မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ်ကို သြဂုတ် ၂၆ ရက်ကနေ ဒီနေ့အထိ စစ်ကောင်စီက စစ်ကြောင်း ၄ ကြောင်းနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်နေလို့ ကျေးရွာ ၃၀ ကျော်လောက်က ဒေသခံပြည်သူ ၅၀,၀၀၀ နီးပါး ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ မီးဘေးနဲ့ စစ်ဘေးရှောင် အကူအညီပေးရေးအဖွဲ့နဲ့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

ရေလယ်ကျွန်းဒေသ မီးဘေးသင့်ပြည်သူများ ထောက်ပံ့ကူညီရေးအဖွဲ့ ဒုတိယတာဝန်ခံ သိန်းငှက်ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ တာဝန်ခံ ဗိုလ်ရေခဲက “ကျ‌‌နော်တို့ ရေလယ်ကျွန်းဒေသကို သြဂုတ် ၂၆ ရက်ကနေ မြင်းခြံဘက်က စစ်ကြောင်းထိုးပြီး ငတရော်ကျေးရွာက အိမ်ခြေ ၄၀၀ ကျော်၊ လှေခုတ်ကျေးရွာက နေအိမ် ၁၆၀ ကျော် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတယ်။ အဲဒီနောက် မြောင်မြို့နယ်ဘက်ကနေ စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်နေ့မှာ ထိုးလာတဲ့ စစ်ကြောင်းက မြေတော်ရွာမှာ တညအိပ်ပြီး အိမ်ခြေ ၂၀ ကျော်လောက် မီးရှို့ဖျက်ဆီးသွားတယ်” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

ရေစကြိုဘက်ကနေ စက်တင်ဘာ ၆ ရက်မှာ စစ်ကြောင်းတကြောင်းထိုးလာပြီး ပေါက်တောကျွန်းရွာကို စတင်ဝင်ရောက်ကာ မီးလောင်ကျွန်းရွာကို ရွာလုံးကျွတ်နီးပါး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့သလို ရေလယ်ကျွန်းဒေသကို ရွေ့လျားစစ်ကြောင်း ၃ ကြောင်းနဲ့ မင်းရွာမှာ အထိုင်ချ တပ်စွဲထားတဲ့ အထိုင်စစ်ကြောင်းတကြောင်းနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်နေတာလို့ ဆိုပါတယ်။

ဗိုလ်ရေခဲက “ရေလယ်ကျွန်းဒေသမှာ ကျေးရွာပေါင်း ၄၃ ရွာရှိတဲ့အနက် ကျေးရွာ ၃၀ ကျော်လောက်က ပြည်သူတွေ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရလို့ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူ အရမ်းများပြားတဲ့အတွက် အကူအညီ အထောက်အပံ့တွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေတယ်။ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူ အရေအတွက်ကတော့ ၅၀,၀၀၀ လောက်ရှိနိုင်ပြီး အတိအကျ မသိရသေးဘူး။ တောတွေထဲမှာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်တဲ့သူတွေ ရှိသလို တချို့ ရွာတွေမှာ တိမ်းရှောင်တဲ့သူတွေလည်း ရှိနေတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

လောလောဆယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေက စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေရှိတဲ့ နေရာတွေကို သွားရောက်ကူညီပေးဖို့ စတင်ဆောင်ရွက်နေပြီး စစ်ဘေးရှောင် အင်အားများပြားလို့ ရှိတဲ့ရန်ပုံငွေနဲ့ မလုံလောက်ဘဲ အရေးပေါ် အထောက်အပံ့ အကူအညီ လိုအပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ရေလယ်ကျွန်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ မီးရှို့ခံရတဲ့ အိမ်ခြေ ၁,၀၀၀ လောက်ရှိပြီး ကျေးရွာအရေတွက်ကတော့ ၂၀ လောက်ရှိကာ တချို့ရွာတွေဆိုရင် ၂ ကြိမ်၊ ၃ ကြိမ်အထိ ဝင်ရောက် မီးရှို့ခံခဲ့ရကြတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ရေလယ်ကျွန်းဒေသက စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေကို ထောက်ပံ့လှူဒါန်းမယ်ဆိုရင် ရေလယ်ကျွန်းဒေသ မီးဘေးသင့်ပြည်သူများ ကူညီထောက်ပံ့ရေးအဖွဲ့နဲ့ သိန်းငှက်ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ စာမျက်နှာတွေအပြင် ဒေသကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေကနေ တဆင့် ဆက်သွယ်လှူဒါန်းနိုင်ပါတယ်။

