားပြည်နယ်တွေက ခံစားနိုင်ကြမှာဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံဘက်အခြမ်းမှာတော့ ကားလမ်းဆက်သွယ်ရေးပြဿနာ နည်းနည်းရှိသေးတယ်။ အဲဒါတွေပြီးသွားရင် အားလုံးကောင်းသွားပါပြီ” လို့ သူကပြောပါတယ်။
မီဇိုရမ်ပြည်နယ်၊ လွမ့်တလိုင်း (Lawngtlai) ခရိုင်ကနေ မြန်မာနယ်စပ်အထိ ၁၁၇ ကီလိုမီတာ အရှည်ရှိတဲ့ နှစ်လမ်းသွား ကားလမ်းကိုလည်း ဖောက်လုပ်နေကြောင်း အိန္ဒိယ အခြေစိုက် NDTV သတင်းက ပြောပါတယ်။
ဒီစီမံကိန်းမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးခရီးစဉ်ကို စစ်တွေဆိပ်ကမ်းကနေ ပလက်ဝအထိ ရေလမ်းအတိုင်းသွားပြီး ပလက်ဝကနေ အိန္ဒိယမြန်မာနယ်စပ်ကို ကားလမ်းကနေသွားဖို့ စီစဉ်ထားတာဖြစ်ပါတယ်။
ကုလားတန်မြစ်ရဲ့ ဒီရေအတက်အကျ အနိမ့်အမြင့်ကွာခြားချက်ဟာ ၂ ဒသမ ၉ မီတာ ရှိပြီး မြစ်ကမ်းရေလှောင်တမံတွေမှာ ရေနည်းလာတဲ့ ဆောင်းရာသီကနေစတင်ကာ ရေလမ်းခရီးသွားလာရေး အခက်အခဲတွေရှိလာပါတယ်။ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရေလမ်းခရီးကနေ ပလက်ဝအထိသွားလာနိုင်အောင် ဒီစီမံကိန်းက ဆောင်ရွက်ထားပါတယ်။
ဇန်နဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့မှာ ဂူဟာဝါတီမြို့က ပန်ဒူးဆိပ်ကမ်းရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ပေးနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ဖွင့်လှစ်သွားမယ့် အိန္ဒိယအရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသ ရေလုပ်ငန်းစွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေးစင်တာကို တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ရင်း ဆိပ်ကမ်းနဲ့ ရေလမ်းခရီးဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အဦးစီမံကိန်းနှစ်ခုကို အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် နာရန်ဒရာမိုဒီက အုတ်မြစ်ချသွားဖို့ရှိကြောင်း မစ္စတာ ဆိုနိုဝယ်က ပြောပါတယ်။
REF: PHOTO-NDTV
