မန္တလေး၊ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်၊ ဗထူးအားကစားကွင်း ဘေးပတ်လည်ရှိ ဈေးဆိုင်ခန်းတွေ အားလုံးနီးပါး ဖျက်သိမ်း၊ ပြောင်းရွှေ့ပေးခဲ့ကြရတယ်လို့ ဆိုင်ခန်းရှင်တွေက ပြောပါတယ်။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီက ဈေးဆိုင်ခန်းတွေနဲ့ တိုက်ခန်းတွေမှာ နေထိုင်သူတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လကုန်ပိုင်းက အပြီးသတ် ထွက်ခွာခိုင်းထားတာဖြစ်ပြီး ဖယ်မပေးသေးတဲ့ ဆိုင်ခန်းတွေနဲ့ တိုက်ခန်းတွေကို ရေ၊ မီး ဖြတ်တောက်တဲ့နည်းလမ်းတွေနဲ့ ဖိအားပေးခဲ့တာတွေကြောင့် ဧပြီ ၄ ရက်စပြီး ဖျက်သိမ်းပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြရတာလို့ ဆိုပါတယ်။
ဗထူးအားကစားကွင်း ပတ်ချာလည်မှာ ဆိုင်ခန်းနဲ့ လူနေတိုက်ခန်းပေါင်း ၁၃၀ ကျော်ရှိပြီး ၁ ခန်းကို ကာလပေါက်ဈေး သိန်း ၁ ထောင်လောက်အထိရှိပါတယ်။
အများစုဟာ နေထိုင်ခွင့်သက်တမ်း ၈ နှစ်ကျော် ကျန်နေသေးတာကြောင့် ဗထူးကွင်းတိုက်တန်းမှာ နေထိုင်သူတွေစုပြီး အစားထိုးမြေပေးဖို့နဲ့ ဆက်လက်နေထိုင်ခွင့်ရဖို့ အယူခံအသနားခံစာတင်ခဲ့ကြပေမဲ့ စစ်ကောင်စီဘက်က ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ မတ်လဆန်းက စစ်ကောင်စီရဲ့ စာတိုက်ကတဆင့် ပိုင်ရှင်တွေထံကို “နိုင်ငံတော်ရဲ့ လိုအပ်ချက်ကြောင့် မန္တလေးတိုင်းအတွင်း ဗထူးအားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၁၃၃ ခန်း၊ အောင်မြေမန္တလာအားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၉၅ ခန်းနှင့် ပြင်ဦးလွင်အားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၁၆၂ခ န်းတို့ကို မတ်လကုန်နောက်ဆုံး ဖယ်ရှားပေးရမယ်”လို့ အကြောင်းကြားစာတွေ ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။
အခုလို ဖယ်ရှားခိုင်းတာဟာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့ မညီသလို ဘာမှ တာဝန်ယူပေးတာမျိုးလည်း မရှိဘူးလို့ အဲဒီဝန်းကျင်မှာ နှစ် ၂၀ ကျော် နေထိုင်လာတဲ့ အမျိုးသားတဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့ဘက်က တိုက်ရိုက်လာမပြောဘူး။ စာတိုက်ကတဆင့် အကြောင်းကြားစာပို့တယ်။ ကျနော်တို့မှာ နေထိုင်ခွင့်သက်တမ်းက ၈ နှစ်လောက် ကျန်နေသေးတယ်။ ဒါကို အခု ဖယ်ရှားခိုင်းတာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့လည်း မညီဘူး။ ဥပဒေအရဆို ဒီလိုဖယ်ခိုင်းရင် နေရာတခုခု စီစဉ်ပေးတာ၊ လျော်ကြေးပေးတာတွေကို နိုင်ငံတော်က လုပ်ပေးရမှာကို၊ အခုကြ ဘာမှ တာဝန်ယူပေးတာမျိုးကို မရှိဘူး။"
အခုဖယ်ရှားပေးနေရသည့် အားကစားဌာန လက်အောက်ရှိဆိုင်ခန်းတွေဟာ နေထိုင်ခွင့် စာချုပ်သက်တမ်း ၈ နှစ် နဲ့အထက် ကျန်ရှိနေပြီး ယခင်ရောင်းချခဲ့တုန်းက စာချုပ်ပါသဘောတူချက် အပိုဒ် (၁၆) မှာ “နိုင်ငံတော်က လိုအပ်၍ တောင်းဆိုလာလျှင် ဖယ်ရှားပေးရမည်ဖြစ်ပြီး မြေနေရာအစားထိုးပေးမည်” လို့ ဖော်ပြထားခဲ့တာကြောင့် နစ်နာသူမိသားစုတွေဟာ လျော်ကြေးရရှိဖို့ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။
