ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း၊ ချွန်ဘူရီမြို့မှာ မြန်မာအလုပ်သမားတယောက်ဟာ တော်လှန်ရေးအတွက် အလှူငွေ ဘတ် ၁၁၀၀၀ ကို အလွဲသုံးစားလုပ်တယ်ဆိုကာ ဧပြီလ ၂၃ ရက်က လူပုံအလယ်မှာ ကြိမ်ဒဏ်နဲ့ အပြစ်ပေးရိုက်နှက်ခံခဲ့ရပါတယ်။

ဒီဖြစ်စဉ်ကို ထိုင်းရောက် မြန်မာအလုပ်သမားအရေးတွေကို ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ MHAC (Myanmar Humanitarian Action Center) အဖွဲ့ကနေ သွားရောက် ကူညီဖြေရှင်းပေးခဲ့ပြီး  အရိုက်ခံရသူ ကာယကံရှင်နဲ့ တဖက် ရိုက်တဲ့သူတို့က အချင်းချင်း ကျေအေးကာ အမှုမဖွင့်လိုတဲ့ အတွက် အမှုမဖွင့်ဘဲ အလှူငွေကို ပြန်လည် လျော်ကြေးပေး ပြီးဆုံးသွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

MHAC အဖွဲ့ ဦးဆောင်သူ ကိုရဲမင်းက “အရိုက်ခံရတဲ့သူက ထောက်ပို့လုပ်တယ်။ အဲဒီမှာ ငွေစာရင်း အလွဲသုံးစား လုပ်တယ်ဆိုပြီး ပေါ်ပေါက်တယ်။ သူ နေထိုင်ခွင့်အထောက်အထား စာအုပ်လုပ်ဖို့ ယာယီ ယူသုံးထားတယ်။ ဒါကို သူ့အနေနဲ့ လိမ်တာမဟုတ်ဘူး။ ပိုက်ဆံထွက်တာနဲ့ ပြန်ထည့်ပေးမယ်။ ကြားကာလမှာ လိမ်တယ်ဆိုပြီး ဖြစ်တယ်။ သူက ငွေကြေး အလွဲသုံးစား လုပ်တယ်ဆိုပြီး ဖြစ်သွားတယ်။ အဲဒီမှာ NUG က တာဝန်ပေးတယ်ဆိုပြီး အလွဲသုံးစား လုပ်တယ်ဆိုပြီး ကျောတရာ ရင်တရာ ကြိမ်ဒဏ်ပေးတယ်ဆိုပြီး ကြိမ်နဲ့ ရိုက်တာပေါ့။ အားလုံး ဝိုင်းတားလို့ ရပ်လိုက်တာပေါ့။ အချက် ၂၀ ရိုက်မယ်ဆိုပြီး ၉ ချက် ရိုက်တာ။ ငွေကြေး အလွဲသုံးစား လုပ်တာ လိမ်တာ တပိုင်းပေါ့။ ကိုယ့်နိုင်ငံသားအချင်းချင်း ထိုင်းနိုင်ငံ လူမြင်ကွင်းမှာ ရိုက်တာ အမြင်မတော်ဘူးပေါ့။ အဲ့ဖြစ်စဉ်ကို ဝင်ဖြေရှင်းတာပေါ့။ မြန်မာလုပ်သား အချင်းချင်းပေါ့။ ရိုက်တဲ့သူကလည်း ထောက်ပို့လုပ်တာ။ ရိုက်ခံရတဲ့သူကလည်း ထောက်ပို့လုပ်တာ မြန်မာပြည်သား အချင်းချင်းပဲ။ အရိုက်ခံရတဲ့သူက လုံခြုံမှု မရှိဘူးဆိုပြီး ကိုရဲမင်းတို့အဖွဲ့ကို အကူအညီ တောင်းလာလို့ ဒါကို ဖြေရှင်းပေးတာပေါ့”လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

အရိုက်ခံရသူ ကိုသုခက “ကျနော့် အရေးပေါ် ကိစ္စအတွက် စီအိုင်စာအုပ် လုပ်ရန်အတွက် ခဏတဖြုတ် ယူသုံးတယ်။ လကုန်ရင် ပြန်လှူမယ်ဆိုပြီး ရည်ရွယ်ထားတဲ့အချိန်မှာ အဲဒါကို ရှင်းပြတယ် လက်မခံဘူး။ ပြည်သူ့ရဲ့ ချွေးနဲစာတွေကို ခဏတဖြုတ် ယူသုံးတယ် အလွဲသုံးစား လုပ်တယ်ဆိုပြီး ကျနော့်ကို ရိုက်တာပေါ့”လို့ ဖြစ်စဉ်ကို ပြောပါတယ်။

ရိုက်နှက်ခံရသူနဲ့ ရိုက်နှက်ခဲ့သူ နှစ်ယောက်လုံးက ပြည်သူကို မှားယွင်းကြောင်း ပြန်လည် တောင်းပန်ထားပြီး ထိုင်းရောက် မြန်မာတွေကတော့ အခုလို လူမြင်ကွင်းမှာ အာဏာရှင်ဆန်ဆန် ရိုက်နှက်တာဟာ အမြင်မသင့်တော်ဘူးလို့လည်း ဝေဖန်ပြောဆိုကြတာတွေ ရှိနေပါတယ်။

