ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ့အထည်ချုပ်စက်ရုံတွေက အလုပ်အကိုင်ပေါင်း ၂ သိန်းခွဲကျော် ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး စီးပွားရေး ကမောက်ကမတွေ ဖြစ်ရတဲ့အပြင် စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့တယ်လို့ ရိုက်တာသတင်းမှာ ရေးပါတယ်။

လုပ်ခလစာနည်းပါးပြီး အချိန်ပိုကြေးလည်း မရတဲ့ အထည်ချုပ်လုပ်သား အများအပြားရှိပေမဲ့ အလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေဟာ စစ်တပ်ကို ဖိအားပေးဖို့အတွက် နိုင်ငံခြား ဖက်ရှင်ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အစိုးရတွေကို ကုန်သွယ်ရေးဆက်ဆံမှု ဖြတ်တောက်ဖို့ တွန်းအားပေးနေပါတယ်။ 

အထည်ချုပ်နဲ့ ဖိနပ်စက်ရုံ ၂၉၀ လောက်က အလုပ်သမား ၄၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်ယူခဲ့ရာမှာ တချို့က အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်နေပေမဲ့ သူတို့ထဲက ၉၇ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ပိုကျယ်ပြန့်တဲ့ ပိတ်ဆို့မှုတွေအတွက် သမဂ္ဂတွေရဲ့လှုပ်ရှားမှုကို မထောက်ခံတာကို တွေ့ရကြောင်း အလုပ်သမားများ ညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (မြန်မာနိုင်ငံ) ရဲ့အဆိုအရ သိရပါတယ်။

ပိတ်ဆို့မှုတွေပိုလုပ်ဖို့ သမဂ္ဂတွေက တောင်းဆိုနေကြပြီး အရင်ထက်ဝင်ငွေ ထက်ဝက်လောက် ကျဆင်းသွားပေမဲ့၊ အချိန်ပိုကြေး မရပေမဲ့လည်း ရှိတဲ့အလုပ်ကိုသာ အားထားနေရတဲ့ ဝင်ငွေနည်း အထည်ချုပ်လုပ်သားတွေကတော့ သူတို့အလုပ်အကိုင်တွေအတွက် စိုးရိမ်နေကြတာပါ။ 

ပိုပြီးပြင်းထန်တဲ့ ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအတွက် သမဂ္ဂတွေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေရဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေကို ဂရုပြုပြီး အောက်တိုဘာလမှာ ဥရောပပါလီမန်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဆယ်နှစ်ကျော်က မြန်မာ့အထည်ချုပ်တင်ပို့မှု အရှိန်အဟုန်မြင့်လာစေဖို့ ကူညီပေးခဲ့တဲ့ EU ကုန်သွယ်မှု အကျိုးအမြတ်တွေကို မြန်မြန်ပြန်သုံးသပ်ဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ 

ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေဆီကနေ အခွန်ကင်းလွတ် တင်ပို့ခွင့်ပြုထားတဲ့  Everything But Arms (EBA) အဖွဲ့ရဲ့ ကုန်သွယ်မှုအစီအစဉ်ကနေ ကူညီပံ့ပိုးပေးတဲ့ ဒီကဏ္ဍဟာ ၂၀၁၁ ခုနှစ်က ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံအောက်ကနေ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ပို့ကုန်အားလုံးရဲ့ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း ဒေါ်လာ ၆ ဒသမ ၅ ဘီလီယံထိ တန်ဖိုးရှိလာတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အချက်အလက်တွေအရ သိရပါတယ်။ 

ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကစလို့ အရပ်သား ၁၂၀၀ လောက် သေဆုံးခဲ့ရပြီးနောက်မှာ လူ့အခွင့်အရေး အကာအကွယ်ပေးထားတဲ့ နိုင်ငံတွေဆီ အပ်နှင်းထားတဲ့ EBA အဆင့်အတန်းဟာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ သက်ဆိုင်ခြင်းမရှိတော့ဘဲ အလုပ်သမားအခြေအနေ ဆိုးရွားလာတယ်လို့ ဝေဖန်ပြောဆိုကြပါတယ်။

အာဏာသိမ်းမှုဟာ ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ တိုးတက်မှုကို ပြောင်းပြန်လှန်ပစ်ခဲ့ပြီး EBA ပေးအပ်တဲ့ အခြေအနေတွေကို ထိခိုက်စေပါတယ်လို့ အီးယူပါလီမန်က အောက်တိုဘာ ၇ ရက် ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ပြောပါတယ်။

စစ်တပ်အာဏာမသိမ်းခင် မြန်မာ့အထည်ချုပ်စက်ရုံတွေမှာ အလုပ်သမား ၇ သိန်းလောက်ရှိပြီး အများစုမှာ ကျေးလက်မိသားစုတွေကို ထောက်ပံ့တဲ့ အမျိုးသမီးငယ်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်မှာ အလုပ်အကိုင်ပေါင်း ၂ သိန်းခွဲကျော် ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး အလုပ်ဆက်ရှိသူတွေထဲက ထက်ဝက်ကျော်လောက်ကလည်း အလုပ်ချိန်တွေ ဖြတ်တောက်ခံရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အလုပ်သမား အေဂျင်စီ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား အဖွဲ့ချုပ် (ILO)က ဆိုပါတယ်။

စီးပွားရေးနဲ့နိုင်ငံရေး မငြိမ်မသက်မှုတွေမှာ တချို့ စက်ရုံ အလုပ်ရုံ သူဌေးတွေနဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားတွေ ညီညွတ်နေတယ်လို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ပြောပါတယ်။ 

အလုပ်သမားတွေကို ညသန်းခေါင်မှာ နေအိမ်တွေကနေ ဆွဲထုတ်ခံရပြီး စစ်တပ်၊ သို့မဟုတ် ရဲတွေဟာ ချုပ်နှောင်ခံထားရသူတွေကို သေတဲ့အထိ ရက်ရက်စက်စက် ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်နေပါတယ်လို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာသမဂ္ဂ IndustriALL က ဥရောပကော်မရှင်ကို စာရေးခဲ့ပါတယ်။ စစ်အုပ်စုကို မှတ်ချက်တောင်းခံဖို့ ဆက်သွယ်တာ မရသေးပါဘူး။ 

ဂျီနီဗာအခြေစိုက် သမဂ္ဂအဖွဲ့ချုပ်ဟာ နိုင်ငံခြားအစိုးရတွေနဲ့ ကုမ္ပဏီတွေအတွက် မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ စီးပွားရေးဆက်ဆံမှု အားလုံးကို ဖြတ်တောက်ဖို့ မြန်မာအလုပ်သမားသမဂ္ဂတွေနဲ့ အရပ်ဘက်လူမှုအဖွဲ့အစည်း ၁၈၀ ကျော်က စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုကိုလည်း ထောက်ခံထားပါတယ်။