မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်တဲ့ တင်ပို့မှုစာရင်းအရ ဧပြီလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပကို ဆန်တင်ပို့မှုဟာ တန်ချိန် ၈၀,၀၀၀ ကျော်သာရှိပြီး အရင်နှစ် ကာလတူတင်ပို့မှုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်းထိ လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ် ပထမလဖြစ်တဲ့ ဧပြီလမှာ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပကို ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုက စုစုပေါင်း တန်ချိန် ၂၅၀,၀၀၀ ကျော်ထိရှိခဲ့တဲ့အတွက် တန်ချိန် ၁၆၃,၀၀၀ ကျော်ထိ လျော့ကျခဲ့တာပါ။

၂၀၂၂-၂၀၂၃ မတ်လမှာ တင်ပို့မှုပမာဏနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရင်လည်း တန်ချိန် ၇၀,၀၀၀ ကျော်၊ ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင် လျော့ကျနေပါတယ်။

ပြည်တွင်းဆန်စျေး  အဆမတန်မြင့်တက်နေလို့ ပြည်ပတင်ပို့မှုအပေါ် ပမာဏ ကန့်သတ် ထိန်းချုပ်လိုက်တာကြောင့် တင်ပို့မှု လျော့ကျလာတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကုန်သည်တချို့က သုံးသပ်ပါတယ်။

တဖက်မှာလည်း ပြည်တွင်းဆန်စျေးနှုန်း မြင့်တက်နေတာက ဆန်တင်ပို့ရောင်းချရာမှာ အကျိုးအမြတ် နည်းစေတာကြောင့် လုပ်ငန်းရပ်ဆိုင်းထားမှုတွေ ရှိနေတယ်လို့  ဆန်လုပ်ငန်းအသိုင်းအဝိုင်းက သိရပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းအရ အခုဘဏ္ဍာနှစ် ဧပြီလမှာ  စုစုပေါင်း ဆန်တန်ချိန်  ၄၇,၈၀၀ ကျော်၊ ဆန်ကွဲတန်ချိန် ၃၉,၇၀၀ ကျော်ကို တင်ပို့ခဲ့ပြီး ၉၇ ရာခိုင်နှိုင်းကျော်က ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေ တင်ပို့ခဲ့တာပါ။ နယ်စပ်လမ်းကြောင်းကနေ တင်ပို့မှုက ၂ ဒသမ ၆ ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်သာ ရှိပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့မတ်လ တင်ပို့မှုထက် တန်ချိန်၂,၀၀၀ ကျော် ပိုမိုတင်ပို့လာနိုင်ပါတယ်။

ဧပြီလအတွင်း မြန်မာ့ဆန်ကို ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံက အများဆုံးဝယ်ယူခဲ့ပြီး တရုတ်၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်နဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေကလည်း ဝယ်ယူထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပကို ဆန်တင်ပို့မှုအနေနဲ့ ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၂ သန်းကျော်၊ ပို့ကုန်ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၅၃ သန်းကျော် ရရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်ထက် တန်ချိန် ၁ သိန်းဝန်းကျင် ပိုတိုးတက် တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာတော့ ဆန်တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၅ သန်း၊ ပို့ကုန်ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁,၀၀၀ ရရှိဖို့ လျာထားဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်က အသိပေး ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပဆန်တင်ပို့မှုပမာဏ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကာလတူထက် ပိုမိုများပြားခဲ့ပြီး ပြည်တွင်း ဆန်၊ ဆန်ကွဲနဲ့ စပါးစျေးနှုန်းတွေလည်း မြင့်တက်နေတယ်လို့ ဆန်စပါးဈေးကွက်ကနေ သိရပါတယ်။

ပုံမှန်အားဖြင့် စပါးအသစ်ပေါ်ချိန် စျေးကျဆင်းနိုင်ပေမဲ့ မိုးစပါး လက်ကျန်နည်းတာ၊ နွေစပါးအထွက်နှုန်း နည်းနိုင်တာ၊  ပြည်တွင်း ပြည်ပ လိုအပ်ချက်ရှိပြီး ဝယ်လိုအားများနေတာ၊ နိုင်ငံတကာဆန်စျေးတက်နေတာတို့ကြောင့် စျေးကောင်းနေတာဖြစ်ပါတယ်။

