ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်မြို့မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က ပြည်သူတချို့ကို မတရားဖမ်းဆီးမှုတွေ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်လာနေပြီး စက်တင်ဘာ ၅ ရက် ညနေက အမှတ် ၃ ရပ်ကွက်၊ တောရကျောင်းလမ်းမှာ အမျိုးသမီး ၂ ယောက်ကို စစ်တပ်က ဖမ်းဆီးသွားတယ်လို့ ဒေသခံတယောက်က ဒီဗွီဘီကို ပြောပါတယ်။

“အခုရက်ပိုင်းမှာ စစ်တပ်က ပြည်သူတချို့ ဖမ်းတာတွေ လုပ်လာတယ်။ ဘာကြောင့်ဖမ်းတာဆိုတာထက် သူတို့လုပ်ချင်သလို လုပ်တာလေ။ မနေ့က အမျိုးသမီး ၂ ဦး ဖမ်းသွားသေးတယ်။ အခုရက်ထဲ ပြည်သူ ၇ ယောက်လောက်ကို ဖမ်းတာ ဆက်တိုက်ပဲ။ အဖမ်းခံရသူတွေကို ဘယ်ကိုခေါ်သွားတာလဲဆိုတာ စုံစမ်းလို့လည်းမရဘူး။ ရဲစခန်းမေးတော့ မသိဘူး။ မိသားစုဝင်တွေက စိတ်ပူနေကြတယ်။ အခု မြို့အဝင်အထွက်တွေကော မြို့ထဲတွေမှာပါ လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်ထားတာတွေ့ရတယ်။”

စက်တင်ဘာ ၂ ရက်နေ့က ပုသိမ်မြို့၊ ကမ်းနားလမ်းရှိ အောင်ဧရာကုန်စည်ဝန်းက မိုင်တဲလ်ရုံးကို အဝေးထိန်းဗုံးနဲ့ Pathein Special Task Force နဲ့ ကန်ကြီးထောင့် ပကဖ တို့က တိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းစစ်တပ် အဓိကဒေါက်တိုင်တွေကို တိုက်ခိုက်သွားမယ်လို့လည်း PSTF က သတိပေးစာ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အလားတူ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ငပုတောမြို့နယ်၊ ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့နယ်မှာလည်း အောက်တိုဘာ ၅ ရက် ညနေပိုင်းက ဒေသခံ ၃ ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးခဲ့ပါတယ်။

ငါးပြေမကျေးရွာက ဒေသခံအမျိုးသား ၃ ဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့ အင်အား ၂၀ လောက်က အကြောင်းပြချက်မရှိဘဲ လာရောက်ဖမ်းဆီးသွားတာဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဒေသခံအမျိုးသားတဦးက “ညနေ ၅ နာရီလောက်မှာ စစ်သားအယောက် ၂၀ လောက် ရွာထဲဝင်လာပြီး ဖမ်းသွားတာ။ ဘာလို့ဖမ်းတာလဲဆိုတော့ စစ်ဆေးစရာရှိလို့ဆိုပြီး ဘာအကြောင်းပြချက်မှမရှိဘဲ ဖမ်းသွားတာ။ အဖမ်းခံရတာ လူငယ်တဦးရယ်၊ လူလတ်ပိုင်းနှစ်ဦးပါ။ အဖမ်းခံရတဲ့သူတွေက ကျေးရွာမှာ လယ်ယာလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေတဲ့ သူတွေပါပဲ” လို့ ပြောပါတယ်။

ငါးပြေမကျေးရွာက အမျိုးသားသုံးဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဘယ်နေရာကို ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားတယ်ဆိုတာ မသိရဘူးလို့လည်း သူက ဆက်ပြောပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၁၃ ရက်ကလည်း ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့နယ် ဇီးချိုင်ကျေးရွာက အမျိုးသားသုံးဦးနဲ့ အမျိုးသမီးလေးဦးကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးခဲ့ပါသေးတယ်။

ကပ္ပလီပင်လယ်ပြင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ဘင်္ဂလားပင်လယ်အော်အရှေ့အလယ်ပိုင်းတို့မှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းဟာ ဧရာဝတီတိုင်း ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့နားကနေ စတင်ဝင်ရောက်နေပြီလို့  စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ မိုးဇလဌာနက ဒီနေ့ မွန်းလွဲ ၁၂ နာရီခွဲ  သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းငယ်ကို အညိုရောင်အဆင့်သတ်မှတ်ထားပြီး နောက် ၂၄ နာရီအတွင်း  မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက် ပုသိမ်မြို့အနီးမှ မြောက်ဘက်ကို ဆက်လက် ရွေ့လျားနိုင်ပြီး ရခိုင်ကမ်းရိုးတန်းတောင်ပိုင်းအနီး ရောက်ရှိနိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

