စစ်ကိုင်းတိုင်း ဆာလင်းကြီးမြို့နယ်၊ လက်ပံတောင်းတောင်က ဝမ်းပေါင်ကုမ္ပဏီကို မတ် ၂၅ ရက်‌ မနက် ၈ နာရီက ဒရုန်းနဲ့ ဗုံးချတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးခေါင်းဆောင်တွေက ပြောပါတယ်။

ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီလုပ်ကွက်အတွင်းမှာ မတ် ၂၄ ရက် နေ့လယ်က စစ်ကောင်စီတပ်တခု တပ်စွဲ နေထိုင်နေတာလို့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးခေါင်းဆောင်တွေက ပြောပါတယ်။

Salingyi Special Teet Force အဖွဲခေါင်းဆောင် ကိုဖိုးဇေက “ဒေသခံအဖွဲ့တွေက တရုတ်ပိုင် ကုမ္ပဏီကို အခုလိုမျိုး တိုက်ခိုက်တာတွေ မလုပ်ချင်ဘူး။ သူတို့က စစ်ကောင်စီတပ်တွေကို ခေါ်ပြီး အနီးအနားက ရွာတွေကို စစ်ကြောင်းထိုး ရှင်းလင်းတာတွေ လုပ်ခိုင်းတယ်။ စစ်ကြောင်းသွားရာ နေရာကိုလည်း ကုမ္ပဏီကားတွေနဲ့ လိုက်ပို့တယ်။ စစ်ရေးမှာ အခုလိုတိုက်ရိုက်ပတ်သက်လာပြီး ဒေသခံ အကျိုးစီးပွားကို တိုက်ရိုက် ထိပါးလာရင် ဘယ်သူ တားတား  တိုက်ခိုက်ရမှာပဲ။ ဒီနေ့ စစ်ကောင်စီနားနေတဲ့ နေရာနဲ့ လုပ်ကွက်အဝင်ဂိတ်ကို ဒရုန်းနဲ့ ဗုံးသီး၂လုံးချသတိပေးတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်။ အကျဆုံးအထိအခိုက်ကတော့ မသိရသေးဘူး” လို့  ပြောပါတယ်။

ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီက အခုလို ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီလုပ်ကွက်အတွင်းကနေ နေရာယူပြီး အနီးအနားက ကျေးရွာတွေကို ပြီးခဲ့တဲ့လပိုင်းတွေက မီးရှို့ခဲ့သလို ရွာသားတွေကိုလည်း သတ်ဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ ‌ဆားလင်းကြီးဒေသခံတွေက ဆိုပါတယ်။

စစ်ကိုင်းတိုင်း ကလေးမြို့၊ စမ်းမြို့ရပ်ကွက် အ-ထ-က(၈)စာသင်ကျောင်းမှာ တပ်စွဲနေတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သား ၂ ယောက် ဈေးဝယ်လာစဉ် ကလေးမြို့ပြပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့က ပစ်ခတ်ခဲ့ လို့ စစ်သားတယောက် သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

မတ် ၂၃ ရက် မနက်ခင်းအချိန်က အထက ၈ စာသင်ကျောင်းနားမှာ ဈေးဝယ်ထွက်လာတဲ့ စစ်သား ၂ ယောက်ကို အသင့်စောင့်ဆိုင်းပစ်ခတ်ခဲ့တာလို့ မြို့ပြပျောက်ကြားအဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။

"သူတို့က နေ့တိုင်း ဈေးဝယ်ထွက်နေကြ။ သူတို့ကို ပစ်ဖို့ အချိန်သေချာယူပြီး လုပ်ခဲ့ရတာ။ တယောက်ကတော့ ပွဲချင်းပြီးသေတာ မြင်ခဲ့ရတယ်။ နောက်တယောက်ကတော့ ပြေးသွားတယ်။"

အဲဒီသေဆုံးသွားတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်သားရဲ့အလောင်းကို စစ်‌သားတွေကပဲ‌ လာရောက် သယ်ဆောင်သွားပြီး အခင်းဖြစ်ပွားရာအနီးက ဒေသခံနေအိမ်တွေကိုလည်း စစ်ဆေးမေးမြန်း ခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံတွေက ပြောပါတယ်။

