မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံ နှစ်နိုင်ငံ အဓိကကုန်သွယ်ရာ ကျင်စန်းကျော့-ဝမ်တိန် နယ်စပ်ဂိတ်မှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်ကစပြီး မြန်မာဘက်ခြမ်းက နယ်စပ်ပို့ကုန် ယာဉ်မောင်းတွေ တရုတ်ဘက်ခြမ်း ဝမ်တိန်ထဲ စတင်ဝင်ခွင့်ပြုတော့မှာဖြစ်ကြောင်း တရုတ်ဘက်က ထုတ်ပြန်စာနဲ့ နယ်စပ်ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီက သိရပါတယ်။

“နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ခွင့် (Border Pass – BP) စာအုပ် ရှိထားတဲ့သူတွေ ကုန်တင်ယာဉ်မောင်း တယောက်နဲ့ ယာဉ်နောက်လိုက်တယောက် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်ကစပြီး မြန်မာဘက်ခြမ်း ကျင်စန်းကျော့၊ လွယ်အင် နယ်စပ်ကနေ တရုတ်ဘက် ဝမ်တိန်ထဲ ဝင်လို့ရပြီ” လို့ နယ်စပ် လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ပြောပါတယ်။

လက်ရှိမှာတော့ နယ်ခြားဖြတ်ကျော်ခွင့် (Border Pass – BP) စာအုပ် အနီကို မူဆယ်မြို့နယ် အိမ်ထောင်စုရှိသူတွေကိုသာ ထုတ်ပေးနေသေးတာကြောင့် တခြားပြည်နယ်တွေနဲ့ မြို့တွေထဲက ယာဉ်မောင်းတွေနဲ့ ယာဉ်နောက်လိုက်တွေ အနေနဲ့တော့ ဝင်လို့ရသေးမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင် တဦးကလည်း “မူဆယ်အိမ်ထောင်စုရှိတဲ့ ကားသမား၊ စပယ်ယာတွေပဲ ရဦးမှာ ဟုတ်တယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

တရုတ်နဲ့ မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်မှုအတွက် အကောက်ခွန်ရှင်းလင်းရေး အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေဖို့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၈ ရက်နေ့ကစပြီး တရုတ်၊ မြန်မာ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ယာဉ်တွေအနေနဲ့ ကုန်တင်ယာဉ်တစီးလျှင် လူ ၂ ဦး (ယာဉ်မောင်းနဲ့ ယာဉ်နောက်လိုက်) ကို ဝမ်တိန်၊ မန်မန်းလမ်းကြောင်းကနေ တရုတ်ဘက် ဝင်၊ ထွက်ခွင့် ပြုပြီဖြစ်ကြောင်း ရွှေလီမြို့ ပြည်သူ့အစိုးရ နိုင်ငံခြားရေးရုံးကနေ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်နေ့က မြန်မာဘက် မူဆယ် ၁၀၅ မိုင် ကုန်သွယ်ရေးရုံး ပို့ထားတဲ့ အသိပေး အကြောင်းကြားစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဲဒီစာမှာ ယာဉ်မောင်းနဲ့ ယာဉ်နောက်လိုက်အနေနဲ့ သက်ဆိုင်ရာ တရုတ်အကောက်ခွန်နဲ့ နယ်စပ်စစ်ဆေးရေး လုပ်ထုံးလုပ်နည်း‌ေတွအတိုင်း ပြန်လည်စတင်မှာဖြစ်တယ်လို့ ပါရှိပါတယ်။

မန္တလေး-ကျင်စန်းကျော့ ကုန်တင်ယာဉ်မောင်းတဦးက “အဲဒီ ရောဂါမဖြစ်ခင်တုန်းက စပယ်ယာ၊ ဒရိုင်ဘာ ဝင်လို့ရတယ်လေ။ တခြားခရီးသည် ပါလို့မရဘူး၊ ၂ ယောက်ပဲ” လို့  ပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ကိုဗစ်ကာလ မတိုင်ခင်က မူဆယ်နယ်စပ်ကနေ တရုတ်ဘက်ခြမ်း နယ်စပ်ထဲ ကားတစီးကို မြန်မာယာဉ်မောင်းနဲ့ ယာဉ်နောက်လိုက် ၁ ဦးစီ ပုံမှန်ဝင်ခွင့်ပြုခဲ့ရာက ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ယာဉ်တွေကိုပါ ဝင်ရောက်ခွင့် ကန့်သတ်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၂၀၂၂ နှစ်ကုန်ပိုင်းကစလို့ မြန်မာကုန်တင်ကားတွေကို တရုတ်ဘက်နယ်စပ်ထဲ ပြန်လည်ဝင်ခွင့်ပြုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြန်မာ - တရုတ်နယ်စပ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊  ဝမ်တိန်မှာ ဩဂုတ် ၂၅ ညနေက ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပိုးရှိသူ  တယောက်တွေ့လို့ ရွှေလီ-ဝမ်တိန်တံတားနဲ့ ဝမ်တိန်ရှိ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကို ယာယီပိတ်ထားတယ်လို့  နယ်စပ်ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီက သိရပါတယ်။ 