ကာယကံရှင်ဘက်က အမှုဖွင့်ချင်တဲ့ ဆန္ဒမရှိတာကြောင့် အမှု မဖွင့်ပေးခဲ့ပေမဲ့ NUG အစိုးရကို သတင်းပို့ မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး ရိုက်နှက်ခဲ့သူက NUG အစိုးရနဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့က တာဝန်ပေးလို့ ရိုက်နှက်ခဲ့တာလို့ ပြောဆိုခဲ့တာကြောင့် NUG အစိုးရနဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ကို တော်လှန်ရေးမှာ ပုံမှားရိုက်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်တဲ့အတွက် NUG ပြည်ထဲရေးမှာ အမှုဖွင့် တိုင်ကြားထားတယ်လို့ ကိုရဲမင်းက ပြောပါတယ်။

PDF ဂိမ်းကစားရင် အရေးယူမယ်လို့ စစ်ကောင်စီအကြမ်းဖက်အဖွဲ့ကထုတ်ပြန်ထားတာဟာ ပြည်သူလူထုကို ခြောက်လှန့်ဖို့ သက်သက်ဖြစ်ပြီး  ဂိမ်းဆက်လက်ကစားကြရင်း  ထောက်ပို့လုပ်တာကို မရပ်တန့်ကြဖို့  ပြည်သူတွေ အချင်းချင်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

ထောက်ပို့ ချန်နယ်တခုဖြစ်တဲ့ ပဒေသာပင်ဦးဆောင်သူ ကိုပဒေသာက “ခေတ်သစ်နည်းပညာတွေနဲ့ တော်လှန်ရေးကို ထောက်ပံ့ဖို့ လူငယ်တွေကြိုးစားတဲ့အခါမှာ  ဂိမ်းကစားရုံ၊ ကလစ် လုပ်ပေးရုံနဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေဆီ ဝင်ငွေတွေ စီးဆင်းနေတာပါ။ လစဉ် များပြားတဲ့ ဝင်ငွေတွေကြောင့် စစ်ကောင်စီက တော်လှန်ရေးကို ထောက်ပံ့ဖို့ တီထွင်ဖန်တီးထားတဲ့ PDF game တွေ ထောက်ပို့ အက်ပလီ ကေးရှင်းတွေ အသုံးပြုတဲ့ပြည်သူတွေကို ဥပဒေအရ အရေးယူမယ်လို့ အကြိမ်ကြိမ်ထုတ်ပြန် ကြေညာနေတာပါ၊ ဒီလိုကြေညာတာက စစ်ကောင်စီရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှု သက်သက်သာဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်းက ထောက်ပို့တွေအနေနဲ့ လုံခြုံတဲ့ နည်းလမ်းတွေကြိုတင်ပြင်ဆင်ပြီး ဆက်လက်ထောက်ပို့ပေးကြပါ”လို့ ပြောပါတယ်။

PDF ဂိမ်းကစားရင် အရေးယူမယ်လို့ စစ်ကောင်စီက နေ့စဉ်သတင်းစာတွေကနေ ထုတ်ပြန်ကြေညာနေတာဖြစ်ပြီး Click app တွေကနေရတဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့ ဝင်ငွေလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်တောက်ချင်လို့ လုပ်ဆောင်တာလို့လည်းဆိုပါတယ်။

ကိုပဒေသာက “ဒီကနေရတဲ့ ဝင်ငွေက များတယ်ပေါ့နော်။ လစဉ် လတိုင်းမှာ ဒီ PDF game အပါအဝင် တခြားသော ချန်နယ်တွေ တခြားသော အက်ပလီကေးရှင်းတွေက ရသောဝင်ငွေက ပမာဏများတယ်။ လစဉ်လည်းရနေတာဖြစ်တယ်။ ပြီးတော့ ဘယ်လိုမှ trace လိုက်လို့မရဘူးပေါ့နော်။ နောက်တခုကတော့ လူထုကို အကြောက်တရားသွင်းတာပေါ့နော် ဒီလို ကြေညာချက်မထုတ်လည်း ကျနော်တို့ကို သူတို့ စိတ်ရှိသလို သူတို့ လုပ်ချင်သလို လုပ်မှာပဲ။ ဥပဒေဆို တာ မသိဘူး။ တရားမျှတမှုဆိုတာ မသိဘူး ကြေညာချက်ထုတ်တယ်ဆိုတာ ရှင်းရှင်းလေး ကျနော်တို့ကို ကြောက်အောင်ခြောက်တာပဲ။ ဒီလို အကြောက်တရားပေးနေတဲ့သူတွေကို ပြုတ်ကျသွားတဲ့အထိ ကျနော်တို့စွမ်းဆောင်ရမယ်။ ဒါမှပဲ အကြောက်တရား ကင်းကင်းနဲ့ကျနော်တို့ နေနိုင်မှာ”လို့ ပြောပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်တုန်းကလည်း အခုလို နည်းတူ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပေမဲ့ ဂိမ်းတွေ အက်ပလီကေးရှင်းတွေကရတဲ့ ထောက်ပို့ ငွေကြေးစီးဆင်းမှုက ရပ်တန့်သွားတာမျိုးမရှိခဲ့ပါဘူး။