အားကောင်းသောမုန်တိုင်းငယ်အရှိန်ကြောင့် ဒီနေ့မွန်းလွဲပိုင်းကစပြီး နေပြည်တော်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအောက်ပိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နဲ့ မွန်ပြည်နယ်တို့မှာ နေရာစိပ်စိပ်မှ နေရာအနှံ့အပြား မိုးထစ်ချုန်းရွာပြီး အချို့ဒေသတွေမှာ ဒေသအလိုကနဲ့ နေရာကွက်ပြီး မိုးကြီးနိုင်ပါတယ်။

မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့မှာ မကြာခဏ မိုးသက်လေပြင်းများကျရောက်ပြီး လှိုင်းကြီးမည်၊ တစ်နာရီလျှင် ၄၅ မိုင်အထိ တိုက်ခတ်နိုင်ပြီး လှိုင်းအမြင့်မှာ ၉ ပေမှ ၁၃ ပေလောက်ရှိနိုင်ပါသည်။

အားကောင်းသောမုန်တိုင်းငယ်ဟာ ဧရာဝတီတိုင်း ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့နားက ဖြတ်ကျော်ချိန် တိုင်းအတွင်း အမြင့်ဆုံးလေတိုက်နှုန်းဟာ တစ်နာရီလျှင် ၄၅ မိုင်မှ  ၅၀ အထိနဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းမှာတော့ အမြင့်ဆုံးလေတိုက်နှုန်းဟာ တစ်နာရီလျှင် ၃၅ မိုင်မှ ၄၀ အထိ  တိုက်ခတ်နိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထာပါတယ်။

မုန်တိုင်းဖြတ်ကျော်စဉ် မုန်တိုင်းဒီရေမှာ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်ခရိုင်၊ လပွတ္တာခရိုင်၊ မြောင်းမြခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင်၊ ဖျာပုံခရိုင်တို့ရှိ မြစ်ဝ၊ မြစ်လက်တက်များအတွင်း ၈ ပေမှ ၁၂ ပေခန့်အထိ မြင့်တက်လာနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အားကောင်းတဲ့ မုန်တိုင်းငယ်အရှိန်ကြောင့် မိုးရွာသွန်းတာနဲ့အတူ လေပြင်းတိုက်တာ၊ မိုးထစ်ချုန်းတာ၊ မြစ်ငယ်၊ ချောင်းငယ်တွေနဲ့ တောင်ကျချောင်းတွေကနေ လျှပ်တစ်ပြက်ရေကြီးတာ၊ ကုန်းမြင့်တောင်တန်းဒေသတွေမှာ မြေပြိုတာတွေ ဖြစ်ပေါ်နိုင်တာကြောင့် ကြိုတင်သတိပြုနေထိုင်ကြဖို့နဲ့ ပြည်တွင်းလေကြောင်းပျံသန်းရေး၊ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့ရှိ ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေးငါးဖမ်းရေယာဉ်တွေ၊ သင်္ဘောတွေ ကြိုတင်သတိပြုကြဖို့ မိုးဇလက တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

အားကောင်းသောမုန်တိုင်းငယ် (Deep Depression) ရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေမှာ မုန်တိုင်းရဲ့ အဝန်းအဝိုင်းဟာ ဧရာဝတီတိုင်းကို ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့အနီးကနေ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်မယ့် အခြေအနေဖြစ်လို့  အနီရောင်အဆင့်ဟု သတ်မှတ်ထားတယ်လို့ မိုးဇလဌာနက မတ်လ ၂၂ ရက် ဒီကနေ့ မနက်မှာ ထုတ်ပြန်ပါတယ်။ 

အားကောင်းသော မုန်တိုင်းငယ်ဟာ  မြောက်ဘက်သို့ ဆက်လက်ရွေ့လျားနိုင်ပြီး၊ မုန်တိုင်းငယ် (Depression) အဖြစ်သို့ တဖြည်းဖြည်း အားလျော့သွားကာ၊ ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်း  ဟိုင်းကြီးကျွန်းမြို့အနီးမှ ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်တယ်လို့ ခန့်မှန်းထားပါတယ်။

ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်း အမြင့်ဆုံးလေတိုက်နှုန်းမှာ တစ်နာရီလျှင် ၄၅ မိုင်မှ မိုင် ၅၀ အထိနဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း အမြင့်ဆုံးလေတိုက်နှုန်းမှာ တစ်နာရီလျှင် ၃၅ မိုင်မှ မိုင် ၄၀ အထိ  တိုက်ခတ်နိုင်ပါတယ်။

