စစ်ကောင်စီကျင်းပဖို့ စီစဉ်နေတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲသစ် ဘယ်နေ့ကျင်းပမယ်ဆိုတာ အတိအကျ မသိရဘူးလို့ ပြောခဲ့တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရဲ့ ထိပ်တန်း ခေါင်းဆာင်တဦးက ခေါ်ယူသတိပေးခဲ့တယ်လို့ စစ်တပ်နဲ့ နီးစပ်သူတွေဆီက သိရပါတယ်။

နေပြည်တော်မှာ မနေ့ကကျင်းပတဲ့ ၇၈ နှစ်မြောက် ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေးနေ့ (တပ်မတော်နေ့) အခမ်းအနားမှာ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး မီဒီယာတွေရဲ့ မေးမြန်းချက်ကို စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဖြေဆိုခဲ့တဲ့အပေါ် ခေါ်ယူသတိပေးခံရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်တပ်နဲ့နီးစပ်သူတဦးက “လူကြီးတွေက နေရာပေးထားလို့ နေရာတကာ ဇွတ်ပြောတာ။ အဲ့ဒါကြောင့် အခမ်းအနားပြီးတော့ သူ့ကို ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအောင်လင်းဒွေးက ခေါ်ပြီးသတိပေးတာ၊ နောက် အဲ့လိုမပြောဖို့၊ ဘာလုပ်မလဲတော့မသိဘူး” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ်ဆိုပါက ခြိမ်းခြောက်မှု၊ ဖိအားပေးမှုတွေ ကင်းစင်ဖို့ လိုအပ်ပြီး မဲဆွယ်စည်းရုံးတဲ့အခါမှာလည်း ခြိမ်းခြောက်မှု၊ ဖိအားပေးမှုတွေ မရှိဖို့ လိုတဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီတပ်အနေနဲ့ ကြိုးစားနေတယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက မီဒီယာတွေကို ပြောပါတယ်။

“ရွေးကောက်ပွဲ ဘယ်အချိန်လုပ်မယ်ဆိုတာ အချိန်အတိအကျ ပြောဖို့ခက်တယ်၊ ပြည်တွင်းမှာ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေတွေအရပေါ့။ လုံခြုံရေးအခြေအနေလည်း မပေးနိုင်ဘူး” လို့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောခဲ့တာပါ။

ဒီလိုပြောပြီးနောက် အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအဖွဲ့ဝင်တချို့က ဒေါသထွက်ခဲ့ပြီး အခမ်းအနား အပြီးမှာတော့ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကို ခေါ်ယူသတိပေးခဲ့တာလို့ အခမ်းအနား တက်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

“ဇော်မင်းထွန်းက မီဒီယာကိစ္စ အကုန်တာဝန်ယူထားတာ၊ ဒီလိုပြောလိုက်တဲ့အတွက် အခုဖြေရှင်းနေရတယ်၊ အဆင့်ဆင့်ကို ထုချေလွှာတင်ရတယ်။”

အာဏာသိမ်းသက်တမ်း ရှည်ကြာစေဖို့နဲ့ တရားဝင်မှုရဖို့အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည်ကျင်းပမယ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံရေးကတိကို စစ်ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က အလွယ်တကူပေးခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကိုပယ်ဖျက်ပြီး  စစ်ကောင်စီက ရွေးကောက်ပွဲ သစ် ထပ်မံကျင်းပဖို့စီစဉ်နေတာဖြစ်တယ်။ အာဏာသိမ်းခါစက ရွေးကောက်ပွဲကို တနှစ်အတွင်းကျင်းပပေးဖို့ ပြောဆိုခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ ကျင်းမယ်လို့ ပြောင်းလဲ ပြောဆိုခဲ့ပြီး အခုတခါမှာတော့ ကျင်းပမယ့်နေ့ရက်ကို ပြေဆိုတာမရှိတော့ပါဘူး။

ရွေးကောက်ပွဲသစ်နဲ့  ပတ်သက်လို့လည်း   တည်ငြိမ်အေးချမ်းဖို့လိုတဲ့အကြောင်းနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ပြီးစလွယ်မလုပ်ဖို့ စစ်ခေါင်းဆောင်က မနေ့က နေပြည်တော် စစ်ရေးပြအခမ်းအနား မိန့်ခွန်းမှာ ထည့်သွင်းပြောပါတယ်။

စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က “ရွေးကောက်ပွဲကို ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းချက်များနဲ့အညီ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတစွာနဲ့ ပြည်သူများ ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး မဆုံးရှုံးစေရေး၊ အကြားအလပ်မရှိ မဲပေးစေရေးကို စောလျှင်စွာဆောင်ရွက် နိုင်ဖို့အတွက် အဓိက လိုအပ်ချက်ဟာ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးပဲဖြစ်တယ်။ အထွေထွေ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ပြည်သူများက သူတို့ရဲ့ အနာဂတ်မျှော်လင့်ချက်အတွက် မဲပေးရွေးချယ် တင်မြှောက်ခြင်းပဲဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲကို ပြီးစလွယ်လုပ်လို့ မရနိုင်ဘူး”လို့ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီက အာဏာသိမ်းသက်တမ်း ၂ နှစ်ပြည့်ပြီးနောက် ဇန်နဝါရီ ၂၆ ရက်မှာ နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ဥပဒေသစ်ကိုထုတ်ပြန်ပြီး နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို  ဒီကနေ့ မတ်လ ၂၈ ရက် နောက်ဆုံးထားပြီး မှတ်ပုံပြန်တင်ခိုင်းထားပြီး မတင်တဲ့ပါတီ အလိုအလျောက် ပါတီဖျက်သိမ်း ခံရမယ်လို့ ဥပဒေမှာ ထည့်သွင်းပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။

လတ်တလောမှာ နိုင်ငံရေးပါတီ ၉၃ ပါတီ ရှိတဲ့အနက် ပြန်လည်မှတ်ပုံတင်တဲ့ပါတီ ၅၂ ပါတီရှိပြီး ပြည်ထောင်စုတဝန်းလုံး စည်းရုံးမယ့်ပါတီ ၁၂ ပါတီနဲ့ တိုင်းဒေသကြီး သို့မဟုတ် ပြည်နယ်တခုအတွင်း စည်းရုံးမယ့်ပါတီ ၄၀ ရှိပါတယ်။

အာဆီယံအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို အကြိမ်ကြိမ်ဂျင်းထည့်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက် ဒီနေ့ ပြုလုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

အာဆီယံနဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်တဦးရဲ့ မေးမြန်းမှုအပေါ် ပြန်လည်ဖြေကြားရာမှာ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ဂျင်းထည့်တာ တခုထဲ မဟုတ်ဘဲ သုံးခုလောက်အထည့်ခံခဲ့ရတယ်ဆိုပြီး ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့တာပါ။

“ဂျင်းကတော့ တခုတည်း မဟုတ်ဘူး။ သုံးခုလောက်ရှိပါတယ်၊ အာရှ-ပစိဖိတ်နဲ့ပတ်သက်တာတစ်ခု၊ နောက်တစ်ခုက မဟာဗျူဟာမှာ ဖွဲ့ထားတဲ့အဖွဲ့တွေမှာရှိပါတယ်။ အထောက်အကူပြုအဖွဲ့ အဲ့သုံးမျိုးလုံး ပေါင်းဆုံနေတာဖြစ်ပါတယ်”လို့ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောဆိုခဲ့တာပါ။ 

အာဆီယံမှာ မလေးရှာနိုင်ငံအနေနဲ့ ရိုဟင်ဂျာအရေးကို နောက်ကွယ်ထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို မုန်တိုင်းထန်အောင် ပြုလုပ်နေတယ်ဆိုပြီး  သတင်းထောက်တစ်ဦးရဲ့  မေးမြန်းချက်ကို ခုလိုပြန်လည်ပြောဆိုခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

အာဆီယံကနေ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ခွဲထွက်ပြီး သီးသန့်လွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်ဖို့ အစီအစဉ် ရှိမရှိ မေးမြန်းမှုကိုတော့ ပြန်လည်ဖြေဆိုတာမျိုး မရှိခဲ့ပါဘူး။