အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်က အခုနှစ်ဟာ အရင်နှစ်တွေထက် စီးပွားရေးတိုးတက်မှု ပိုအားကောင်းလာမယ်လို့ အပြည့်အဝ ယုံကြည်တဲ့အကြောင်း ပြောဆိုလိုက်ပေမဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေကတော့ အခုနှစ်မှာလည်း ဆိုးဝါးတဲ့အဖြစ်မျိုးနဲ့ မကြုံဖို့သာ မျှော်လင့်တဲ့အကြောင်း တုံ့ပြန်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က “ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်းက စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းတွေ ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာတော့ ကျနော်တို့ ပြည်တွင်းအားတွေ စုစည်းမှု ကောင်းလာတာကြောင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတွေ ကောင်းမွန်လာတဲ့အကြောင်း၊ ဒီ့နောက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုကိုလည်း အတိုင်းအတာ တခုအထိ ဖွင့်လှစ်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် လုပ်ငန်းတွေ ပြန်လည် လည်ပတ်လာနိုင်ပြီး နိုင်ငံရဲ့စီးပွားရေးဟာ အနုတ်လက္ခဏာကနေ အပေါင်း ၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး တိုးတက်လာခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် ထုတ်ကုန်တွေ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ဖို့ ကျနော်တို့ပြည်သူတွေက ပိုမိုကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ခဲ့ရင် ဒီနှစ်ဟာ ယခင်နှစ်တွေကထက် စီးပွားရေးတိုးတက်မှု ပိုမိုအားကောင်းလာမယ်လို့ အပြည့်အဝ ယုံကြည်တဲ့အကြောင်း” ဧပြီလ ၁၇ ရက် မြန်မာနှစ်ဆန်း ၁ ရက်က ပြောဆိုခဲ့တာပါ။

ဒါပေမဲ့ ပြည်တွင်းက လုပ်ငန်းရှင်တွေကတော့ အရင်နှစ်တွေမှာ ကြုံခဲ့ရသလို ဆိုးဝါးတဲ့ အဖြစ်မျိုးနဲ့ မကြုံဖို့သာ မျှော်လင့်နေရတယ်လို့ တုံ့ပြန်ထားပါတယ်။

“ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁၊ ၂၀၂၂ ကာလတွေမှာ ကျနော်တို့ စိုးတထိတ်ထိတ်နဲ့ လုပ်ခဲ့ကြရတယ်။ အခု ၂၀၂၃ မှာလည်း ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် စီးပွားရေးကို ကျနော်တို့ မလုပ်ဘဲ နေလို့မရဘူး။ တခုခုတော့ လုပ်ကို လုပ်ရဦးမယ်။ ဘာလို့လဲဆို မလုပ်ဘဲနေတာ ကြာလာလို့ရှိရင် အလုပ်မရှိကြတဲ့အတွက် လူတွေ ငတ်ကုန်ကြမယ်လေ။ အဲ့တော့ အလုပ်ဖြစ်အောင်ဆိုတဲ့ သဘောနဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တော်တော်များများက အလုပ်လုပ်နေကြတာပါ။ ပြီးတော့ အပြောင်းအလဲတခု ဆိုတာကလည်း အချိန်ကာလတခုအထိတော့ ကြာနိုင်တယ်ဆိုတာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် အတော်များများ လက်ခံထားကြတယ်။ အဲ့လို လက်ခံထားကြတယ် ဆိုပေမဲ့ ဆိုးဝါးတဲ့အဖြစ်မျိုးနဲ့တော့ မကြုံပါစေနဲ့လို့တော့ မျှော်လင့်နေရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အရှေ့မှာ လုပ်ငန်းတွေ အများကြီးပဲ ရပ်စဲသွားတာ ရှိခဲ့တာလေ” လို့ လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင်က စီးပွားရေးမြှင့်တင်မှုတွေ ဆောင်ရွက်ရာမှာ ခိုင်မာတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေကို ဆောင်ရွက်ဖို့လိုအပ်ပြီး ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှု လုပ်ငန်းတွေကို အားပေးခြင်းဟာ နိုင်ငံ့စီးပွား မြှင့်တင်ရေးကို အားပေးခြင်းဖြစ်တာကြောင့် MSME လုပ်ငန်းတွေကိုလည်း အားပေးဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ တနိုင်တပိုင် လုပ်ကိုင်နေတဲ့ အသေးစားလုပ်ငန်းရှင်တဦးကလည်း မျှော်လင့်ချက် မရှိဘဲ လုပ်ကိုင်နေရတဲ့အကြောင်း အခုလို မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။