ဒေသခံအမျိုးသမီးတဦးက “ကျမတို့ ဒီကာလမှာ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ တက်လာတာတွေရော၊ နိုင်ငံရေးကြောင့် စီးပွားရေး မကောင်းတာကြောင့်ရော စားဝတ်နေရေးကို မနည်းရုန်းကန်နေရတာ။ အခုလို ဗြုန်းစားကြီး ဒီလကုန် အပြီးဖယ်ပေးဖို့ ပြောလာတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲတောင် မသိဘူး။ ပင်စင်လစာနဲ့ စားနေရတာမို့ အိမ်ငှားခပေးဖို့တောင် မတတ်နိုင်တော့ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
မန္တလေးမြို့မှာ အကွက်အကွင်းကျတဲ့ အဲဒီနေရာကို စစ်ကောင်စီက မျက်စိကျလို့ ဖယ်ရှားခိုင်းတာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ယူဆကြပေမဲ့ စစ်တပ်နဲ့နီးစပ်တဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းကတော့ ဗထူးအားကစားကွင်း မျက်နှာစာက ဆိုင်ခန်းတွေက ကွယ်နေတာကြောင့် အားကစားကွင်းကိုတောင် မမြင်ရေတာ့ဘူး၊ အချက်အချာကြတဲ့ အားကစားကွင်းကို သေချာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်ရဖို့လိုတယ်၊ အခုက ဗထူးအားကစားကွင်းဆိုရင် ဘယ်ရှာရမလဲ မသိအောင် အထိကို အခြေအနေဆိုးနေတာ၊ ဗထူးကွင်းဆိုတာနဲ့ ဈေးဆိုင်တွေပဲ ပြေးမြင်နေတာကြောင့် ဖယ်ရှားခိုင်းတာလို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ချမ်းအေးသာစံမြို့နယ်၊ ဗထူးအားကစားကွင်း ဘေးပတ်လည်ရှိ ဈေးဆိုင်ခန်းတွေနဲ့ တိုက်ခန်းတွေကို မတ်လကုန် နောက်ဆုံးထားပြီး ဖယ်ရှားပေးဖို့ စစ်ကောင်စီက အမိန့်စာထုတ်ပြန်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဗထူးအားကစားကွင်း ပတ်ပတ်လည်မှာ ဆိုင်ခန်းနဲ့ လူနေတိုက်ခန်းပေါင်း ၁၃၀ ကျော်ရှိပြီး တခန်းကို ကာလပေါက်ဈေး သိန်း ၁ ထောင်လောက်အထိရှိကာ အခုလို အားကစားဌာနက ဖယ်ရှားပေးဖို့ တောင်းဆိုလာတာကို ကာယကံရှင်တွေ မကျေမနပ် ဖြစ်နေကြပါတယ်။
“ဒီဆိုင်ခန်းတွေကို နိုင်ငံတော်က ရောင်းချခဲ့ပြီး အဆောက်အဦတခုကို နေထိုင်ခွင့် နှစ် ၃၀ ကျော်လောက် ပေးထားပြီး အချိန်ပြည့်ရင် ပြန်လည်အပ်နှံရမယ်လို့ သူတို့ကို ပြောထားတယ်။ အစိုးရရောင်းတုန်းက သိန်းဆယ်ဂဏန်းလောက်နဲ့ ရောင်းခဲ့တာ မြေကွက်ပွဲစားတွေက ကာလပေါက်ဈေးနဲ့လိုက်ပြီး အဆမတန် ဈေးတွေမြှင့်ရောင်းတာကြောင့် အခုဆိုဈေးက ထောင်ချီဖြစ်ကုန်ရော၊ အရင်ကရောင်းတဲ့ဈေးနဲ့ စဝယ်တည်းက နေတဲ့သူတွေဆို တန်နေပြီ” လို့ ဝန်ထမ်းတဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
အဲဒီဆိုင်ခန်းတွေနဲ့ လူနေတိုက်ခန်းတွေဟာ သက်တမ်း ၈ နှစ် ကျန်သေးပြီး နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုတွေနဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါတွေကြောင့် စီးပွားရေးမကောင်းတဲ့အချိန် ဖယ်ရှားပေးဖို့ အခက်တွေ့နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။