ကလေးမြို့အနောက်ပိုင်း ချင်းတိုင်းရင်းသားအများစုနေထိုင်တဲ့ တာဟန်းနဲ့ တောင်ဇလပ် ရပ်ကွက် တွေမှာ နေ့စဉ်နီးပါးပစ်ခတ်မှုတွေ ရှိနေတာကြောင့် ဒေသခံ‌တွေအနေနဲ့ စစ်တပ်နဲ့ ဝေးရာမှာ နေထိုင်ဖို့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေက သတိပေးထားကြပါတယ်။

လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီစီမံကိန်းကို ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီက မတ်လထဲမှာ ပြန်လည်ပတ်ဖို့ ပြင်ဆင်နေသလို စစ်ကိုင်းတိုင်း၊  ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေက နယ်မြေထိန်းချုပ်ဖို့ တကျော့ပြန် ကြိုးစားနေပါတယ်။

စစ်အာဏာမသိမ်းခင်ကတည်းက လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီစီမံကိန်းဇုန် လယ်မြေနေရာတွေအတွက် ဒေသခံပြည်သူတွေနဲ့ ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီတို့ အကြိမ်ကြိမ် ပြဿနာတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့ကာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှာတော့ နယ်မြေလုံခြုံရေး မတည်ငြိမ်တာကြောင့် ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီက လုပ်ငန်းတွေ ရပ်ဆိုင်းထားခဲ့ပါတယ်။

ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ဒေသခံပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ အကြိမ်ကြိမ် ထိတွေ့မှုဖြစ်ပွားခဲ့ပေမဲ့ နိုင်ငံခြားသားကုမ္ပဏီ ဝမ်ပေါင်ကို မတိုက်ခိုက်ဖို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ဦးရည်မွန်က အစည်းအဝေးတွေမှာ တားမြစ်ခဲ့ပါတယ်။ 

NUG နဲ့ PDF တွေဘက်က စည်းထားခဲ့ပေမဲ့ စစ်ကောင်စီကတော့ ဇန်နဝါရီ ၆ ရက်နေ့မှာ စီမံကိန်းအနီးနားက ကျေးရွာ ၄ ရွာမှာ အိမ်ခြေရာနဲ့ချီ မီးရှို့ဖျက်ဆီးပြီး နယ်မြေထိန်းချုပ်ရေး ပြန်လည်ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

တွေ့ရာသင်္ချိုင်းဓားမဆိုင်းအဖွဲ့မှ စွမ်းသူမောင်က “၃ လပိုင်းကို တရုတ်ဝမ်ပေါင်က အလုပ်လည်ပတ်မယ်လို့ ကြားတယ်။ အဲ့ဒီအတွက်ကြောင့် သူတို့က နယ်မြေရှင်းလင်းရေး လုပ်နေတယ်လို့ ထင်တာပဲ။ ၁၀၀ မှာ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းက သေချာတယ်။ ဒါပေမဲ့လို့ NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနကလည်း ဝမ်ပေါင်ကို မလုပ်ပါနဲ့လို့ တားမြစ်ထားတော့ ငါတို့က အလုပ်လုပ်ရတာ ခက်တယ်ကွ။ တားမြစ်တာကိုလုပ်ရင် ငါတို့က အရေးယူခံရမယ်။ ပြည်သူမုန်းတာခံရမယ်။ တချို့ဆို ပျူရွာတွေမှာ ပကဖ ပအဖတွေက မလုပ်ပါနဲ့ဦး၊ မလုပ်ပါနဲ့ဦး ပြောနေရင်းက ရွာတရွာကနေ သုံးလေးရွာဖြစ်သွားပြီကွာ။ တို့အလုပ်လုပ်ရတာ အင်မတန်ခက်ခဲတယ်။ ဝမ်ပေါင်ဆိုရင်လည်း ငါတို့ သာလွန်တဲ့အင်အားတွေနဲ့ လုပ်လို့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ NUG က မလုပ်ပါနဲ့၊ ဝန်ကြီးဦးရည်မွန်ကိုယ်တိုင်က အစည်းအဝေးမှာ တားမြစ်ထားတာဆိုတော့ တို့အလုပ်လုပ်ရတာခက်တယ်။ ၃ လပိုင်းမှာတော့ တရုတ်က ပြန်လည်ပတ်မယ်လို့ ကြားတယ်။ နယ်မြေထိန်းချုပ်ရေးအတွက် ပြည်သူကို အကြောက်တရားနဲ့ မီးရှို့နေတယ်လို့ထင်တယ်။ ကျောက်ဖြူတိုင်ရွာဆိုတာလည်း ဝမ်ပေါင်နဲ့ တရွာပဲခြားတယ်။ မိုးကြိုးပြင်ရွာဆိုလည်း တရွာမှမခြားဘူး။ လောက်စာလုံးနဲ့ပစ်ရင် တပစ်စာပဲရှိတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

