အိမ်သုံးဆေးဝါးတွေ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာတာကြောင့် ကျန်မာရေးအတွက် ဆေးဝါးဝယ်သုံးနေရသူတွေ အခက်အခဲဖြစ်လာတယ်လို့ ဝယ်ယူသူတွေဆီက သိရပါတယ်။
နှလုံးရောဂါအတွက် ဆေးဝယ်ယူသောက်သုံးနေရသူတွေမှာ Metpure XL. 12.5 ဆယ်လုံးပါ ၁ ကတ်လျှင် အရင်က ၂၈၀၀ ကျပ်ရှိရာမှ ဈေးတက်လာရာ ၄၅၀၀ ကျပ်အထိ ဈေးတက်သွားတယ်လို့ ဝယ်ယူသုံးစွဲသူတစ်ဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“အရင်က ၂၈၀၀၊ နောက်တော့ ၃၂၀၀၊ အခု ၄၅၀၀။ တခြား နှလုံးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ဆေးတွေလည်း ဈေးတက်တယ်။ ပြောရရင် အကုန်ဈေးတက်တာ”လို့ ပြောပါတယ်။
ဆီးချို၊ သွေးတိုးရောဂါတွေအတွက် သောက်သုံးနေရတဲ့ Losartan (လိုစာတန်) ၁ ကတ် ၂၀၀၀ ကျပ်ကနေ ၃၇၀၀ ၊ Metformin Denk 500 ၁ ကတ် ၉၀၀ ကျပ်ကနေ ၁၅၀၀ ကျပ်၊ Atorvastain ၁ ကတ် ၂၀၀၀ ကနေ ၂၈၀၀ ကျပ်၊ Betex ၁ ကတ် ၁၂၀၀ ကနေ ၄၀၀၀ အထိ ဈေးနှုန်းမြှင့်တက်နေတယ်လို့ ဆေးဝယ်သုံးနေသူတစ်ဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“စျေးကြီးပေမယ့် ဆေးရနေသေးလို့ တော်သေးတာ။ ကိုဗစ် ဒုတိယလှိုင်းကဆို ဆေးတွေ ပြတ်လို့ သေတဲ့သူတောင် သေရတယ်။ ဈေးကြီးတာလည်း ပြဿနာတစ်ခုလို ဖြစ်နေတယ်” လို့ ရှင်းပြပါတယ်။
မြို့နယ်ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်တွေမှာ အခြေခံလူတန်းစားတွေ ဖျားနာကိုက်ခဲရင် ဝယ်ယူသောက်သုံးတဲ့ ဆေးတွေလည်း ဈေးအဆမတန်မြင့်တက်နေတယ်လို့ လှိုင်သာယာမှာ နေထိုင်သူတစ်ဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“အရင်က ပါရာကတ်တစ်လုံး ၅၀၊ အခုဆို ၁၀၀၊ ဘိုင်အိုဂျက်ဆစ်က အရင်က ၁၀၀ အခုဆို ၂၅၀၊ မစ်ဆာဂရစ်က အရင်က ၁၅၀ အခုဆို ၂၅၀ ရှိတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
အဆိုပါ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများကို လက်ကားဈေးနှုန်းများမှာ ဆယ်လုံး ၁ ကတ် ဝယ်ယူပါက ပါရာကတ် ၁ ကတ် ၇၀၀၊ မစ်ဆာဂရစ်ဆို အရင်က ၂၅၀၀၊ ဘိုင်အိုဂျက်ဆစ် ၁ ကတ် ၂၀၀၀၊ နော်ဂျီတက် ၁ ကတ် ၂၅၀၀ ပေးရတယ်”လို့ လက်လီလက်ကား ရောင်းချသူတစ်ဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“အရင်က ဆေးတွေထဲမှာ အိန္ဒိယက ဝင်တဲ့ဆေးက သက်သာတယ်။ USA က ဝင်တဲ့ဆေးက ဈေးကြီးတယ်။ သြစတြေးလျက ဝင်တဲ့ဆေးလည်း ဈေးကြီးတယ်။ အခုကတော့ အကုန်ဈေးကြီးတယ်၊ ဘယ်နိုင်ငံကဝင်ဝင် ဒေါ်လာဈေး အလှည့်အပြောင်းကလည်း ရှိတယ်။ ဈေးသတ်မှတ်ချက် မရှိဘူး။ ဒီနေ့ ဒီဈေးဆို မနက်ဖြန် ဈေးက နောက်တမျိုး”လို့ ပြောပါတယ်။
နာတာရှည်ရောဂါဝေဒနာခံစားနေရသူများအနေနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးနေတဲ့ကြားက စားစရိတ်ကို ဖယ်ပြီး ဆေးဝယ်သောက်နေရတဲ့အတွက် အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ နာတာရှည် ရောဂါသည်တစ်ဦးက ဒီဗွီဘီ ကိုပြောပါတယ်။