ဒေသခံအမျိုးသမီးတဦးက “ကျမတို့ ဒီကာလမှာ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ တက်လာတာတွေရော၊ နိုင်ငံရေးကြောင့် စီးပွားရေး မကောင်းတာကြောင့်ရော စားဝတ်နေရေးကို မနည်းရုန်းကန်နေရတာ။ အခုလို ဗြုန်းစားကြီး ဒီလကုန် အပြီးဖယ်ပေးဖို့ ပြောလာတော့ ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲတောင် မသိဘူး။ ပင်စင်လစာနဲ့ စားနေရတာမို့ အိမ်ငှားခပေးဖို့တောင် မတတ်နိုင်တော့ဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
အခုလို ဖယ်ရှားခိုင်းတာဟာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့ မညီသလို ဘာမှ တာဝန်ယူပေးတာမျိုးလည်း မရှိဘူးလို့ အဲဒီဝန်းကျင်မှာ နှစ် ၂၀ ကျော် နေထိုင်လာတဲ့ အမျိုးသားတဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့ဘက်က တိုက်ရိုက်လာမပြောဘူး။ စာတိုက်ကတဆင့် အကြောင်းကြားစာပို့တယ်။ ကျနော်တို့မှာ နေထိုင်ခွင့်သက်တမ်းက ၈ နှစ်လောက် ကျန်နေသေးတယ်။ ဒါကို အခု ဖယ်ရှားခိုင်းတာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းနဲ့လည်း မညီဘူး။ ဥပဒေအရဆို ဒီလိုဖယ်ခိုင်းရင် နေရာတခုခု စီစဉ်ပေးတာ၊ လျှော်ကြေးပေးတာတွေကို နိုင်ငံတော်က လုပ်ပေးရမှာကို၊ အခုကြ ဘာမှ တာဝန်ယူပေးတာမျိုးကို မရှိဘူး။"
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာ ၃ ရက်နေ့က စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကိုယ်တိုင် ဗထူးကွင်းကို လာရောက်ခဲ့ပြီး ကွင်းရဲ့ လျှောက်လမ်းတွေ တိုးချဲ့အဆင့်မြှင့်တင်ဖို့၊ မျက်နှာစာမှာ ကွယ်နေတာတွေကို ရှင်းလင်းဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
မန္တလေးမြို့မှာ အကွက်အကွင်းကျတဲ့ အဲဒီနေရာကို စစ်ကောင်စီက မျက်စိကျလို့ ဖယ်ရှားခိုင်းတာ ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဒေသခံတွေက ယူဆကြပေမဲ့ စစ်တပ်နဲ့နီးစပ်တဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းကေတာ့ ဗထူးအားကစားကွင်း မျက်နှာစာက ဆိုင်ခန်းတွေက ကွယ်နေတာကြောင့် အားကစားကွင်းကိုတောင် မမြင်ရေတာ့ဘူး၊ အချက်အချာကြတဲ့ အားကစားကွင်းကို သေချာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်ရဖို့လိုတယ်၊ အခုက ဗထူးအားကစားကွင်းဆိုရင် ဘယ်ရှာရမလဲ မသိအောင် အထိကို အခြေအနေဆိုးနေတာ၊ ဗထူးကွင်းဆိုတာနဲ့ ဈေးဆိုင်တွေပဲ ပြေးမြင်နေတာကြောင့် ဖယ်ရှားခိုင်းတာလို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။
ဆိုင်ခန်းပိုင်ရှင်တွေထဲမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်လောက်ကမှ သိန်းထောင်ဂဏန်းနဲ့ ဝယ်ယူထားတဲ့ ဆိုင်ခန်းပိုင်ရှင်တွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
အကြောင်းကြားစာမှာတော့ နိုင်ငံတော်လိုအပ်ချက်ကြောင့် ဗထူးအားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၁၃၃ ခန်း၊ အောင်မြေမန္တလာ အားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၉၅ ခန်းနဲ့ ပြင်ဦးလွင် အားကစားကွင်းရှိ ဆိုင်ခန်း ၁၆၂ ခန်းတို့ကို မတ် ၃၁ ရက် နောက်ဆုံးထား ဖယ်ရှားဖို့ ညွှန်ကြားထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