ပို့ကုန်ရငွေ၊ နိုင်ငံခြားသုံးငွေကို တစ်ရက်အတွင်းရောင်းရမယ်ဆိုတဲ့ ဗဟိုဘဏ်ထုတ်ပြန်ချက်ကြောင့် အရှိန် ကောင်းနေတဲ့ ဆန်၊စပါးစျေးကွက် အနည်းငယ်တုံ့ဆိုင်းသွားခဲ့ပေမဲ့ အခုအခါ စျေးထပ်မံ မြင့်တက်လာခဲ့တာပါ။

တဘက်မှာလည်း မြေသြဇာဈေး အဆမတန်မြင့်တက်တာ၊ ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမြင့်တာအပြင် ပဋိပက္ခတွေဖြစ်ပွားနေတဲ့ နေရာဒေသတွေမှာ စိုက်ပျိုးရေးကောင်းကောင်းမလုပ်နိုင်တွေတာကြောင့် စိုက်ဧကတွေလည်း ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။

ဆန်စပါးလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးက “ပို့ကုန်ရငွေ တစ်ခုတည်း ကြည့်လို့မရပါဘူး။ နိုင်ငံတကာစျေး၊ ရောင်းလိုအား ၊၀ယ်လိုအား အနည်း အများ ပြီးတော့ အထွက်နှုန်း ဒီအချက်တွေအပေါ်မှာလည်း မူတည်တယ်။ လက်ရှိအနေအထားအရတော့ ဝယ်လိုအား များတာ၊ လက်ကျန်နည်းတာ၊ နိုင်ငံတကာ ဆန်ဈေးတက်နေတာကြောင့် ပြည်တွင်းမှာ ဆန်စျေး၊ ဆန်ကွဲစျေးတက်လာတယ်။ စပါးစျေးလည်း တက်လာတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ပြည်ပဝယ်လိုအား ဆက်လက်အားကောင်းနေတာကြောင့် ဆန်စပါးဈေးကွက်ဟာ စပါးပေါ်ရာသီမှာ ဈေးကျတာမျိုးကို ရပ်တန့်စေပြီး ရေရှည်မှာ ဈေးအတက်ဘက်ကို ဦးတည်နိုင်တယ်လို့ ကုန်သည်တစ်ဦးက မှတ်ချက်ပြုပါတယ်။  

မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ စာရင်းအရ ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲ ပြည်ပ တင်ပို့မှုကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ၆ လတာအတွင်း တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၄ သန်းကျော်ရှိခဲ့ပြီး ကာလတူ မနှစ်ကတင်ပို့မှုထက် တိုးတက်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီလို ပြည်ပ ဈေးကွက်ဝယ်လိုအား တက်နေပေမဲ့ တဖက်မှာ ပြည်တွင်း ဖူလုံရေးနဲ့ စျေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေး ထောက်ပြပြီး ပြည်ပတင်ပို့မှုကို ထိန်းချုပ်ရေး ဆွေးနွေးနေတာတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့လည်း လုပ်ငန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။ 

အခုနှစ် နွေစပါးအတွက် တောင်သူလယ်သမား အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေး ဦးဆောင်အဖွဲ့က အစိုဓာတ် ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး အဖျင်း၊ အမှော်၊ ဖုန်၊ သဲ၊ ခဲ ကင်းစင်ကာ အရည်အသွေးဆိုင်ရာ သတ်မှတ်စံချိန် စံညွှန်းများနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ ၄၆ ပေါင်၊ စပါးတင်း ၁၀၀ရဲ့ အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးကို ကျပ် ၅၄၀,၀၀၀ သတ်မှတ်ထားပါတယ်။

လက်ရှိ ဧရာ၀တီတိုင်းစျေးကွက်မှာ စပါးစျေးနှုန်းက အရည်အသွေးအပေါ်မူတည်ပြီး စပါးတင်း ၁၀၀ ကို  ကျပ် ၈ သိန်း၀န်းကျင်ကနေ ကျပ် ၁၁ သိန်းခွဲ၀န်းကျင် စျေးမြင့်တက်နေပါတယ်။

သို့ပေမဲ့ တစ်ဧက စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် ကြီးမြင့်နေတာ၊ ငွေကြေးဖောင်းပွပြီး၊ အထွေထွေကုန်စျေးနှုန်း မြင့်တက်နေတာတွေကြောင့် လယ်သမားတွေအတွက် အကျိုးအမြတ်များများ ရရှိနိုင်ခြေလည်း နည်းနေပါတယ်။