“ဆန်တွေ၊ ဆီတွေက ဈေးတွေတက် အလုပ်မရှိ အဲဒီအထဲက စားစရိတ်ကိုဖယ်ပြီး ဆေးဝယ်ရတာ။ ဆေးတွေက အရမ်းဈေးကြီးတော့ တခါတလေ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သေပါစေလို့ ဆုတောင်းမိတယ်” လို့ သူ့ရဲ့အခက်အခဲကို ပြောပါတယ်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ပြည်တွင်းက အခြေခံလူတန်းစာတွေအဖို့ ဘက်ပေါင်းစုံက အခက်အခဲတွေကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့အပြင် ကျန်းမာရေးအတွက် ဆေးဝါးတွေပါ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာပါတယ်။
မွန်ပြည်နယ် ရေးမြို့မှာ ဆေးဝါးတွေ ပြတ်လပ်လာပြီး ဈေးနှုန်းလည်း အရင်ကထက် ကြီးမြင့်လာတာကြောင့် မြို့နေပြည်သူတွေ အခက်အခဲကြုံနေကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ နာတွေ များလာတာကြောင့် လက်ရှိ ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေမှာ ဆရာဝန်နဲ့ သူနာပြုတွေ မနိုင်မနင်း ဖြစ်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။
“ပြင်ပဆေးခန်းနဲ့ ဆေးဆိုင်တွေလည်း ပိတ်ထားပြန်၊ ဖွင့်ထားတဲ့ ဆေးဆိုင်ရှိပြန်လည်း ဆေးက ဈေးကြီးတာနဲ့ လိုအပ်တဲ့ဆေးက မရှိဘူးဆိုတော့ သာမန်ရိုးရိုးဖျားနားရောဂါတောင် ဘာနဲ့ ကုသပြီး နေရမလဲ မသိတော့ဘူး။”
ဒါ့အပြင် စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းပြီးတဲ့နောက် CDM ၀င်ထားကြတဲ့ ဆရာဝန်တွေကို လိုက်လံဖမ်းဆီးနေတာကြောင့် ဆရာဝန်တွေ တိမ်းရှောင်နေရတဲ့အတွက် ဆေးရုံ ဆေးခန်းမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ မနိုင်မနင်းဖြစ်နေတာလို့ ဆိုပါတယ်။
ရေးမြို့နယ်အတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ တတိယလှိုင်းမှာ လူနာတွေ များပြားလာခဲ့တာကြောင့် ကျန်းမာရေးဂေဟစနစ် အားလုံး ပျက်စီးသွားပြီလို့ ဒေသခံက ပြောပါတယ်။
“ကိုဗစ်လူနာနဲ့ သာမန်ရိုးရိုးဖျားနားရောဂါက အစ ရောထွေးလာခဲ့သလို ဆေးဝါးက အရေးတကြီး အလျင်စလိုလိုက်ဝယ်ရတဲ့အခါ ငွေကြေးတတ်နိုင်တဲ့ သူတွေက ဘာမှ ပြဿနာမရှိပေမယ့် အခြေခံလူတန်းစားမှာ ဆေးဝါးဝယ်ဖို့ နေနေသာသာ စားဖို့က လတ်တလောပိုပြီး အရေးကြီးနေပါတယ်။”
အခုလို ဆေးဝါးတွေ မပြတ်လပ်အောင်နဲ့ ဆေးတွေ ဈေးမငြိမ်မသက် ဖြစ်နေတာကို စစ်ကောင်စီရဲ့ ကျန်းမာရေးဌာနက စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးသင့်တယ်လို့ မြို့ခံ နောက်တဦးက ပြောပါတယ်။
ရေးမြို့နယ်မှာ ဇူလိုင် ၃၁ ရက်အထိ ကိုဗစ်-၁၉အတည်ပြု လူနာ ၆၀၀ နီးပါးနဲ့ သေဆုံးသူ ၄၀ ဦး အထိရှိလာပြီး လက်ရှိ သာမန်တုပ်ကွေးရောဂါလည်း ဖြစ်ပွားနေကြတာကြောင့် အရေးပေါ်လူနာတွေ ပိုပြီး အခက်အခဲကြုံနေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အဓိက ဆေးဝါးကို ဝယ်ယူလို့လည်း မရသလို ရာသီပေါ် တုပ်ကွေးနဲ့ ပက်သက်တဲ့ ဆေးတွေက ဆေး ၁ မျိုးကို ကျပ် ၂၀၀ စီ လောက်တက်ပြီး ကိုဗစ် ရောဂါနဲ့ ပက်သက်တဲ့ ဆေးဝါးတွေကတော့ အရင်က ၃၀၀၀ လောက်ပေးရတာကို အခု ၆၀၀၀၊ ၇၀၀၀ လောက် ပေးနေရကာ ဆေးဆိုင်အတော်များများ ပိတ်ထားတာကြောင့် ဝယ်ဖို့လည်း အဆင်မပြေကြဘူးလို့ သိရပါတယ်။