မုန်တိုင်းဖြတ်ကျော်စဉ် မုန်တိုင်းဒီရေမှာ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပုသိမ်ခရိုင်၊ လပွတ္တာခရိုင်၊ မြောင်းမြခရိုင်၊ မအူပင်ခရိုင်၊ ဖျာပုံခရိုင်တို့ရှိ မြစ်ဝ၊ မြစ်လက်တက်များအတွင်း ၈ ပေမှ ၁၂ ပေခန့်အထိ မြင့်တက်လာနိုင်ပါတယ်။

မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် ယနေ့နံနက်မှ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့အတွင်း နေပြည်တော်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းအောက်ပိုင်း၊မန္တလေးတိုင်း၊ မကွေးတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်း၊ ရှမ်းပြည်နယ်၊ ချင်းပြည်နယ်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကယားပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နဲ့ မွန်ပြည်နယ်တို့မှာ  နေရာစိပ်စိပ်မှ နေရာအနှံ့ အပြား မိုးထစ်ချုန်းရွာပြီး ဒေသအလိုက်နဲ့ နေရာကွက် မိုးကြီးနိုင်ပါတယ်။ 

မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်မှာ မကြာခဏ မိုးသက်လေပြင်းများ ကျရောက်ပြီး လှိုင်းကြီးမှာဖြစ်ပြီး မိုးသက်လေပြင်းကျစဉ် ရေပြင်၊ မြေပြင်လေ တစ်နာရီလျှင် ၄၅ မိုင်အထိ တိုက်ခတ်နိုင်ကာ လှိုင်းအမြင့်မှာ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့မှာ  ၉ ပေမှ ၁၃ ပေခန့်ရှိနိုင်ပါတယ်။

မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မိုးရွာသွန်းခြင်းနဲ့ အတူလေပြင်းတိုက်ခတ်၊ မိုးထစ်ချုန်း၊ မြစ်ငယ်၊ ချောင်းငယ်တွေနဲ့ တောင်ကျချောင်းတွေမှာ လျှပ်တပြက် ရေကြီးတာ၊ ကုန်းမြင့်တောင်တန်း ဒေသတွေမှာ မြေပြိုနိုင်လို့ ကြိုတင်သတိပြုနေထိုင်ကြဖို့နဲ့ ပြည်တွင်းလေကြောင်းပျံသန်းရေး၊ မြန်မာ့ကမ်းရိုးတန်းတလျှောက်နဲ့ ကမ်းလွန်ပင်လယ်ပြင်တို့ရှိ ကမ်းနီး၊ ကမ်းဝေးငါးဖမ်းရေယာဉ် သင်္ဘောတွေ ကြိုတင်သတိပြုဖို့ အသိပေးနှိုးဆော်ထားတယ်။

လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ အပူပိုင်းမုန်တိုင်းငယ်ဟာ အားကောင်းသောမုန်တိုင်းငယ်အဆင့်နဲ့  မတ်လ  ၂၂ ရက် ဒီနေ့ နေ့လယ်ပိုင်း ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်၊ ဟိုင်းကြီးကျွန်းအနီး မှ ကမ်းရိုးတန်းကို ဖြတ်ကျော်ဝင်ရောက်နိုင်တဲ့အတွက် အထက်ပါဒေသများမှ ဒေသခံပြည်သူတွေ ဘေးလွတ်ရာသို့ စနစ်တကျ ရှောင်တိမ်းခိုလှုံကြဖို့ NUG အစိုးရကလည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ 

အထူးသဖြင့် ကလေးသူငယ်၊ မသန်စွမ်း၊ သက်ကြီးရွယ်အို၊ နာတာရှည်ရောဂါသည်တွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အမျိုးသမီးတွေ  ဦးစားပေးပြောင်းရွှေ့ပေးသင့်ပါတယ်။

မုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ်နဲ့ ဆက်စပ်ဒေသတွေမှာ လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုနဲ့ မိုးသက်လေပြင်းတိုက်နိုင်လို့ ခိုင်ခံ့မှုမရှိတဲ့ နေအိမ်တွေကနေ ခေတ္တတိမ်းရှောင်နေထိုင်ကြဖို့ မိုးကြီးခြင်း၊ လေပြင်းတိုက်ခတ်ခြင်းတို့ကြောင့် သစ်ပင်၊ သစ်ကိုင်းကြီးတွေကျိုးကျ၊ ဓာတ်ကြိုးတွေ ပြတ်တောက်မယ့် အန္တရာယ်ကို သတိပြုရှောင်ရှားကြဖို့လည်း အသိပေးကြေညာထားပါတယ်။