ျမန္မာႏိုင္ငံဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က လက္ရွိ ၂၀၂၃-၂၄ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ျမန္မာ့ဆန္နဲ႔ဆန္ကြဲ တင္ပို႔မႈကေန ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံ ရရွိဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားတာေၾကာင့္ စ္ိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္တဲ့ ေတာင္သူေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း ၾကည့္ေပးသင့္တယ္လို႔ လယ္သမားအေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ေထာက္ျပေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ကိန်းဂဏန်းအချက်အလက်တွေအရ ပြည်ပဈေးကွက်ဆီ မြန်မာ့ ဆန်နဲ့ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုက နှစ်စဉ် ဆန်တန်ချိန် ၂ သန်းကျော် တင်ပို့နိုင်ခဲ့တာ တွေ့ရပါတယ်။
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁-၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်(ဧပြီလ မှ မတ်လကုန် အထိ)က တန်ချိန် ၂,၁၆၄,၆၈၁ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ပို့ကုန်ရ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၀၉ ဒသမ ၁ သန်းကျော် ရရှိ ခဲ့ပါတယ်။
အလားတူ ၂၀၂၂-၂၃ ဘဏ္ဍာနှစ်(ဧပြီလ မှ မတ်လကုန်အထိ)မှာလည်း တန်ချိန် ၂၂၆၁၂၀၃ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ပို့ကုန်ရ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၅၃ ဒသမ ၄ သန်းကျော် ရရှိထားပါတယ်။
ဒါကြောင့် ယခု ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ဆန်တန်ချိန် ၂သန်းခွဲကို တင်ပို့နိုင်ဖို့ မျှော်မှန်းထားပြီး ပို့ကုန်ရ နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၁၀၀၀ (၁ ဘီလီယံ) ရရှိဖို့ ရည်မှန်းထားတဲ့အကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ပြည်ပဈေးကွက်ဆီ မြန်မာ့ဆန်နဲ့ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုပမာဏက နှစ်စဉ် တန်ချိန် ၂သန်းကျော် တင်ပို့နိုင်ပြီး နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ရရှိမှု လည်း တိုးတက်လာပေမယ့် ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေရဲ့ဘဝကတော့ ပြောင်းလဲလာမှု မရှိသေးဘူးလို့ လယ်သမားအရေးလှုပ်ရှားသူတွေက ထောက်ပြထားပါတယ်။
“(Exporters)ပို့ကုန်သမားကြီးတွေဟာ သူတို့ လုပ်နိုင်တဲ့ စွမ်းရည်နဲ့ လုပ်ကြတာဖြစ်လို့ သူတို့နဲ့ ထိုက်တန်တဲ့ အကျိုးအမြတ်ကို ခံစားကြရတယ်။ ဒါကို တောင်သူတွေဘက်က နားလည်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်တွေမှာ ဆန်စပါးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေဘက်က အရှုံးပေါ်ခဲ့ရတယ်။ ဘာလို့အရှုံးပေါ်ခဲ့ရလဲ၊ ဈေးကွက်က မတရားနှိမ်တဲ့ အတွက်ကြောင့်လေ။ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်တွေမှာ ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျမှုစရိတ်နဲ့ ဈေးကွက်ကလည်း အကျိုးအမြတ်မရှိတဲ့ အခြေအနေဖြစ်ခဲ့လို့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေ တော်တော်လေး နလန်မထူ ဖြစ်ခဲ့ရတယ်။ အခု ဒီနှစ်မှာတော့ တောင်သူတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မိုးစပါးရာသီ ကစပြီး အနည်းအကျဉ်းတော့ အကျိုးခံစားခွင့်လေး ရလာတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပေမဲ့ ငွေလုံးငွေရင်း အကြီးသမားကြီးတွေရဲ့ အကျိုးအမြတ်နဲ့ယှဉ်ရင်တော့ တခြားစီပါ” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
ဒါကြောင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ လယ်သမားတွေအတွက် ထိုက်သင့်တဲ့ အကျိုးအမြတ် ခံစားခွင့် ရရှိဖို့က ဈေးကွက်ကို မတရား ဖိနှိမ်မှု မရှိအောင် ဖန်တီးပေးနိုင်ဖို့ လိုတယ်လို့ စိုက်ပျိုးရေးသုတေသီတဦးကလည်း သုံးသပ်ထားပါတယ်။
“ဆန် ၁ တန်ကို ဒေါ်လာ ၃၂၀ ဈေး ရှိခဲ့တဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကာလတွေတုန်းက ကုန်သမားကြီးတွေက ဆန် ၁ တန် အပေါ်မှာ ဒေါ်လာ ၁၀၀ နီးပါး အမြတ်ယူခဲ့တော့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေအပေါ်မှာ အကျိုးအမြတ် ဘယ်ကျန်ပါတော့ မလဲ။ အခုအချိန်မှာတော ဆန် ၁ တန်ကို ဒေါ်လာ ၄၀၀ ကျော် ရှိတာကြောင့် ပို့ကုန်သမားကြီးတွေက ဆန် ၁ တန် အပေါ်မှာ ဒေါ်လာ ၂၀ လောက် အမြတ်ယူပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူအတွက် မျှမျှတတ လုပ်ပေးသင့်တယ်။ ဘာလို့လဲဆို သူတို့က ဆန်တန်ချိန် သိန်းနဲ့ချီပြီး နိုင်ငံခြား ပို့နိုင်တဲ့ သူတွေဖြစ်တာကြောင့် အကျိုးအမြတ်က ရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်လီ ရောင်းနေတဲ့ သူတွေရဲ့ အမြတ်အစွန်း ပုံစံမျိုး မယူဘဲ လက်ကားသမား တယောက်လို ငါးမူးစား တကျပ်စားရင်တောင် ချမ်းသာ နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပြောရရင် စပါး ပေါ်တဲ့အချိန်မှာ သူတို့က ဈေးကွက်ကို မတရား လိုက်နင်းတဲ့အတွက် ထုတ်လုပ်တဲ့ တောင်သူတွေက စိတ်ပျက်ပြီး မထုတ်လုပ်တော့ရင် သူတို့အတွက်လည်း အကျိုးအမြတ် လျှော့စေပါတယ်။ ဒါဆို တိုင်းပြည်အတွက်လည်း နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ လျှော့နည်းစေမှာ ဖြစ်တယ်” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။