“ကျနော်တို့အခြေအနေက မလုပ်ဘဲနဲ့နေရင်လည်း ကြာလာရင် ငတ်ဖို့ပဲရှိတော့တယ်။ နောက်တပိုင်းက လုပ်နေရင်းနဲ့ မျှော်လင့်ထားသလို ဖြစ်မလာခဲ့ရင် ဒါမှမဟုတ် မမျှော်လင့်ထားတာတွေ ဖြစ်လာခဲ့ရင်ပေါ့။ ဘာလို့လဲဆို ကျနော်တို့မှာ သေချာတဲ့ မျှော်လင့်ချက်ဆိုတာ ဘာတခုမှမရှိဘူး။ ဒါက လက်ရှိအခြေအနေ။ မလုပ်မဖြစ်လို့သာ လုပ်နေရတယ်။ လုပ်မှပဲ ဖြစ်မယ်ဆိုတဲ့ အခြေအနေမျိုးနဲ့  လုပ်နေကြရတာ။ မျှော်လင့်ချက် ကောင်းလွန်အားကြီးလို့ လုပ်ကြတဲ့ဟာက ဘာမှမရှိဘူး” လို့ ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ဘဏ်က မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာ့စီးပွားရေးအပေါ် လေ့လာသုံးသပ်တဲ့ အစီရင်ခံစာတွေအရ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စီးပွားရေးမရေရာမှုတွေ၊ ပဋိပက္ခတွေနဲ့ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ပြတ်တောက်မှုတွေ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေနိုင်တာကြောင့် ကာလတိုအနေနဲ့ မြန်မာ့စီးပွားရေးဟာ ပြန်လည်သက်ဝင်လာဖို့က နှေးကွေးနေဆဲ ရှိနေမယ့်အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ် အလွန်မှာလည်း မသေချာ မရေရာမှု အခြေအနေတွေနဲ့ ဆက်လက်မြင့်တက်နေဦးမယ်လို့ သတိပေးထားပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့က လုပ်ငန်းရှင်တွေကို စစ်ကောင်စီဗျူဟာမှူးက  အောက်တိုဘာ ၅ ရက် နေ့လယ်ပိုင်းမှာ ခေါ်ယူပြီး အေအေကိုကူညီရင် ပိုင်ဆိုင်မှုတွေနိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာအဖြစ် သိမ်းဆည်းခံရမယ်လို့  ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုခဲ့တယ်လို့  လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီက သိရပါတယ်။

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့အခြေစိုက် ခမရ ၅၅၀ တပ်ရင်းမှာ မနေ့ နေ့လယ်ပိုင်းမှာ လုပ်ငန်းရှင်တွေကို ခေါ်ယူပြီး စစ်ကောင်စီဗျူဟာမှူးက ခြိမ်းခြောက်ပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပြီး သူတို့အခန်းထဲကိုဝင်ချိန်မှာ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေ အားလုံးကို အပ်ထားခဲ့ရပြီး တံခါးကို အလုံပိတ်ထားတယ်လို့ ပုဏ္ဏားကျွန်မြို့က လုပ်ငန်းရှင်တယောက်က ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