လှေခုတ်ကျေးရွာဒေသခံ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတယောက်က “စစ်(...)တွေ စစ်ကြောင်းထိုးလာလို့ မိုးရွာထဲ၊ နေပူထဲတွေမှာ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်လာတာ ၅ ရက်လောက်ရှိနေပြီး စားရေးသောက်ရေးနဲ့ ကျန်းမာရေး အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

လှည်းတွေနဲ့ပြေးသူပြေး၊ ခြေလျင်ပြေးသူပြေးနဲ့ ထွက်ပြေးလာရပြီး ကျွန်းပေါ်က အပင်အောက်တွေမှာ မိုးကာတဲထိုးပြီး နေထိုင်ကြရသလို ကျွန်းပေါ်မှာ အပင်တွေလည်း သိပ်မရှိတဲ့အတွက် လှည်းဘေးလေးတွေမှာပဲ ဖြစ်သလို နေနေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လှေခုတ်ကျေးရွာ စစ်ဘေးရှောင်တယောက်က “စစ်(...)တွေဟာ နေအိမ်တွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတဲ့အပြင် မီးမလောင်တဲ့နေအိမ်တွေက ဆန်၊ စပါး၊ ပဲ၊ ကောက်ပဲသီးနှံတွေကို ရေတွေနဲ့ဖျန်း၊ ဓာတ်ဆီတွေလောင်းကာ အဖိုးတန်ပစ္စည်း တွေနဲ့ ငွေကြေးတွေကို ခိုးယူကာ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွေကိုလည်း သတ်ဖြတ် စားသောက်သွားကြတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ရေစကြိုမြို့နယ်မှာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ PDF စိုးမိုးထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေ များပြားလာလို့ အင်အားအလုံးအရင်း အသုံးပြုပြီး အသဲအသန် ထိုးစစ်ဆင်ကာ ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးစားလာသလို ကျေးရွာတွေကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးတာတွေ၊ ပြည်သူတွေရဲ့ စားနပ်ရိက္ခာတွေနဲ့ အဖိုးတန်ပစ္စည်းတွေကို ခိုးယူတာတွေ၊ အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်တာတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

မကွေးတိုင်းအတွင်းမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းတဲ့ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကနေ သြဂုတ် ၂၅ ရက်အထိ အိမ်ခြေ ၅,၄၁၈ လုံးကို စစ်ကောင်စီတပ်တွေက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့ကြပြီး တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ဆိုရင် အိမ်ခြေပေါင်း ၂၈,၄၃၄ လုံး မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတယ်လို့ Data For Myanmar က သြဂုတ် ၂၆ ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြိုမြို့နယ်၊ ရေလယ်ကျွန်းဒေသမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ စစ်ကြောင်းထိုးပြီး တပ်စွဲထားလို့ ကျေးရွာ ၄ ရွာလောက်က ဒေသခံပြည်သူ ၃,၀၀၀ လောက် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့  PDF တွေနဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေဆီက သိရပါတယ်။

မြင်းခြံ MG6 ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဒုတပ်ရင်းမှူး ကိုချမ်းက “ရေလယ်ကျွန်းဒေသကို စစ်ကောင်စီတပ်သား အင်အား ၁၀၀ ကျော်လောက် နေရင်း၊ မင်းရွာမှာ အထိုင်ချထားတာ။ လက်ရှိကတော့ ကျေးရွာ ၄ ရွာလောက်က ပြည်သူ ၃,၀၀၀ လောက် ပြေးနေရတာပေါ့။ နေရင်း၊ မင်းရွာ၊ ပေါက်တော၊ ပေါက်အူကျေးရွာတွေက ပြည်သူတွေ ထွက်ပြေးနေရတာ တပတ်လောက်ရှိပြီဖြစ်လို့ စားနပ်ရိက္ခာတွေ တော်တော်ခက်ခဲသွားပြီ” လို့ ပြောပါတယ်။

လတ်တလောမှာတော့ MG6 ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ ​သြဂုတ် ၂ ရက်မှာ သားဟင်းတမျိုးနဲ့ အရံဟင်း ၂ မျိုးပါဝင်တဲ့  ထမင်းဘူး ၂,၈၀၀ လောက် စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သလို သြဂုတ် ၃ ရက် မနက်ပိုင်းမှာလည်း ထမင်းဘူး ၅၀၀ ဝေငှခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

နောက်ထပ်လည်း စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေကို ကူညီပေးဖို့ အစီအစဥ်ရှိကြောင်း၊ ထမင်းဘူးတွေကိုလည်း စစ်ကြောင်းရှိနေတဲ့ရွာနားကို ဖြတ်ပြီး ခက်ခက်ခဲခဲ သယ်ယူခဲ့ရကြောင်း ဆိုပါတယ်။