မြန်မာ့ဆန်နဲ့ဆန်ကွဲတွေကို ပြည်ပဈေးကွက်အနေဖြင့် တရုတ်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဂျပန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ(အီးယူ)၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ သီရိလင်္ကာ၊ အာဖရိက နဲ့ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံတွေဆီ တင်ပို့နေတာဖြစ်ပါတယ်။
PHOTO-MOI
၂၀၂၂-၂၀၂၃ လက်ရှိဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်ပ ဆန်၊ဆန်ကွဲ တင်ပို့မှုကို တန်ချိန် ၂ သန်း လျာထားဆောင်ရွက်နေတာဖြစ်ပေမဲ့ ဘဏ္ဍာနှစ် ကုန်ဆုံးဖို့ ၁ လအလိုမှာ တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၁ သန်းဝန်းကျင် တင်ပို့ထားပြီးဖြစ်ကာ လျာထားချက်ထက် ကျော်လွန်တင်ပို့ထားတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က သိရပါတယ်။
အခုဘဏ္ဍာနှစ် ဧပြီလကနေ ဖေဖော်ဝါရီ လကုန် အထိ ၁၁လအတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံကနေ ပြည်ပကို ဆန်တန်ချိန် ၂ ဒသမ ၀၉၉သန်း ကျော် တင်ပို့ထားပြီး ပို့ကုန်ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၈၃ သန်း ရရှိထားတယ်လို့ အသင်းချုပ်က ထုတ်ပြန်ထားတာပါ။
အခု ဘဏ္ဍာနှစ် ၁၁ လကျော်မှာပင်လယ်ရေကြောင်း ကုန်သွယ်မှုကနေ ဆန်၊ ဆန်ကွဲတန်ချိန် ၁ဒသမ၆ သန်း ကျော်အထိ တင်ပို့ထားပြီး စုစုပေါင်းတင်ပို့မှုပမာဏရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရှိပါတယ်။ နယ်စပ်လမ်းကြောင်းကနေ တင်ပို့မှုက တန်ချိန် ၄ သိန်းကျော် ရှိပြီးတော့ စုစုပေါင်းတင်ပို့မှုပမာဏရဲ့ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းပါ။
မြန်မာ့ဆန်ကို အခု ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ တရုတ်နဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတို့က ပမာဏအများဆုံး ဝယ်ယူထားတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ် (MRF) ရဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေက ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ တစ်နှစ်ကို ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲတန်ချိန် နှစ်သန်းအထက် ပြည်ပကို ပုံမှန်တင်ပို့နေတာဖြစ်ပြီးတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှာ ပြည်ပကို ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲတန်ချိန် သုံးသန်းကျော်အထိ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
အခုနှစ်မှာတော့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေကြောင့် တောင်သူတွေဟာ စပါးကို ပြည့်ဝစွာ စိုက်ပျိုးနိုင်ခြင်းမရှိတာ၊ စပါးအထွက်နှုန်းအပေါ် စိုးရိမ်ပြီး ဝယ်ယူသိုလှောင်မှုတွေ ရှိနေတာ၊ စိုက်ပျိုးရေးအတွက် အထွေထွေ ကုန်ကျ စရိတ်တွေ မြင့်တက်နေတာစတဲ့ အချက်တွေကြောင့် ဆန်စပါးဈေးနှုန်းတွေက ပြည်တွင်းမှာ မကြုံစဘူး စံချိန်တင် မြင့်တက်နေပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးကွက်ထဲမှာ ဆန်ဖူလုံမှုရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပေမဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဒေသတွေက စပါးစိုက်တောင်သူတွေကတော့ နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုတွေကြောင့် စပါး ကောင်းကောင်း မစိုက်နိုင်လို့ အထွက်နှုန်း လျော့ကျခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“ခေတ်မှမကောင်းတာဗျာ၊ အရင်လို ဘယ်ကောင်းကောင်းစိုက်နိုင်မလဲ။ ရေမရလို့လဲ မြောင်းသွား မပြင်ရဲဘူး။ သွားရေးလာရေးက ခက်ကခက်နဲ့။ မထွက်နှုန်းလည်းကျတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ဈေးရလို့ တော်သေးတယ်”လို့ စစ်ကိုင်း တိုင်းက စပါးစိုက်တောင်သူတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
တဖက်မှာလည်း ပို့ကုန်ရငွေ(နိုင်ငံခြားငွေကြေး) တွေအပေါ် စစ်ကောင်စီက ထိန်းချုပ် ကန့်သတ်ထားတဲ့အတွက် ဆန်အပါအဝင် ပြည်ပပို့ကုန်ကဏ္ဍမှာ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ကုန်သည်တွေက ထောက်ပြနေကြ ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ပြည်ပ ဆန်တင်ပို့မှုဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မီနီဘတ်ဂျက် ၆ လအတွင်းမှာတော့ ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲ စုစုပေါင်းတန်ချိန် ၁ ဒသမ ၄ သန်းထိ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ပုံမှန်နှစ်တွေထက် တိုးတက်မှု ရှိခဲ့ပါတယ်။