“စစ်ကောင်စီရဲ့ ဗျူဟာမှူးက ခင်ဗျားတို့ ဟိုလိုလို ဒီလိုလို မလုပ်နဲ့။ အေအေကို မကူညီနဲ့၊ မထောက်ပံ့နဲ့။ ဟိုလိုလို ဒီလိုလို လုပ်ရင်တော့ ခင်ဗျားတို့ပိုင်ဆိုင်မှုတွေအားလုံး သိမ်းပြီးတော့ နိုင်ငံတော်ဘဏ္ဍာအဖြစ် သိမ်းဆည်းလိုက်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားတို့ လွတ်လပ်စွာ သဘောထားကွဲခွင့်ရှိတယ်။ မကျေနပ်ရင် သွားပြီးလက်နက်ကိုင်။ ကျနော်တို့မှာ အပေါဆုံးက ကျည်ပဲ။ ကျနော့်မိသားစုက ပုဏ္ဏားကျွန်းမှာ တယောက်မှမရှိဘူး။ ခင်ဗျားတို့ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်လိုဖြစ်သွားမယ်။ လက်နက်ကြီးကျည်တလုံးကို သိန်း ၅၀ ကုန်ကျတယ်လို့ ခင်ဗျားတို့တွက်ရင် မှားလိမ့်မယ်။ နိုင်ငံခြားကဝယ်ရင်တော့ ဟုတ်တယ်။ ကျနော်တို့ ပြန်ထုတ်လိုက်ရင် ၁၀၀ တန်တခုက ၂၀ နဲ့ရတယ်။ ကျနော်တို့ ကြိုက်သလိုသုံးလို့ရပြီး အပေါဆုံးက ကျည်ပဲ။ ကျ‌နော်တို့ဟာ ကြေးစားတွေနော်။ ပိုက်ဆံယူပြီးတော့ အမှုထမ်းနေတာ” လို့ ခြိမ်းခြောက်တာကြောင့် စိတ်တိုပြီး ထမင်းတောင်မစားနိုင်ဘူးလို့ ပုဏ္ဏားကျွန်မြို့က လုပ်ငန်းရှင်တယောက်က ပြောပါတယ်။

ဆက်လက်ပြီး သူက “အဲဒီနောက် ခမရ ၅၅၀ တပ်ရင်းမှူးဝင်လာပြီး ကျနော်တို့ ၅၅၀ တပ်ရင်းက ၂၅ နှစ်ရှိပြီ။ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ခံတွေနဲ့ဆိုရင် ဆွေမျိုးတွေလို ဖြစ်နေပြီး အခုမှသာ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် ခွဲခွာပြီးနေနေရတာ စိတ်မကောင်းဖြစ်မိတယ်။ အခုလည်း မင်းပြား၊ မြောက်ဦး၊ ကျောက်တော်မြို့နယ်ဘက်တွေမှာ အနည်းနဲ့အများဖြစ်နေပြီး ကျနာ်တို့မြို့မှာ အခုထိ ဘာမှမဖြစ်သေးလို့ ဒီအခြေအနေကို မြို့မိမြို့ဖတွေအနေနဲ့ ဝိုင်းဝန်းထိန်းသိမ်းပေးကြပါ။ တကယ်လို့ မလွှဲသာလို့ အထက်အမိန့်အရ ဖြစ်လာမယ် ဆိုရင်တော့ ခင်ဗျားတို့ ရှောင်တိမ်းပေးကြပါ။ မြို့ထဲမှာမနေကြပါနဲ့လို့ လေးလေးနက်နက် မှာချင်တယ်ဆိုပြီး ၂ ကြိမ်ပြောဆိုသွားတယ်” လို့ပြောပါတယ်။

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်က လုပ်ငန်းရှင်တွေနဲ့ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်တွေကို စက်တင်ဘာ ၂၉ ရက်ကလည်း စစ်ကောင်စီတပ်က ခေါ်ယူပြီး ရက္ခိုင့်တပ်တော် (အေအေ) ကို အခွန်မဆောင်ဖို့ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (အေ) တို့ အခုနှစ် သြဂုတ်လကစတင်ကာ တကျော့ပြန် တိုက်ပွဲတွေ ပြန်ဖြစ်ပြီးနောက်ပိုင်း မြို့အများအပြားမှာ စစ်ကောင်စီက လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်ခတ်တာတွေ၊ ဧည့်စာရင်း စစ်ဆေးတာတွေ၊ ပရဟိတသမားတွေနဲ့ အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို မတရား ဖမ်းဆီးတာတွေ၊ ခရီးသည်တင်ယာဥ်တွေနဲ့ ကုန်တင်ယာဥ်တွေ ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်းတွေ အားလုံးကို ပိတ်ဆို့ပြီး စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ ဆေးဝါးသယ်ယူခွင့် ဖြတ်တောက်တာတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။