အဲဒီစစ်ကြောင်းကို အရင်က ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေတဲ့ ပျူခေါင်းဆောင်တွေက ခေါ်လာတာဖြစ်ပြီး ရွာထဲမှာရှိတဲ့ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန်တွေကို သတ်ဖြတ်စားသောက်နေကြတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

မင်းရွာကျေးရွာကို လွန်ခဲ့တဲ့ တပတ်လောက်က စစ်ကောင်စီတပ်က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်ဝင်ရောက်လာလို့ ရွာလုံးကျွတ် ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး စစ်ကြောင်းဟာ မြင်းခြံမြို့နယ်ဘက်ကနေ ထိုးလာတာဖြစ်ပါတယ်။

စစ်တပ်ဝင်လာမှာကို ကြိုတင်သတင်းမရတာကြောင့် အထုပ်တွေလည်း မဆွဲနိုင်ဘဲ ကိုယ်လွတ်ရုန်း ထွက်ပြေးကြရတတယ်လို့ မင်းရွာကျေးရွာက စစ်ဘေးရှောင် ဒေသခံတယောက်က ပြောပါတယ်။

“သက်ကြီး အဘိုးအဘွားတွေဆိုရင်လည်း မပြေးနိုင်လို့ ထမ်းပိုးခဲ့ရတာတွေရှိတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်တွေဆိုလည်း မထားခဲ့နိုင်လို့ တွဲခေါ်ခဲ့ရတယ်။ တောထဲက သစ်ပင်အောက်တွေ၊ တွေ့တဲ့ ဇရပ်တွေမှာ အိပ်ကြရလို့ နေစရာထိုင်စရာ အခက်အခဲဖြစ်ပြီး မိုးရွာပြီဆိုရင် တော်တော်ဒုက္ခရောက်တယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ ဆေးဝါးလည်း မပြည့်စုံဘဲ ထမင်းတွေဆိုရင်လည်း တနေ့မှ တနပ်လောက်ပဲ စားခဲ့ရတယ်။ မြင်းခြံပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ MG6 က ထမင်းဘူးတွေ ၂ ရက် လာလာလှူပေးတော့ တော်တော်ဝမ်းသာခဲ့ရတယ်။ နဂိုက ငါးပိထောင်း၊ လက်ဖက်သုတ်တွေနဲ့သာ စားခဲ့ရပြီး သူတို့လာလှူတဲ့နေ့မှာ အသားဟင်းတွေ အရံဟင်းတွေနဲ့ စားခဲ့ရတယ်။ ထုပ်ပိုးမှုတွေကအစ ဘူးတွေနဲ့ဆိုတော့ စေတနာပါတယ်။”

မင်းရွာကျေးရွာမှာ အိမ်ခြေ ၂၃၀ လောက်ရှိပြီး စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းတွေက ရွာထဲမှာ​ကျန်ခဲ့တဲ့ ကြက်တွေ၊ နွားတွေကို သတ်ဖြတ်စားသောက်ပြီး ရွှေထည်ပစ္စည်းတွေနဲ့ ငွေကြေးတွေကိုလည်း ယူဆောင်တယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂ လလောက်ကလည်း ရေလယ်ကျွန်းဒေသက ကျေးရွာတွေကို စစ်(...)တွေက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခဲ့လို့ အိမ်ခြေ ၁၅၀ ကျော် မီးလောက်ဆုံးရှုံးခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ကျနော်တို့တွေ ပြေးလွှားနေရတာလည်း တော်တော်ပင်ပန်းနေပါပြီ။ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့စည်းတွေ အများကြီးရှိတယ် ။အဲဒီအဖွဲ့တွေကို လှူကြပါ။ ဒီပွဲက အကုန်လုံး ပူးပေါင်းပါဝင်ပြီးတိုက်မှ နိုင်မယ့်ပွဲပါ” လို့ မင်းရွာကျေးရွာက စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူက ပြောပါတယ်။

အဲဒီစစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူတွေအတွက် စားနပ်ရိက္ခာ၊ အဝတ်အထည်၊ စောင်၊ ခြင်ထောင်၊ ဆေးဝါး၊ အမိုးအကာနဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

မကွေးတိုင်းမှာ PDF စိုးမိုးနယ်မြေတွေ များပြားလာလို့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေက အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ အသည်းအသန် ထိုးစစ်ဆင်ကာ နယ်မြေပြန်လည်ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေသလို တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တွေမှာလည်း လက်နက်ခဲယမ်း လိုအပ်ချက်တွေ နေ့စဥ်ကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတဝန်းမှာ နေရပ်စွန်ခွာ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရသူ ဦးရေ ၇၈၃,၄၀၀ ရှိတယ်လို့ UNOCHA Myanmar က ဇူလိုင် ၂၀ ရက် နေ့စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။