မြန်မာ့တော်လှန်ရေးကို နိုင်ငံတကာမျက်နှာစာမှာ တရုတ်ဘက်က အကြမ်းဖက်သဏ္ဌာန် ပုံဖော်လာနိုင်တဲ့အတွက် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရက မတိုက်ခိုက်ဖို့ တားမြစ်ခဲ့တာဖြစ်ပေမဲ့ စစ်ကောင်စီကတော့ အကြမ်းဖက် ခြိမ်းခြောက်ပစ်ခတ်တာတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

စစ်ကောင်စီက ဒေသခံတွေကို အကြမ်းဖက်ရာမှာ ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီဝင်းကို တပ်စွဲအခြေချပြီး ပြုလုပ်နေတာဖြစ်ပြီး ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက် ညပိုင်းမှာလည်း ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီဝင်းထဲကနေ တုံရွာဘက်ကို စက်သေနတ်၊ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာကြောင့် အနီးနားကျေးရွာ ၇ ရွာက ရာနဲ့ချီတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ ဘေးလွတ်ရာကို ကြိုတင် တိမ်းရှောင်နေရပါတယ်။

ဆားလင်းကြီးဒေသခံတဦးက “စစ်ကောင်စီရဲ့ ယုတ်မာမှုကြောင့် အညာမှာ မီးတွေ တောက်လောင်နေပါပြီ။ လာကြည့်ကြပါဦး။ တချို့လူတွေ အိမ်ပြန်စရာနေအိမ် မရှိတော့ပါဘူး။ နေနိုင်တဲ့သူတွေ နေကြပါ။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ယုတ်မာမှုတွေဟာ ပြည်သူများ မြင်တွေ့တဲ့အတိုင်းပါပဲဗျာ။ ခုကြည့်နေတဲ့သူတွေ ပျော်ပါးနေတဲ့သူတွေ ကြည့်ပါ။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ယုတ်မာမှုတွေ ပြည်သူများမြင်အောင်ကြည့်ပါ။ မီးက လုံးဝမနိုင်ဘူး ဖြစ်နေပါတယ်။ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ လာရောက်ငြှိမ်းသတ်ပေးနေကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ မတရားယုတ်မာမှု၊ ဘယ်လောက် စိတ်ဓာတ်အောက်တန်းကျသလဲဆို ပြည်သူတွေရဲ့ နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးနေတာပါ” လို့ ပြောပါတယ်။

ဆာလင်းကြီးမြို့နယ်၊ လက်ပံတောင်းတောင်စီမံကိန်းနဲ့ ဝမ်ပေါင်ကုမ္ပဏီကို အကာအကွယ်ပေးဖို့အတွက် စစ်ကောင်စီဟာ ဒေသခံတွေကို အကြိမ်ကြိမ် အကြမ်းဖက်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့ပါတယ်။ ရိုက်နှက်ဖမ်းဆီးတာတွေ ပြုလုပ်ခဲ့သလို ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွင်းမှာ အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့သတ်ဖြတ်မှုတွေပါ ကျူးလွန်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂရဲ့ စာရင်းတွေအရ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ ပြည်သူ ၆ သိန်းကျော်လောက်ဟာ နေအိမ်တွေ မီးလောင်ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး စားဝတ်နေရေး ခက်ခဲနေကြပါတယ်။