ရွှေလီမြို့နေ မြန်မာကုန်သည် တဦးက  "​ဝမ်တိန်က ​ခေါက်ဆွဲဆိုင်မှာ ​ရောဂါပိုးတွေ့လို့ ဝမ်တိန် ခဏ ပိတ်လိုက်ပြီ" လို့ ပြောပါတယ်။ 

ပိုးတွေ့တဲ့ ရပ်ကွက်ကို လော့​ဒေါင်းချထားပြီး ရွှေလီ-ဝမ်တိန်တံတားကိုလည်း ယာယီပိတ်ထားကာ ဝမ်တိန်ထဲ ရောက်ပြီးသား ကုန်ကားတွေကို နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်ကနေ ပုံမှန်ထွက်ခွင့်ပြုတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံသား ကုန်စည်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဂိတ်ပိုင် တဦးက ပြောပါတယ်။

ဩဂုတ် ၂၇၊ ၂၈ ရက်တွေမှာ ဆေးစစ်ပြီး အခြေအနေကောင်းရင် ရွှေလီ-ဝမ်တိန်တံတား ပြန်ဖွင့်မှာ ဖြစ်ပြီး ကျင်စန်းကျော့ - ဝမ်တိန်နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ဂိတ်ပေါက်တော့ ပုံမှန် အဝင်အထွက် ရှိတယ်လို့  သူက ဆက်ပြောပါတယ်။

"၃ ရက် စစ်​ဆေးမယ်လို့ ​ပြောတယ်။ ဝမ်တိန်မှာ​ပေါ့​နော်။ အ​ခြေအ​နေက မလွယ်ဘူး။ တရုတ်ပြည် က တအားစိတ်ညစ်ဖို့ ​ကောင်းတာ။ ​ရောဂါက အဲဒီ​လောက် မဟုတ်ဘူး။ ဝန်ထမ်း​တွေက အလုပ် ပြုတ်မှာ​​ကြောက်လို့​။ ကျင်စန်းကျော့ဂိတ် မပိတ်ဘူး။ ဝမ်တိန်ပဲ ပိတ်တာ။" လို့ မြန်မာပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင် တဦး က ပြောပါတယ်။ 

ဩဂုတ် ၂၅ ရက်ညနေပိုင်းက ကိုဗစ်ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသူကို တွေ့ပြီးနောက် သြဂုတ် ၂၆ ရက်‌ကစပြီး ဝမ်တိန် အဝေးပြေးစစ်ဆေးရေးဂိတ်၊ Jiangqiao  စစ်ဆေးရေးဂိတ်နဲ့ Heishanmen စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကတဆင့် ကုန်တင်ကားတွေ အဝင်အထွက်ကို ရပ်ဆိုင်းမယ်လို့ ဂိတ်တာဝန်ရှိသူတွေက လူမှုကွန်ယက်ကနေ အသိပေးထား တယ်လို့ ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်တွေဆီက သိရပါတယ်။

လက်ရှိ ဝမ်တိန်ထဲ မလိုအပ်ရင် အပြင်မထွက်ဖို့၊ လက်ပုံမှန်ဆေးဖို့၊ အပြင်ထွက်ရင် mask နဲ့ spray အဆင်သင့် ပြင်ထားဖို့၊ ကိုဗစ်ပြန်ဖြစ်လာပြီး ဖျားနာသူတွေ များလာလို့ တားမြစ်ထားတဲ့ ကြားက အပြင်ထွက်ပြီး ကိုဗစ်ကူးစက်တာတွေဖြစ်လာပါက ကွာရန်တင်းဝင်ရမှာ ဖြစ်ကာ မိမိဘာသာ တာဝန်ယူဖို့နဲ့  ကိုဗစ် ဥပဒေအရ အရေးယူခံရမယ်လို့ အသိပေးကြေညာပါတယ်။ 

တရုတ်ဘက် ဝမ်တိန်နဲ့  မြန်မာဘက် ကျင်စန်းကျော့တို့ ထိစပ်နေပြီး လက်ရှိ တရုတ် - မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ် အဓိက ကုန်သွယ်ရာ နေရာ တနေရာ ဖြစ်တာကြောင် နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေးကို မှီခို နေကြရသူတွေက ရောဂါအခြေအနေ ဆိုးလာကာ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုကို ထိခိုက်လာမှာ စိုးရိမ် နေကြပါတယ်။ 

ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်ကလည်း ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် နှစ်နိုင်ကုန်သွယ်ရာ ဂိတ်တွေကို နှစ်ချီ ပိတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ပြီး ကျင်စန်းကျော့ - ဝမ်တိန်ဂိတ်ကိုသာ ၂၀၂၁ နှစ်ကုန်ပိုင်းမှ ခေါက်တို ယာဉ်မောင်း အစား ထိုး စနစ်နဲ့  ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ခဲ့တာပါ။