ပြည်တွင်းမှာ အကြောင်းပြချက်မျိုးစုံနဲ့ ဖမ်းဆီးတာတွေရှိနေပေမယ့်လည်း ထောက်ပို့အလုပ်တွေ ရပ်မသွားဖို့ကို အစစ်အဆေး အဖမ်းအဆီးတွေများနေတဲ့ကြားက ထောက်ပို့လုပ်ငန်းတွေ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ မန္တလေးက ပြည်သူတစ်ယောက်က ပြောပါတယ်။

“သိပ်ပြီးတော့ ဂရုစိုက်စရာမလိုဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။ ထုတ်ပြန်ချက်ထုတ်တာနဲ့ပဲ ထောက်ပို့ ကလစ်တာကို ရပ်မသွားစေချင်ဘူးပေါ့နော်။ ဒါကြောင့် စိုးရိမ်ပြီးတော့ ရပ်လိုက်မယ်ဆိုရင် ကျမတို့ အကျဉ်းထောင်တွေထဲမှာ ရောက်နေကြတဲ့ အိုးဘိုထဲမှာပဲဖြစ်ဖြစ် တောထဲမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ရောက်နေကြတဲ့ ကျမတို့ သူငယ်ချင်းတွေ ရှိတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့လိုလူတွေရဲ့ မျက်နှာကိုပြန်ပြီးတော့ မြင်ယောင်ပေးပါ။ အဲတာတွေ မြင်ပြီးတော့ ကလစ်ကာတွေကို ရပ်မသွားစေချင်ဘူး။ ဒါက ကျမတို့ ထောက်ပို့တွေအတွက် safe အဖြစ်ဆုံး ထောက်ပို့နည်းဆိုတော့ဒီကလစ်ကာနည်းနဲ့ပဲ စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျရေးကို တက်နိုင်သမျှ ပါဝင်သွားစေချင်တယ်။ ထုတ်ပြန်ချက်ကြောင့် ရပ်သွားတာမျိုးတော့ မဖြစ်စေချင်ဘူး။”

ပြည်တွင်းက ကလစ်လုပ်သူတွေအနေနဲ့ လုံခြုံမှုအားနည်းနေတဲ့ကြားက ထောက်ပို့လုပ်ငန်းတွေလုပ်ကိုင်နေတဲ့ အချိန် ပြည်ပက ကလစ်ကာတွေကလည်း အခုထက်ပို တော်လှန်ရေးထောက်ပို့ လုပ်ငန်းတွေမှာ အားစိုက် ပေးဖို့ကို ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတစ်ယောက်က လည်း ပြောပါတယ်။

“အခု ဒီဂိမ်းကစားတဲ့အပေါ်မှာ ခြိမ်းခြောက်မယ်။ ခြောက်လှန့်မယ်။ ပြည်သူလူထုကို အကြောက်တရားနဲ့ အုပ်ချုပ်မယ်ဆိုတဲ့ အတွေးမျိုးက သူတို့ခေါင်းထဲမှာ ရှိနေတာပေါ့နော် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဝါဒဖြန့်မီဒီယာတွေကနေတဆင့် ဒီဂိမ်းတွေကစားရင် ဖမ်းမယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်လိုက်တယ်ပေါ့နော်။ ဒါဆိုရင် ပြည်ပကိုရောက်နေတဲ့ ကျမတို့လို ထောက်ပို့လုပ်နေတဲ့သူတွေအတွက်ကျတော့ ဘာမှ သူတို့ လုပ်လို့ မရဘူးပေါ့နော်။ ပြည်ပမှာ ရှိနေတဲ့သူတွေက ဒီထက်ပိုပြီးတော့ ဂိမ်းတွေကလစ်တွေ ပိုပြီးတော့ ကစားပြီးတော့ တော်လှန်ရေးကို ထောက်ပံ့လို့ရတယ်ပေါ့နော်”

တော်လှန်ရေးထောက်ပို့ ချန်နယ်တွေ၊ အက်ပလီကေးရှင်းတွေ၊ ဂိမ်းတွေကနေ နှစ်စဉ် သိန်းထောင်ချီက စစ်ကောင်စီပြုတ်ကျရေးအတွက် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေဆီ စီးဝင်နေတာပါ၊ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဧပြီ ၂၅ ရက်က ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်ထဲမှာတော့ PDF ဂိမ်းကစားတာက လူငယ်လူရွယ်တွေက တပ်မတော်အပေါ် အထင်မြင်လွဲမှားစေတဲ့အတွက် PDF ဂိမ်းကစားရင် ဥပဒေအရ အရေးယူခံရနိုင်တယ်လို့ ပါရှိပါတယ်။