သမိုင်းတလျှောက် အဆိုးဝါးဆုံး စီးပွားပျက်ကပ်နဲ့ကြုံရပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ ဆန္ဒပြမှုကြောင့် နိုင်ငံကနေထွက်ပြေးသွားခဲ့ရတဲ့ သမ္မတဟောင်း ဂိုတာဘာယာ ရာဂျာပါ့ခ်ဆာဟာ ၇ ပတ်အကြာမှာ သီရိလင်္ကာကို ပြန်လည်ရောက်ရှိလာပါတယ်။
ရာဂျာပါ့ခ်ဆာ လေယာဉ်ကနေဆင်းလာတာနဲ့တပြိုင်နက် ဝန်ကြီးတွေနဲ့ နိုင်ငံရေးသမားတွေက ပန်းကုံးတွေနဲ့ ကြိုဆိုခဲ့ကြတာကြောင့် အတိုက်အခံသမားတွေက သူ့ကြောင့် နိုင်ငံပျက်စီးရတယ်လို့ ပြောနေကြပေမယ့် နိုင်ငံတွင်းမှာ သူ့ရဲ့ ဩဇာသက်ရောက်ဆဲပဲဆိုတာ ပြသနေပါတယ်။
သီရိလင်္ကာမှာ မကြုံစဖူး စီးပွားပျက်ကပ်ကြောင့် ပြည်သူတွေ လနဲ့ချီ ဆန္ဒပြခဲ့ကြကာ သမ္မတအိမ်တော်ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့ပြီးနောက် ရာဂျာပါ့ခ်ဆာဟာ ဇူလိုင်လလယ်မှာ စစ်တပ်ပိုင်လေယာဉ်နဲ့ပဲ မော်လဒိုက်နိုင်ငံကို ထွက်ပြေးသွားခဲ့ပြီးနောက် စင်ကာပူကို ထပ်မံသွားရောက်ခဲ့ပါတယ်။
စင်ကာပူကို ရောက်ရှိပြီးနောက် ရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ကြောင်းနဲ့ နိုင်ငံကိုပြန်လာနိုင်ဖို့ လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသူ ရာနေးလ်ဝစ်ကရာမန်ဆင်းဂ်ဆီကို အသနားခံစာ ပို့ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
စင်ကာပူကနေ ထိုင်းနိုင်ငံကို ထပ်မံသွားရောက်ပြီး ဟိုတယ်တခုမှာ အကျဉ်းသားတယောက်လို နေနေရတာကို စိတ်ပျက်ပြီး သီရိလင်္ကာကိုသာ ပြန်ချင်ကြောင်း ရာဂျာပါ့ခ်ဆာက ပြောခဲ့ပါတယ်။
အသက် ၇၃ နှစ်အရွယ် သမ္မတဟောင်းဟာ ၅၂ ရက်ကြာပြည်ပြေးခရီးစဉ်ကို အဆုံးသတ်ခဲ့ပြီးနောက် နိုင်ငံကို ပြန်ရောက်လာတာပါ။ သူ့ကိုကာကွယ်ဖို့အတွက် စစ်သားတွေနဲ့ ကွန်မန်ဒိုရဲတွေပါဝင်တဲ့ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့သစ်တခု ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
တချိန်က အာဏာရှိခဲ့တဲ့ ရာဂျာပါ့ခ်ဆာမိသားစုတွေကို ကာကွယ်ပေးနေတယ်ဆိုပြီး လက်ရှိဝန်ကြီးချုပ် ဝစ်ကရာမန်ဆင်းဂ်ကို အတိုက်အခံနိုင်ငံရေးသမားတွေက စွပ်စွဲအပြစ်တင်ကြပါတယ်။
သီရိလင်္ကာရဲ့ အခြေခံဥပဒေအရ ရာဂျာပါ့ခ်ဆာနဲ့ သူ့အစ်ကို သမ္မတဟောင်း မဟင်ဒါ အပါအဝင် သမ္မတဟောင်းတွေကို သက်တော်စောင့်၊ အသုံးပြုဖို့ယာဉ်နဲ့ နေစရာအိမ်တွေ ထောက်ပံ့ပေးထားပါတယ်။
ရာဂျာပါ့ခ်ဆာဟာ သမ္မတအဖြစ်မှနုတ်ထွက်ပြီးဖြစ်တာကြောင့် သမ္မတဟောင်းတဦးအနေနဲ့ ရထိုက်တဲ့အခွင့်အရေးတွေ ပယ်ဖျက်ပြီးသားဖြစ်ကြောင်းနဲ့ ၂၀၀၉ ခုနှစ်က နာမည်ကြီး သတင်းစာအယ်ဒီတာ လာဆန်သာဝစ်ကရာမာတုန်ဂါကို လုပ်ကြံမှုအပါအဝင် ရာဇဝတ်မှုအ မြောက်အမြားနဲ့ သူ့ကို ဖမ်းဆီးဖို့ ဖိအားပေးသွားမယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။
သီရိလင်္ကာလူငယ်သတင်းထောက်များအစည်းအရုံးရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူကလည်း “သူအခုလိုပြန်လာတာကို ကျနော်တို့က သဘောကျတယ်။ သူကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ပြစ်မှုတွေအတွက် အပြစ်ပေးဖို့ ဆောင်ရွက်လို့ရတာပေါ့” လို့ပြောပါတယ်။
လာဆန်သာဝစ်ကရာမာတုန်ဂါကိုလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု၊ ၂၀၀၉ ခုနှစ်ပြည်တွင်းစစ်ကာလအပြီး တမီလ်အကျဉ်းသားတွေကိုကို နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုတို့နဲ့ ဂိုတာဘာယာ ရာဂျာပါ့ခ်ဆာနဲ့ မဟင်ဒါ ရာဂျာပါ့ခ်ဆာတို့ကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ်မှာ တရားစွဲထားပါတယ်။
